Lipinski.Krzysztof_Vademecum.tlumacza.pdf

(5454 KB) Pobierz
Krzysztof Lipiński
Vademecum
TŁUMACZA
-�½--
Kraków
IUl:ii
2000
Korekta:
Iwona żurek
Projekt okładki:
Joanna Wypiór
Zdjęcie na okładce:
Sabine Lipińsk a
Rysunki:
Artur Przebindowski
Skład:
Radosław Zaj ąc
Drukarnia:
Zakład Graficzny „Colonel " s. c.
Powstan i e n i n i ejszej publ i kacj i stało się możl iwe
dzięki stype n d i u m przyzn anemu przez
Fundację Alexandra von H umboldta ,
które autor s pędził pod gośc i n n ą opieką
profesora H ansa Joach i m a Kreutzera
na U n iwersytecie w Ratyzbonie.
W tym m i ejscu chci ałbym złożyć Fundacj i i Profesorowi bardzo
serdeczne podziękowan i a za pomoc w real izacj i tego projektu .
ISBN
83-88181-50-5
Wydawca:
Wydawnictwo IDEA sp. z o. o.
ul. Rakowicka 1, 31-511 Kraków
tel. (012) 421
86 86
fax (012) 422 72
69
e-mail: ideayes@demo.pl
< >
Wycl wnlctwo
IDEA
sp. z o. o.
Kr
Iii
w,
.
I
rpi ń 2000
••••••••••••••••••
Ki l ka słów do czytel n i ka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5
li
Cel . . . . . . . . . . . . .
O co chodzi , czy l i prób a defi n i cj i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Tłu m aczenie
jako proces kom u n i kacji m iędzyjęzykowej . . . . . . . . . .
„ . ......„ .... „.„„„„ . . . „... . . . . . ............ . ....
.
.
„.
7
10
20
Ili
K i l ka refleksji n a temat zn acze n i a
.
Zn aczenia referencyj n e a proces przekładu
Zn acze n i a pragmatyczne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Znaczenia pragmatyczne a proces przekładu . .
Zn aczen ia i ntra l i ngwalne . . . . . . . . . . . . . . .
.
Znacze n i a i ntral i ngwalne a proces przekład u . . . . . . .
H ierarc h i a rodzajów znacze n i a
a typ kom u n i katu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . ...
„„„. . .
.
„. .
„. . . . . . . . . . . . .
19'
39
54
„ „.
„ ..„„„...„ „ . . . „
65
72
80
86
IV
Kolo kacje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Idiomy . . . . . . . .
..
Neologizmy . . . . . .
.
.....
Gramatyka l ność
versus
akceptabi lność
Wulgaryzmy i obscena ..
... ......
Archaizmy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . .
Fałszywi przyjaciele tłu macza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
I nterferencj a . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . .. . . . . . . . . . .
Sytuacje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . ... . . . .
Ś rodowiskowość . . . . . . . . . . . . . . .
. ..................
.. . .
.
...... . . „„.„.„„„„„„ ..„ „ „. . .„.„ .
.
. ..„ „.....
. . . „.... ........ . ....... . . . . . „.
„....„ „..„„„...„ „
„„
.
. .„ .
„.. „ .
.
...„ . .
„...
„„„„. . . . . . .
89
91
95
99
102
105
107
109
111
114
V
Poziomy ekwiwa lencji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
„Transform acje" w procesie przekładu .
..
Rodzaje tłu m acze n i a
. .. ... . . ..... . ... ........
Tłu m aczen ie pisemne . . . . . . .
..
Tłumaczenie u stne . .
Typy m ieszane tłu macze n i a
...........
Wybrane typy tekstów a proces przekład u ..
.
..
. . . .. . . . . . .
.......
..
.
.
...
.
.
.
.
„. • . . . . . . . . . . • . „ . . . „.„ . . . „
„. „. . . . . . . . . . . . . . „
„ „.
.
„ „. „. . „ „. . „ „ „. . . . . . . . . . . . . „......
117
123
128
136
143
152
153
VI
Kom petencja tłu macza
Nieprzetłum acza l n ość
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
Teoria i praktyka tłu m aczenia . . . . . . . . . . . . .
Rel atywność
.... .. ...
. . . . . . „....
.
.
„.
„ . . . . „.
. . . . . . „. . . . . . . . . . . . . . . . „............... „
.
169
170
174
175
VII
Uwagi końcowe
.. „ . . . . „ „. „ „ .
.
„ „ .. „ „ „ „ „. „ „ . .
..
. „„ „
181
B i b l i o grafia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183
I ndeks
. .. ...... ... .. .. . .
185
..........„ . . . . . .. . „ .
..
.
.
.
..
..
„ . . . . . . „„
Zgłoś jeśli naruszono regulamin