Występowanie; Ameryka północna, Europa, Azja, północna Afryka, Australia, nowa zelandia
Ogólny wygląd; smukła sylwetka, 42 zęby trójkątne, uszy, płaska czaszka,wkłebie35-40cm, ciało 6-7kg, może żyć do 12 lat ale średnio żyje 3-4 lata maja 34 chromosomy i zmienna ilość chromosomów beta
Jedzenie; polują głownie nocą lub rankiem. Są wszystkożerne ; owoce róży, porzeczki, bażanty, zające, owady, zboża. Dorosły lis potrzebuje 300-600g pokarmu/dzień samica 700g polują głownie w gęstwinach
Włosy; najdłuższe włosy do 8-10cm decydują o barwie futer. Włosy pokrywowe zmieniają 2 razy na rok podszytowe raz 1 linienie wiosenne
Barwy
Dzikie
· Ogniwka-rudy spod biały lub żółtobiały
· Węglarz-rudy łapy, morda, brzuch, koniec ogona czarny
· Żmijka-rudy spód ciała ciemny , koniec ogona biały
· Popiel- wierzch ciała popielatoszary, spód ciemno szary, środkiem grzbietu ciemna smuga
· Krzyżak- ciemna, prawie czarna smuga na grzbiecie
Hodowlane;
· Lis promienisty- większa intensywność koloru rudego niż u odmiany dziko żyjącej. Ma przyciemniony brzuch i ogon oraz czarne łapy i uszy po stronie zewnętrznej
3 typy barwne
*ciemny- na grzbiecie i bokach kolor pomarańczowoczerwony uszy, łapy czarne podgardle białe lub jasnopopielate
*średni- na grzbiecie i bokach kolor pomarańczowoczerwony uszy, łapy czarne lub ciemno brązowe podgardle białe lub jasno popielate
*jasny- grzbiet i boki jasny pomarańcz uszy i łapy-czarne lub brązowe podgardle od bieli do ciemnoszarej
· Lis podpalany –ciemny pas przez łopatki i grzbiet ( tworzy krzyż)
2 typy barwne
*krzyżak srebrzysto czarny włos z posrebrzeniem cześć włosów pyska nasady ogon jest ruda spod czarny
*złocisty krzyżak- rude domieszką włosów czarnych dużo rudego boki i w koło uszu
· Lisy o umaszczeniu Standara i substandarda- włos koloru głębokiej czerni ciało czarne z domieszka brązu wzdłuż boków i w koło uszu
· Lis czarny srebrzysty ( 4 typy barwne)
*100% wysrebrzenia- jasnosrebrzyste na krzyżu, grzbiecie ,a na bokach,
*75% wysrebrzenia- na krzyżu, grzbiecie bokach do łopatek
*50% wysrebrzenia- od ogona do głowy
*35% wysrebrzenia- na krzyżu
Odmiana brązowa- ciemno brązowa z posrebrzeniem należą tu;
· Lis pastelowy- polski pastel+ lis platynowy 3 typy barwne
*ciemny brązowy z ciemnobrązowym pyskiem, łapami, brzuchem , uszami posrebrzenie 50-75%
*średni brązowy Pysk, łapy brzuch tez brązowe posrebrzanie 75-100%
*jasny cały jasnobrązowy 100% posrebrzania
· Lis perłowy- niebieskopopielate, jasne oczy, nos i pazury
· Lis platyn srebrzysty- jasnoszary platynopopielaty białe nos, pysk, czoło brzuch 3 typy barwne
*ciemny ciemnoszaropopielate popielate w koło oczu czarne uszy biały pasek na głowie biały kołnierz wys. Tak zwana maska
*średni szaropopielate popielate w koło oczu czarne uszy biały pasek na głowie biały kołnierz
*jasny jasnoszaropopielate w oczu czarne uszy biały pasek na głowie biały kołnierz
odmiany mutacyjne lis białopyski srebrzysty, rusy złocisty
-lis białoszyjny polski-jak srebrzysty + biel na szyi
-marmurkowy arktyczny –białe ciało w czarne włoski
· Lis bursztynowy- jasnobrązowe mają brązowe oczy
· Lis Bursztynowozłocisty- jasnobrązowe
· Lisy z rożnym nasileniem czynnika ˶fire̎ - ognistości np; Fire fastor rozjaśnia rudy kolor lisów złocistych odmiana ognista arktyczna ̋ snow głów ̋- biały nogi uszy ogon-zabarwiony
Rozmnażanie
-zależy od długości dnia świetlnego (wcześniej na południu później- półno)
-dojrzałości płciowej 10-12m-cy
-owulacja spontaniczna
