Malowanie drewna na zewnątrz.pdf

(1509 KB) Pobierz
Dom i otoczenie
kolor
Pora na
Malowanie drewna na zewnątrz
S
tolarka okienna i drzwiowa, drewniane
tarasy, płoty, bramy, elementy placów
zabaw, pergole, altany i inne drewniane
elementy architektury ogrodowej przez ca-
ły rok są wystawione na działanie deszczu,
wiatru, słońca, mrozu, różnic temperatury,
grzybów i innych mikroorganizmów.
Dzięki bogatej ofercie dostępnych na
rynku farb odnawianie i malowanie drew-
nianych konstrukcji i elementów powinno
być banalnie proste. Jest w tym sporo ra-
cji, jednak – by włożony wysiłek przyniósł
oczekiwane efekty – niezbędna jest tak-
że wiedza.
Malowanie
Jeśli elementy drewniane zamierzamy
pomalować farbą kryjącą, pamiętajmy, że
tradycyjne farby do drewna (olejne, ftalo-
we) tworzą na nim gładką, szczelną powło-
kę. Po pomalowaniu trudno będzie zgadnąć,
z czego przedmiot wykonano: z drewna, me-
talu czy tworzywa sztucznego. Ponadto róż-
ne gatunki drewna w różny sposób podda-
ją się barwieniu. Im drewno twardsze, tym
mniej farby chłonie i tym samym jest nią
płycej nasączone lub zabarwione. Środki
impregnujące i koloryzujące wnikają tak-
że bardzo płytko w drewno silnie nasączo-
ne żywicami, dlatego nie nadaje się ono do
barwienia, zwłaszcza na intensywne kolory.
Drewno fabrycznie impregnowane ciśnie-
niowo słabiej chłonie środki impregnujące,
ale zwykle można je bez problemów malo-
wać. Jest zabezpieczone na długi czas, nie
ma więc potrzeby dodatkowego impregno-
wania. Po kilku latach wystarczy jedynie od-
świeżyć wyblakłe w słońcu kolory.
Farby olejne lub ftalowe mają więk-
szą lepkość, dlatego wsiąkają w powierzch-
nię drewna znacznie płycej niż impregnaty
i dodatkowo tworzą nieprzepuszczalną war-
stwę, uniemożliwiającą „oddychanie”, czyli
odprowadzenie wilgoci na zewnątrz. Dlate-
go drewniane ogrodzenie lub huśtawka po-
kryte szczelną warstwą farby zniszczą się
znacznie szybciej niż pomalowane barwią-
cą lazurą ochronną lub modną ostatnio la-
kierobejcą. Ponadto drewno w swoisty spo-
sób „pracuje”, zmieniając swoje wymiary
zależnie od wilgotności i temperatury, co
sprawia, że z powodu źle dobranej farby
wierzchnia powłoka malarska może pękać,
łuszczyć się i odpadać.
Do malowania kryjącego można tak-
że zastosować farby głęboko wnikające
w strukturę drewna, zmniejszające jego
Ważna impregnacja
Dekoracyjne malowanie drewna, zwłasz-
cza narażonego na oddziaływanie trudnych
warunków zewnętrznych, powinno być za-
wsze poprzedzone lub połączone z jego od-
powiednim zabezpieczeniem. Te dwa zabie-
gi możemy łatwo ze sobą połączyć, stosując
wyroby lakiernicze zawierające substancje
impregnujące, np. lakierobejce.
Jeśli mamy czas i chęć, warto jednak
zastosować kilka specjalnych materiałów,
które zdaniem profesjonalistów są lep-
szym rozwiązaniem niż środki typu „2 w 1”.
W takiej sytuacji najpierw stosuje się im-
pregnat, który może być bezbarwny, następ-
nie bejcę lub farbę podkładową nadającą
wstępnie kolor drewnu, a na koniec malu-
je bezbarwnym lakierem lub farbą kryjącą
w wybranym kolorze. Jeśli zależy nam, by
był widoczny naturalny rysunek słojów, po
zaimpregnowaniu barwimy je wstępnie bej-
cą, a następnie wykańczamy bezbarwnym
lakierem. Efekt częściowej transparent-
ności uzyskamy, stosując preparaty impre-
gnująco-koloryzujące, np. kolorowe lazury
ochronne, o których pisaliśmy w czerwco-
wym numerze „Majstra”.
Przed malowaniem drewno trzeba oczyścić,
a naloty
brudu,
glonów, zwietrzałe fragmenty
drewna usunąć papierem ściernym.
Stosowanie impregnatu i farby podkładowej
jest bardziej pracochłonne, ale daje efekty
lepsze niż używanie wyrobów typu „2 w 1”.
Tomasz Wojtynek
Lato kojarzy się z urlopem i słodkim leniuchowaniem w ogrodzie lub na działce.
