Podrecznik Bankowość dla Praktykow ECB_EFCB_3E 2017.pdf

(4009 KB) Pobierz
BANKOWOŚĆ
dla praktyków
Europejski Certyfikat Bankowca EFCB 3E
PRACA ZBIOROWA
pod redakcją Moniki Klimontowicz
Autorzy
Cichorska Joanna
– Uniwersytet Ekonomiczny w  Katowicach, Katedra Ban-
kowości i Rynków Finansowych
Garczyński Dariusz
– Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu, Katedra Ban-
kowości
Iwańczuk-Kaliska Anna
– Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu, Katedra Pieniądza
i Bankowości
Jurkowska Aleksandra
– Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, Katedra Bankowości
Kil Krzysztof
– Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, Katedra Bankowości
Klimontowicz Monika
– Uniwersytet Ekonomiczny w  Katowicach, Katedra Ban-
kowości i Rynków Finansowych
Kotliński Grzegorz
– Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu, Katedra Pieniądza
i Bankowości
Łosiewicz-Dniestrzańska
– Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu, Katedra
Ewa
Bankowości
Milic-Czerniak Róża
– Uczelnia Techniczno-Handlowa im. H. Chodkowskiej
w Warszawie, członek Komisji Etyki Bankowej przy ZBP
Musiał Marta
– Uniwersytet Szczeciński, Katedra Bankowości i  Finansów
Porównawczych
Pawłowski Maciej
– Uniwersytet Szczeciński, Katedra Finansów Przedsiębior-
stwa
Pettersen-Sobczyk Monika – Uniwersytet Szczeciński, Katedra Bankowości i  Finansów
Porównawczych
Pluskota Przemysław
– Uniwersytet Szczeciński, Katedra Bankowości i  Finansów
Porównawczych
Skibińska-Fabrowska Ilona – Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie
Świderska Joanna
– Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w  Lublinie, Katedra
Bankowości
Świecka Beata
– Uniwersytet Szczeciński, Katedra Bankowości i  Finansów
Porównawczych
© Copyright by: Związek Banków Polskich
Wydanie I, Warszawa 2017
Recenzja: Prof. dr hab. Monika Marcinkowska
Projekt i skład: Stämpfli Polska Sp. z o.o.
Al. Jerozolimskie 99, lok. 31, 02-001 Warszawa
ISBN 978-83-927671-1-4
PRZEDMOWA
Szanowni Państwo!
Bankowość dla praktyków to praca wyjątkowa. To dzieło zbiorowego wysił-
ku pracowników naukowych reprezentujących różne uczelnie i środowiska. Praca
obejmuje swoim zakresem główne obszary działalności i problemy współczesne-
go banku realizującego strategię biznesową w mocno skomplikowanym środowi-
sku gospodarczym, często zmiennym i pełnym nowych szans, wyzwań i zagrożeń.
Autorzy przedstawili też problemy, z jakimi muszą się zmierzyć bankowcy po bo-
lesnych doświadczeniach kryzysu instytucji finansowych w wielu krajach, który
uwidocznił się w sposób szczególny w 2008 roku.
Przedstawia też rozległą gamę działań regulacyjnych i nadzorczych podję-
tych w następstwie kryzysu i konieczne nowe rozwiązania dostosowawcze, przy-
gotowane i wdrożone przez banki.
W dziele tym czytelnicy, praktycy bankowi, ale też klienci i partnerzy insty-
tucji finansowych znajdą odpowiedź na wiele pytań dotyczących istoty biznesu
bankowego, jego współzależności, powiązań i ryzyka prowadzenia tego rodzaju
skomplikowanych przedsiębiorstw. Przedstawienie europejskiego i krajowego
systemu bankowego, roli poszczególnych instytucji regulacyjnych i nadzorczych
oraz ich kompetencji, reguł działania okaże się niewątpliwie ciekawe i przydatne.
Na podstawie lektury tego podręcznika, czytelnicy będą mogli uzmysłowić so-
bie szczególny rodzaj odpowiedzialności, jaki spoczywa na bankach i ich pracowni-
kach. Trzeba pamiętać, że biznes bankowy oparty jest na zaufaniu i właśnie ono kon-
stytuuje ten szczególny rodzaj relacji pomiędzy bankiem i klientami. Ostatnie lata
pokazują także jak wielkie znaczenie mają kompetencje pracowników bankowości,
regulatorów i nadzorców. Wraz z komplikowaniem się produktów bankowych, sto-
sowanych przez banki nowych technologii oraz modeli biznesowych wielkie zna-
czenie ma też edukacja klientów bankowych. Nowy typ relacji kształtowanych przez
zmianę środowiska prawnego, ale też technologie staje się ogromnym wyzwaniem
dla banków i ich partnerów działających często w imieniu i na rzecz banków.
Zakres przedstawianych zagadnień, sposób ich prezentacji, bogata literatura
czyni z tego podręcznika pracę szczególną, do której zapewne wiele osób będzie
z przyjemnością powracać zawsze wtedy, gdy jakieś zagadnienie będzie trzeba
kolejny raz przemyśleć.
Wyrażam przekonanie, że podręcznik okaże się bardzo przydatnym w proce-
sie podwyższania kwalifikacji zawodowych bankowców i zdobywania uznawane-
go w krajach europejskich Europejskiego Certyfikatu Bankowca EFCB 3E.
Krzysztof Pietraszkiewicz
Prezes Związku Banków Polskich
SPIS TREŚCI
Przedmowa ................................................................................................................................................
3
I. System monetarny i finansowy Unii Europejskiej .................................................................. 5
1. Struktura gospodarcza i finansowa Unii Europejskiej ..................................................... 5
2. Polityka monetarna w Unii Europejskiej .............................................................................. 19
3. System finansowy w UE i unia bankowa .............................................................................. 32
II. Klienci, produkty i usługi banku ...................................................................................................
1. Dopasowanie produktów i usług do potrzeb klienta ......................................................
2. Produkty i usługi ...........................................................................................................................
3. Klienci detaliczni ...........................................................................................................................
4. Klienci zamożni..............................................................................................................................
5. Klienci MŚP ......................................................................................................................................
6. Klienci korporacyjni .....................................................................................................................
7. Etyka ..................................................................................................................................................
III. Ryzyko i compliance .........................................................................................................................
1. Sprawozdanie finansowe jako źródło informacji o sytuacji finansowej banku......
2. Ryzyko kredytowe ........................................................................................................................
3. Ryzyko płynności i wypłacalność banku ..............................................................................
4. Ryzyko rynkowe ............................................................................................................................
5. Ryzyko operacyjne .......................................................................................................................
6. Inne ryzyka ......................................................................................................................................
7. Audyt wewnętrzny, compliance i system kontroli ............................................................
59
59
78
105
135
155
188
229
249
249
265
302
317
325
337
341
Spis tabel .................................................................................................................................................... 357
Spis rysunków ........................................................................................................................................... 360
Bibliografia ................................................................................................................................................. 361
Podziękowania od Wydawcy............................................................................................................... 384
I. SYSTEM MONETARNY I FINANSOWY
UNII EUROPEJSKIEJ
1. Struktura gospodarcza i finansowa Unii Europejskiej
Joanna Świderska
1.1. Główne cechy gospodarki europejskiej
1.1.1. Obieg ekonomiczny w gospodarce
Gospodarka Unii Europejskiej jest gospodarką otwartą, opartą na przepły-
wach pieniężnych i  rzeczowych pomiędzy różnymi podmiotami gospodarki
narodowej. Z  uwagi na cele ekonomiczne oraz funkcje uznane za wiodące dla
poszczególnych grup podmiotów wyróżnia się następujące grupy (sektory insty-
tucjonalne)
1
:
■
gospodarstwa domowe – osoby fizyczne pracujące na własny rachunek w rol-
nictwie lub poza nim (do 9 osób zatrudnionych), uzyskujące dochód z pracy
najemnej, dochód z  tytułu własności lub dochód ze źródeł niezarobkowych
(np. emerytura),
■
przedsiębiorstwa niefinansowe – podmioty gospodarcze wytwarzające pro-
dukty rynkowe (wyroby i usługi niefinansowe) oraz prowadzące księgi rachun-
kowe,
■
instytucje rządowe i  samorządowe – m.in. podmioty działające na zasadach
określonych w  prawie budżetowym oraz podmioty, których system finanso-
wy został określony odrębnymi ustawami, a których podstawowym źródłem
finansowania są dotacje z budżetu państwa,
■
instytucje finansowe – podmioty gospodarcze zajmujące się pośrednictwem
1
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 549/2013 z dnia 21 maja 2013 r. w spra-
wie europejskiego systemu rachunków narodowych i regionalnych w Unii Europejskiej (ESA 2010),
Dz. Urz. UE L174/1;
http://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:32013R0549&q
id=1484920020842&from=EN.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin