biologia_PP_2015odp.pdf

(309 KB) Pobierz
Miejsce na
naklejkê
z kodem
(Wpisuje zdaj¹cy przed
rozpoczêciem pracy)
KOD ZDAJ¥CEGO
EGZAMIN MATURALNY
Z BIOLOGII
POZIOM PODSTAWOWY
ROZWI¥ZANIA I ODPOWIEDZI
Instrukcja dla zdaj¹cego:
1. Proszê sprawdziæ, czy arkusz egzaminacyjny zawiera wszystkie strony
Ewentualny brak nale¿y zg³osiæ przewodnicz¹cemu zespo³u
nadzoruj¹cego egzamin.
2.
Obok ka¿dego zadania podana jest maksymalna liczba
punktów, któr¹ mo¿na uzyskaæ za jego poprawne rozwi¹zanie.
3.
Nale¿y pisaæ czytelnie, tylko w kolorze niebieskim lub czarnym.
4.
B³êdne zapisy nale¿y wyraŸnie przekreœliæ. Nie wolno u¿ywaæ
korektora.
5.
W karcie odpowiedzi zamaluj ca³kowicie kratkê z liter¹
oznaczaj¹c¹ odpowiedz, np. . Jeœli siê pomylisz b³êdne
zaznaczenie obwiedŸ kó³kiem
i zamaluj
inn¹ odpowiedŸ.
¯yczymy powodzenia!
(Wpisuje zdaj¹cy przed rozpoczêciem pracy)
PESEL ZDAJ¥CEGO
lp.aidemlqs.www
materia³ pobrano ze strony:
www.sqlmedia.pl
multimedialna platforma edukacyjna
lp.aidemlqs.www
dysleksja
materia³ pobrano ze strony:
www.sqlmedia.pl
multimedialna platforma edukacyjna
Zadanie 1
1. Anafaza I
2. Profaza I
3. Telofaza I
Nazwa podziału: mejoza.
Argumenty (jeden do wyboru): W profazie I występują biwalenty (tetrady) / W profazie I
zachodzi
crossing-over
/ w anafazie I do biegunów rozchodzą się chromosomy / Na
chromosomach widać, e przechodziły
crossing-over,
wymieniły się odcinkami chromatyd.
Zadanie 2
A – sarkomer
Poprzeczne prą kowanie jest wynikiem równoległego uło enia miofibryli w włóknie
mięśniowym. (Tam gdzie mamy mniejszą liczbę włókien widzimy prą ek jasny, tam gdzie
mamy większą liczbę włókien widzimy prą ek ciemny – np. w miejscu nachodzenia się
miozyny i aktyny).
Zadanie 3
a)
A–2
B – 3, 4
C – 1, 5
b)
1
Zadanie 4
3 – wątroba (wydziela ółć emulgującą tłuszcze).
Inne funkcje wątroby (dwie do wyboru):
* neutralizuje toksyny (np. alkohol i inne u ywki, a tak e niektóre leki) – głównie
barbiturany
* toksyczny amoniak przekształca w mocznik (cykl mocznikowy (ornitynowy))
* syntezuje czynniki krzepnięcia krwi
* węglowodany przekształca w łatwo przyswajalną dla organizmu glukozę,
a jej nadmiar w glikogen lub w tłuszcze (które magazynuje)
* aminokwasy metabolizuje w tłuszcze
* magazynuje elazo i witaminy: A, D, E, niewielkie ilości B12 i C,
które uwalnia w razie potrzeby
* produkuje i magazynuje niektóre białka surowicy krwi (np. albuminę)
* wytwarza i magazynuje enzymy
* buforuje poziom glukozy we krwi
* produkuje ciepło, bierze udział w termoregulacji (krew wypływa cieplejsza o 1 °C)
* u płodu pełni funkcję krwiotwórczą
* gromadzi i reguluje ilość elaza w organizmie.
Zadanie 5
Do wyboru dwa z poni szych wariantów.
1. kwasy tłuszczowe omega-3 i omega-6 (tłuszcze nienasycone) to wa ne składniki błon
komórkowych i prekursory wielu innych substancji, w tym związków chemicznych
wpływające na ciśnienie tętnicze krwi oraz odpowiedź zapalną organizmu.
2. Witamina A – niezbędna do utrzymania pobudliwości komórek siatkówki oka /
prawidłowy wzrok / prawidłowa budowa naskórka i nabłonków.
3. Witamina D – wpływa na gospodarkę wapniową / wspomaga wchłanianie wapnia z
jelita / niezbędna do prawidłowej budowy kości.
4. Witamina E – hamowanie utleniania lipidów ustrojowych / utrzymanie prawidłowej
płodności / niezbędna do prawidłowej pracy mięśni.