Odpoczywając w cieniu ulubionej altanki, warto na chwilę przerwać drzemkę.
Ciepłe lato to najlepsza pora na odnowienie drewnianej architektury ogrodowej.
Fot. Chris Lambertsen, Michael Holz, Akzo Nobel Coatings
Przedmioty drewniane najlepiej malować
wzdłuż słojów i w sposób ciągły, tak by jedną
płaszczyznę malować bez przestojów.
Dom i otoczenie
Popularne środki do wykonywania powłok nawierzchniowych do drewna
Farby i emalie olejne
– są zawiesiną wypełniaczy i pigmentów w
spoiwie olejno-żywicznym lub olejnym (np. olej lniany – pokost).
Używa się ich do malowania elementów drewnianych po wcześniej-
szym zastosowaniu gruntu lub farby podkładowej. Tworzą barwne
powłoki o wysokim połysku, częściowo elastyczne i wodoodporne,
odznaczające się wysoką przyczepnością do podłoża.
Emalie olejno-żywiczne
– są wyrobami tworzącymi
powłoki o bardzo dużej od-
porności zarówno na wil-
goć, jak i zmiany tempera-
tury.
Farby i emalie syntetycz-
ne
– są zawiesiną wypełnia-
czy i pigmentów w spoiwie
wytworzonym z żywic synte-
tycznych. Np. wodorozcień-
czalna farba akrylowa jest
półprzepuszczalna dla pary
wodnej, a więc umożliwia
odparowanie wilgoci znaj-
dującej się w drewnie.
nasiąkliwość oraz pęcznienie. Utworzone
w ten sposób powłoki mogą tworzyć szczel-
ną warstwę całkowicie kryjącą lub lekko
prześwitującą, ukazującą rysunek słojów.
Najczęściej są to farby alkidowe (ftalowe)
o własnościach tiksotropowych (nie spływają
z pionowych powierzchni), doskonale trzy-
mające się podłoża.
Coraz więcej zwolenników zyskują wo-
dorozcieńczalne farby akrylowe. Tworzą po-
włoki o trwałym matowym lub satynowym
kolorze. Są odporne i elastyczne, a przy
tym dobrze odprowadzają z drewna wilgoć.
Dzięki temu można nimi malować nie tylko
elementy użytkowane w pomieszczeniach
suchych, lecz także te narażone na kontakt
z wilgocią i niską temperaturą, a więc znaj-
dujące się na zewnątrz. Można ich używać
m.in. do renowacyjnego malowania okien
drewnianych oraz do pierwotnego malo-
wania elementów drewnianych wewnątrz
i w otoczeniu domu.
Emalie nitrocelulozowe
– to zawiesiny pigmentów w spoiwie
wytworzonym z roztworów nitrocelulozy w organicznych rozpusz-
czalnikach. W przeciwieństwie do emalii olejnych mają czyste,
jasne kolory. Powłoki z nitrocelulozowych emalii charakteryzu-
ją się dużymi walorami estetycznymi. Stosuje się je tylko we-
wnątrz pomieszczeń.
Farby i emalie ftalowe
(alkidowe)
– służą do końcowego
malowania elementów drewnia-
nych i metalowych. Tworzą szczel-
ne powłoki, uniemożliwiające od-
prowadzenie wilgoci z malowanego
podłoża. Powstające powłoki są
połyskujące, twarde i odporne na
działanie wody, mydła oraz środ-
ków chemicznych używanych w go-
spodarstwach domowych.
Emalie styrenowane
– wykonane
z nich powłoki są elastyczne, twar-
de oraz odporne na działanie wody,
charakteryzują się półpołyskiem.
raty wiążą przez odparowanie rozpuszczal-
nika, stąd temperatura ma decydujący wpływ
na szybkość wysychania powłok. Zbyt niska
temperatura powoduje istotne wydłużenie
czasu schnięcia. Wysoka temperatura z ko-
lei powoduje zbyt szybkie schnięcie (farba
klei się do pędzla), co może powodować wa-
dy powłoki. Większość wyrobów malarskich
można nakładać w temperaturze od +5°C.
Zdarzają się też produkty, które można na-
kładać w jeszcze niższych temperaturach,
nawet ujemnych. Jednak nie warto odkła-
dać pracy w czasie do aż tak ekstremalnych
warunków pogodowych. Optymalna tempe-
ratura otoczenia podczas prowadzenia prac
malarskich wynosi od +10 do +30°C. Pa-
miętajmy także o wilgotności zarówno pod-
łoża, jak i otoczenia, która jest bardzo ważna,
zwłaszcza w przypadku malowania drewna.
