Na ćwiczeniu zadaniem naszym było zmierzenie kąta zadanego elementu (klina) dwoma metodami:
1) bezpośrednią (za pomocą kątomierza uniwersalnego)
2) pośrednią (przy użyciu liniału sinusowego).
Przebieg ćwiczenia oraz otrzymane wyniki:
1. METODA BEZPOŚREDNIA – KĄTOMIERZ UNIWERSALNY
Pomiaru kąta dokonaliśmy poprzez bezpośrednie przyłożenie ramion kątomierza do zadanego elementu. Otrzymaliśmy kąt α = 30̊ ±5'.
2. METODA POŚREDNIA – LINIAŁ SINUSOWY
Rys. Schemat pomiarowy
Jako narzędzia pomiarowego użyliśmy liniału sinusowego a także płytek wzorcowych, czujnika pomiarowego oraz płyty pomiarowej. W celu zmierzenia kąta badanego elementu pod jeden z wałków podkładaliśmy płytki wzorcowe, aby doprowadzić powierzchnię tego elementu do stanu kiedy będzie ona równoległa do liniału. Równoległość powierzchni liniału
i górnej powierzchni klina sprawdzaliśmy za pomocą czujnika zegarowego. Po uzyskaniu najmniejszej odchyłki na czujniku zegarowym (-0,29 mm) zmierzyliśmy wysokość stosu płytek wzorcowych, która wynosiła H = 50 mm. Znając rozstaw wałków L = 100 mm obliczyliśmy kąt klina ze wzoru:
Ponieważ dobrana przez nas wysokość H nie pozwoliła otrzymać różnicy wskazań czujnika , do kąta α dodaliśmy poprawkę obliczoną ze wzoru:
ΔW = O2 – O1 = -0,29 [mm]
Znak poprawki zależy od znaku różnicy wskazań czujnika ΔW . Gdy ΔW < 0 to > 0. Czyli =
Obliczenie wartości kąta w dokładnych pomiarach dokonuje się poprzez metodą polegającą na uwzględnieniu poprawki wysokości stosu płytek wzorcowych. Wtedy stosuje się następujący wzór na poprawkę PH i szukany kąt:
Przy pomiarach kątów mniejszych od 45̊ graniczny błąd pomiaru nie przekracza ±15’’.
WNIOSKI
Dzięki wykonanemu ćwiczeniu poznaliśmy w teorii i praktyce podstawowe metody pomiarów kątów. Na podstawie obliczeń można zaobserwować, że wyniki otrzymane z pomiarów bezpośrednich i pośrednich różnią się między sobą. Różnica ta wynika głównie z dokładności przyrządów oraz stosu płytek wzorcowych użytych w metodzie pośrednie. Pamiętając, że kątomierz uniwersalny użyty w ćwiczeniu pozwalał na pomiar kąta z dokładnością ±5’, a błąd graniczny dla pomiaru liniałem sinusowym w naszym przypadku nie przekraczał ±15’’ można stwierdzić, iż wyniki te są z innych przedziałów. Metoda pośrednia z użyciem liniału sinusowego jest metodą dokładniejszą.
Rzedzian8