-st. Poligamii 1:4-5 samic
-długość ciąży
-wykot 3-5,6
-liczba miotów/rok 1
-5 młodych
-80-150 masa urodzenia noworodka
-samice płodne 1-6 dni
Na farmie
-monoestryczne
-ruja 1-3 dni ok. rujowy między 15.01-31.03 , 51-53 dni ciąża 3-6 młode
-lisy przed dopuszczeniem do siebie musza być dobrze żywione, najlepiej umieścić je w dużym wybiegu na dworze
-samica w rui jest niespokojna , oddaje mocz, odchyla ogon , czerwony srom
- u lisów stosuje się sztuczne unasiennienie ze wzg. Ekonomicznych i w celu wyodrębnienia najlepszego nasienia. SA to duże metody pobrania- elektroejakulacji i manipulacji ręcznej . póżniej nasienie bada się w u samic unasienianie do 24 h popobraniu nasienia po zapłodnieniu samice umieszcza się w klatkach gdzie urodzą
-oznaki ciąży to nabrzmienie sutków powiększenie brzucha
Żywienie krótki przewód pokarmowy pobieranie zależy od stanu fizjologicznego
Samice ciężarne- chude ryby, tłuste mięso , wątroby, nerki, śledziony, warzywa , mleko
Lis polarny
Występowanie; strefa arktyczna półkula północna europy Azji ameryki
Ogólnie; długość 55-65cm 8kg krępe ciało skrócony tułów i czaszka bardzo gęsty włos kolory od ciemnobrunatnego, szarego do białego. Zwierzęta te są terytorialne, prowadzą migracje
Jedzenie; żyją na obszarach skąpych w pożywienie jedzą wszystko co uda im się znaleźć; zające drobne gryzonie itp.
Włos; sezonowa zmiana okrywy. Ubarwienie letnie jest ciemniejsza a zimą – biała
· Lis polarny alaskański- bardzo płodny brunatnoszary
· Lis grenlandzki- futro gęste, jasnoniebieskie
· Lis hondycki- jasnoniebieski
· Lis niebieski ̋Tundra̎ - ciemnoniebieski z posrebrzenieniem
Hodowlane
· Lis polarny niebieski-niebieski
7 typów barwnych
*typ bardzo bardzo ciemny –czarny woal na stalowym podszyciu, wrażenie jakby lis był czarny
*typ bardzo ciemny- czarny woal na stalowoszarych włosach
*typ ciemny- woal czrnawy z włosem stalowoniebieskim
*typ średni- woal ciemny na bokach grzbiecie
*typ jasny- ciemny woal na grzbiecie i do połowy boków
*typ bardzo jasny- szary woal na białym włosie
*typ bardzo bardzo jasny- prawie białe
Recesywne
· Lis biały alibinostyczny- biały oczy czerwone
· Lis arktyczny perłowy- grzbiet niebieskobrązowy latem, bladoniebieski w zimie, oczy niebieskie
· Lis szafirowy szwedzki i fiński- głęboko niebieska
· Szafir oppdala- jasna niebieskoszara
· Lis arktyczny niebieski- w lecie niebieski ciemnoniebieskie oczy, nos, pazury
Rana obarczona ryndronem, powodującym krwawienia z nosa i pyska
Dominujące
· Lis cienisty- ma maskę;
*typ średni- czarny pas wzdłuż grzbietu 10-15 cm szer. Podszycie perła lub białe maska ciemna
*typ jasny- węższa maska czarny pas wzdłuż grzbietu 10-15 cm szer. Podszycie perła lub białe maska ciemna
*typ bardzo jasny- pas mniej niż 5 cm czarny pas wzdłuż grzbietu 10-15 cm szer. Podszycie perła lub białe maska ciemna
· Lis cienisty biały- kolor śnieżna biel
· Lis perłowy- niebieskie umaszczenie, im starszy tym jaśniejszy
Odmiany kombinowane
· Odmiana polarna szafirowa- bladoniebieska
· Odmiana polarna perłowa- jasna, krem , biel
· Odmiana cienistoszafirowa- odcień niebieskawy
Mieszance;
-jasna umaszczony platyn niebieski, cienisty lis, srebrzysty srebrzysta niebieska gwiazda, białopyski lis niebieski ciemny
-dojrzałość płciowa 10-12m-ce
-ruja jednorazowa
-spontaniczna owulacja
-stopniowa poligamia 1;5-3 samic
-dł. Ciąży 51-54 dni
-wykot IV-VI, V
-7 młodych (6-12)
-50-70g noworodek
-ruja 5 dni
Reszta jak u pospolitego, rozród sztuczne unasiennianie itp.