Zadanie 6
Nazwy osi: y (pionowa) udział grup krwi w Polsce (%)
x (pozioma) grupy krwi
Zadanie 7
Grupa krwi mę a: Rh+
Grupa krwi ony: Rh-
Konflikt serologiczny – w krwi matki Rh- po kontakcie z krwią o przeciwnym znaku
powstają przeciwciała niszczące krwinki (hemoliza krwinek) dziecka o grupie Rh+. Do
kontaktu dochodzi najczęściej w czasie porodu pierwszego dziecka, więc zagro enie zwiększa
się przy kolejnych cią ach.
Zadanie 8
A-
Zastawka przedsionkowo-komorowa trójdzielna; zapobiega cofaniu się krwi z komory
prawej do prawego przedsionka; otwarta w czasie pauzy i skurczu przedsionków,
zamknięta w czasie skurczu komór.
B-
Zastawka przedsionkowo-komorowa dwudzielna; zapobiega cofaniu się krwi z
komory lewej do lewego przedsionka; otwarta w czasie pauzy i skurczu
przedsionków, zamknięta w czasie skurczu komór.
C-
Zastawka półksię ycowata; zapobiega cofaniu się krwi z tętnic do komory; otwarta w
czasie skurczu komór, zamknięta w czasie skurczu przedsionków i pauzy.
Zadanie 9
Ściana
pęcherzyka płucnego oraz naczyń włosowatych zbudowana jest z nabłonka
jednowarstwowego płaskiego, co umo liwia łatwą dyfuzję gazów oddechowych.
Zadanie 10
Do wyboru trzy parametry.
Parametry
Zawartość O
2
(%)
Zawartość CO
2
(%)
Zawartość pary wodnej
Zawartość N
2
(%)
Temperatura
Powietrze wdychane
21
0,04
zmienna
79
środowiska
zewnętrznego
Powietrze wydychane
16
4
nasycona
79
ciała
Zadanie 11
Odporność
nieswoista
A
D
E
G
Odporność swoista
czynna
bierna
F
C
B
B
Zadanie 12
1. Skóra – usuwane są przez nią z potem: woda, mocznik, nadmiar soli.
2. Płuca - usuwane są przez nie dwutlenek węgla i woda.
Zadanie 13
a) W ciałkach nerkowych zachodzi filtracja.
b) Tętnica doprowadzająca ma większą
średnicę,
dzięki czemu osocze krwi pod du ym
ciśnieniem przesącza się do
światła
torebki Bowmana.
c) Tętnica doprowadzająca – A (większa
średnica).
Zadanie 14
Opony mózgowo-rdzeniowe; funkcja: ochronna (ochrona mechaniczna / przed wstrząsami),
od ywcza.
Zadanie 15
1. Atlas (dźwigacz) - z nim łączy się czaszka dwoma kłykciami potylicznymi; umo liwia
ruchy na „tak”.
2. Obrotnik – ma wysunięty czpień (jest to tak naprawdę przyrośnięty do niego trzon
kręgu pierwszego), na którym nasadzony dźwigacz mo e się obracać; umo liwia
ruchy na „nie”.
Zadanie 16
1. –
2. –
3. –
4. +
Sprzę enie zwrotne ujemne - jest mechanizmem regulującym wydzielanie hormonów, np.
hormon tyreotropowy, wydzielany przez przysadkę mózgową działa stymulująco na tarczycę,
pobudzając ją do produkcji tyroksyny. Wysoki poziom tyroksyny we krwi działa hamująco na
przysadkę mózgową i powoduje zmniejszenie produkcji hormonu tyreotropowego.
To ogranicza wydzielanie tyroksyny przez tarczycę i po pewnym czasie jej poziom we krwi
się obni a. Jest to sygnałem dla przysadki mózgowej do wznowienia produkcji hormonu
tropowego i albo cykl się powtarza, albo ustala się stan równowagi między tyreotropiną
a tyroksyną.
(oczywiście nie trzeba na przykładzie tarczycy)
Zadanie 17
Przykładowe wnioski:
1. Wraz z wiekiem rośnie wśród kobiet umieralność na raka szyjki macicy.
2. Największa zachorowalność na raka szyjki macicy jest u kobiet 50-letnich / w piątym
dziesięcioleciu ycia kobiet.
3. Największa umieralność na raka szyjki macicy jest u kobiet 80-letnich / w ósmym
dziesięcioleciu ycia kobiet.
4. Do 30 roku ycia zachorowalność i umieralność na raka szyjki macicy jest znikome.
Zadanie 18
Przykładowe argumenty:
Wcześnie wykryty rak szyjki macicy jest uleczalny.
Dzięki badaniom dowiesz się czy jesteś chora, a to nie oznacza wyroku
śmierci!
Warto się badać - prawie połowa przypadku raka szyjki macicy u kobiet 50 letnich jest
uleczalna!
Zadanie 19
B, E, G
Zadanie 20
Translacja. Zachodzi w rybosomach na siateczce
śródplazmatycznej
szorstkiej.
Zadanie 21

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin