MIKOŁAJ REJ- w poglądach politycznych reprezentowal dążenia obozu walczącego o ograniczenie praw magnaterii i kleru, w imię szlacheckiego demokratyzmu- wiele pisał o panujących w Polsce obyczajach - zwłaszcza w "Żywocie człowieka poczciwego" i "Zwierciadle", wiele miejsca poświęcił edukacji młodego szlachcica- Domagał się zapewnienia przez szkołę takiej nauki, która ułatwiłaby młodym wypełnianie głównych zadań życiowych.- krytykował wszystkie przedmioty nauczania ówczesnej szkoły, twierdząc np.,że logika wskazywała drogę do wykrętów, dając przykłady "jak z prawdy nieprawdę uczynić"- z humorem a zarazem zdrowym rozsadkiem wskazywał na bezużyteczność dla życia szlacheckiego, głównego celu nauczania szkoły humanistycznej.- Ta ostra krytyka szkoły nie dowodzi jednak,że był przeciwnikiem wszelkiego wykształcenia. Domgał się dla szlachty wykształcenia dostosowanego do aktualnych potrzeb- Młodzież powinna wiecej czasu przeznaczać na pracę umysłową, na studiowanie filozofii moralnej, historii, prawa, polskiej konstytucji oraz opisów geograficznych obcych krajów. Potrzebne będą takze najniezbędniejsze elementy retoryki.- Przedmioty zalecane przez Reja miały niewątpliwie przygotować młodego człowieka do przyszłych obowiązków obywatelskich, miały uczyć go ojczyzny i obowiązków wobec państwa
nikosia20