Żywienie; tłuste mięso, chude ryby, wątróbki, serca, nerki, mleko, krew itp.
Norki
Występowanie; północno-wschodnia Europa- norka europejska wywodzą się z kanady północnych rejonów USA, Alaska- amerykańska
Ogólnie; jest norka europejska. Ma ona dwie palny białe na pyszczku. Jest ona mniejsza i ma słabe futro. Norka amerykańska ma 1 białą plamę. Jest duża i Am futro bardzo dobrej jakości. ogólnie mają płaska głowę samce są 2x cięższe od samic, ciało długie z krótkimi łopatkami małe trójkątne uszka
Jedzenie; drobne ptaki jaja gady płazy owady
Włos; krótki jedwabisty, oseski mają rzadkie włoski, rosną do 25 dnia. Dorosłe osobniki linieją 2 razy do roku na wiosnę i jesień. Okrywa jesienna jest grubsza
Dzika
· Od ciemnobrunatnej do jasnobrązowej
· standardowa są 2 typy
*standardowa brązowy- pokrycie ciemnobrązowe w czerń, podszycie-ciemnobrązowe. Ogólnie brązowe
*standard niebieski- pokrycie czarne podszycie popielate
· recesywne
-biała- są białe, oczy czarne lub niebieskie
-niebieska
-brązowa
· srebrzystoniebieska- okrywa szaroniebieska, jaśniejsze podszycie, szyja nogi i ogon ciemniejsze
*stalowoniebieska- od jasnopopielatowego do ciemnego
*aleucka- wierzch stalowy, podszycie niebieskie
*kobattowa- podobnego norki stalowoniebieskiej
· Pastel królewski- okrywa włosowa, oczy, nos, ciemnobrązowe
3 typy barwne;
*ciemny- ciemnobrązowe z odcieniem fioletu, jasnobrązowe podszycie
*średni- podobnie jak ciemny
*jasny- jasnobrązowe z beżowoniebieskim podszyciem
· Pastel zielonooki i cesarski-> podobne do królewskiego
· Jasnopłowa- podobnie jak ciemny
· Palamino
-szwedzkie- od jasnobeżowego do jasnobrązowego
-amerykańskie- jaśniejsze od szwedzkiego, oczy czerwone
Dominujące;
· Hebanowa- ciemne włosy pokrywowe, podszycie od bieli do niebieskiego
· Kruczoczarne amerykańskie- czarne
· Krzyżak- czarny ciemny pas wzdłuż grzbietu i przy łopatkch
· Cienista- barwiona pokrywa, białe podszycie
· Srebrzysta królewska- ciemny, nogi, brzuch, pierś, cześć głowy, są białe
· Stewart- plamistość bieli na pigmencie z wyjątkiem brzucha
· Szronista- plamistość na brzuchu czasem nogi i ogon
Kombinowane
· Szafir- jasnoniebieska
· Niebieski irys-ciemniejszy od szafira
* srebrzysta palamino
* srebrzysta biała
· Topaz fiński ma 3 odmiany
*ciemny- brązowa z odcieniem niebieskim pokrywy, jasnobrązowe podszycie
*średnio- pokrycie jasnobrązowe, podszycie jasnobeżowe
*jasne- cała jasnobeżowa lub wierzch beżowy spód (podszycie)- białe
· Perłowa
· Bursztynowoszfirowa
· Cieniste-aleucka, cienista perła, szafir cienisty
Rozmnażanie;
-monoestryczna
-dojrzałość płciowa 9-10m-cy
-dojrz. Rozpłodowa 9-12m-cy
-krycie w marcu
-owulacja prowokowana, 36h po pokryciu
-1-3 dni 7-10 dniach
-stos. Poligamia 1;3-4 samic
-dł. Ciąży 36-75 dni
-wykoty na wiosnę
-4-6 w miocie
-żyją rodzinnie
Trudne jest rozpoznanie ciąży. Samice są powolne i ostrożne
Żywienie;
-wrażliwe na zmiany składu paszy
-cały czas powinny dostawać to samo
-ryby
-mięso
-mleko
-wątroby
Jenot europejski
Występowanie; wschodni kraniec Azji, dorzecze Ussuri, Finlandia, Szwecja, Norwegia, Litwa, Czechy, Polska, Belgia
Ogólni...
karolinakucinska12