Drewno przed malowaniem powinno być do-
brze wysuszone (ok. 15% wilgoci). Zbytnie
przesuszenie drewna powoduje zwiększone
zużycie preparatów, co należy uwzględnić
podczas planowania zakupu. Dość istotne
jest, by wszystkie stosowane w odpowiedniej
kolejności materiały – począwszy od prepa-
ratów impregnujących, poprzez farby grun-
tujące, aż do nawierzchniowych – były odpo-
wiednio dobrane. Najlepiej, jeśli pochodzą
od jednego producenta. Gwarantuje to wza-
jemną przyczepność kolejnych warstw, a co
za tym idzie – dobrą trwałość i wytrzyma-
łość powłoki.
Bez względu na to, czy używając środków
bezbarwnych podkreślamy jedynie naturalny
wygląd drewna, czy poprzez malowanie farbą
całkowicie zakrywamy jego fakturę i zmienia-
my barwę, prace malarskie na powierzchniach
elementów architektury ogrodowej powin-
niśmy wykonywać bardzo starannie. Odpo-
wiednio zabezpieczone i pomalowane drewno
wygląda estetycznie, jest łatwe do utrzyma-
nia w czystości i może służyć znacznie dłużej.
Zmniejszy się także ryzyko wystąpienia takich
problemów, jak paczenie, nieszczelności, pę-
kanie drewna czy uszkodzenie przez owady
i mikroorganizmy. Warto zatem na kilka go-
dzin przerwać wakacyjne leniuchowanie, by
móc mu się oddawać także w przyszłym ro-
ku – nadal w cieniu ulubionej, a może jesz-
cze piękniejszej i bardziej kolorowej ogro-
dowej altanki.
Krawędzie elementów
drewnianych przed malowaniem
warto delikatnie zaokrąglić
papierem ściernym – warstwa
farby wszędzie będzie miała
równą grubość i powłoka
malarska nie będzie się
„przecierała” na rantach.
Jak i czym malować?
Malować można za pomocą wałka, pędz-
la, przez zanurzenie, natryskiwanie oraz
nowoczesnymi metodami, np. przez natry-
skiwanie elektrostatyczne lub napylanie
proszkowe. Przed malowaniem drewno trze-
ba dokładnie oczyścić, a naloty brudu, glo-
nów, zwietrzałe fragmenty drewna usunąć
papierem ściernym i odkurzyć. Przedmioty
drewniane najlepiej malować w sposób cią-
gły, tak by jedną płaszczyznę malować bez
przestojów. Uzyskamy wówczas równomier-
ną kolorystykę bez plam i widocznych łą-
czeń. Starajmy się nakładać preparat moż-
liwie równomiernie wzdłuż włókien drewna.
Świeże drewno szybko wchłania środki, więc
jednorazowe malowanie nie wystarczy. Aby
dobrze zabezpieczyć drewno, musimy poma-
lować je dwa, trzy razy, zależnie od gatunku
oraz jego wilgotności. Na drewno miękkie
i mało zwarte, np. sosnowe, należy nakładać
jednorazowo dość grubą warstwę impregna-
tu lub farby, twarde natomiast pokryć cien-
ką warstwą, gdyż nadmiar preparatu może
ściekać, tworząc nieestetyczne zacieki. Zde-
cydowana większość dostępnych na rynku
wyrobów jest gotowa do użytku i nie wyma-
ga dodatkowego rozcieńczania. To koniecz-
ne tylko wówczas, gdy preparat był zbyt dłu-
go lub nieodpowiednio przechowywany oraz
w przypadku nakładania farby metodą na-
trysku. Należy wtedy stosować rozcieńczal-
niki zalecane do konkretnego wyrobu przez
producenta. Wszystkie wspomniane prepa-
Farby
to substancje, które po naniesieniu na powierzchnię tworzą na niej kryjącą powłokę
ochronną, dekoracyjną lub specjalną. Podstawową funkcją farby jest ochrona pomalowanej
powierzchni przed czynnikami atmosferycznymi, chemicznymi, biologicznymi i mechanicznymi.
Farby zawierają różne składniki: spoiwa, substancje błonotwórcze, żywice, pigmenty,
barwniki, plastyfikatory, dodatkowe substancje (konserwujące, opóźniające wysychanie itp.)
oraz składniki lotne, tj. rozpuszczalniki i rozcieńczalniki. Te ostatnie nadają farbie pożądaną
lepkość. Substancje błonotwórcze wiążą pigmenty i mają zdolność tworzenia powłok, żywice
zwiększają twardość powłoki, a plastyfikatory zwiększają jej elastyczność.
Emalie
to wyroby tworzące ostateczną warstwę nawierzchniową. W porównaniu z farbami
zawierają więcej żywicy o lepszych parametrach, nadającej malowanej powierzchni
m.in. efektowny połysk.
Zgłoś jeśli naruszono regulamin