Robert Browning - Justynian i Teodora.pdf

(1433 KB) Pobierz
Robert Browning
Justynian i Teodora
Tłumaczyła - Maria Boduszyńska-Borowikowa
Biografie Sławnych Ludzi
Państwowy Instytut Wydawniczy
Tytuł oryginału : Justinian and Theodora
Konsultacja naukowa i przypisy
Malina Evert-Kappesowa
PRZEDMOWA
Napisano wiele książek o czasach Justyniana. Niniejszą
pracę może
usprawiedliwiać to, że jest próbą odmalowania wydarzeń w taki sposób, jak
zapewne patrzył na nie sam cesarz i jego zadziwiająca małżonka. Cesarze
rzymscy nie byli samowładnymi dyktatorami. Zarówno w zakresie informacji o
bieżących sprawach, jak wprowadzania w życie swych decyzji byli uzależnieni od
osobistych doradców i od ciężkiej machiny biurokratycznej. Zasięg ich decyzji
bywał często bardzo ograniczony. Jeśli jednak w ogóle podejmowano jakieś
decyzje, mógł tego dokonać wyłącznie cesarz. Justynian i Teodora byli
autokratami, którzy wiedzieli, czego chcą, trwali uporczywie przy swoim pomimo
nie kończących się przeszkód i niepowodzeń, odcisnęli na epoce piętno swych
osobowości mocniej niż którykolwiek z ich poprzedników, poczynając od
Augusta przed pięciu i pół wiekami.
Do powstania tej książki przyczyniło się wiele osób. Szczególną wdzięczność
winien jestem Patrycji Vanags za to, że pierwsza podsunęła mi myśl napisania jej,
następnie Susan Phillpott za gotowość, z jaką wspierała mnie swym
doświadczeniem i sądem, Colleen Chesterman za pomoc w gromadzeniu i
doborze ilustracji, wreszcie Susan Archer za przepisanie rękopisu na maszynie, w
znacznej części dwukrotnie. Polskie wydanie nie mogłoby się ukazać bez
współudziału tłumaczki, Marii Boduszyńskiej-Borowikowej, i profesor Haliny
Evert Kappesowej, która służyła radą w niezliczonych wypadkach. Autor pragnie
wyrazić obu Paniom najserdeczniejsze podziękowania.
Robert Browning 1971
TABLICA CHRONOLOGICZNA
I ZACHÓD
518 Koniec schizmy między papieżem i Kościołem wschodnim.
519 Konsulat Eutaryka, zięcia i następcy króla Teodoryka.
522 Śmierć Eutaryka. Konsulat Boecjusza i Symmachusa.
523 Hilderyk zostaje królem Wandalów i rozpoczyna politykę procesarską,
antyostrogocką.
524 Teodoryk skazuje na śmierć Boecjusza i Symmachusa.
KONSTANTYNOPOL I CESARSTWO WSCHODNIE
ok.
482
Urodził się Justynian.
ok.
500
('') Justynian przybyl do Konstantynopola, aby się kształcić.
518
Śmierć Anastazjusza. Justyn I zostaje cesarzem. Awans Justyniana. Początek
prześladowań monofizytów.
520
Konsulat Witaliana. Zamordowanie Witaliana na rozkaz Justyna I i
Justyniana.
521
Konsulat Justyniana.
ok.
523
Germanus odnosi zwycięstwo nad Antami.
FRONT WSCHODNI
523
Dhu-Nuwas dokonuje masakry chrześcijan w Jemenie. Przy poparciu cesarza
król Etiopii Elesboas okupuje Jemen.
524
Kró1 perski Kawad wypiera Rzymian z Iberii.
525
30 sierpnia: śmierć Teodoryka. Amalasunta zostaje regentką w imieniu
swego syna Atalaryka.
530
Obalenie wandalskiego króla Hilderyka przez Gelimera, który wznawia
politykę przeciw cesarstwu.
533
Czerwiec: Belizariusz odpływa na Sycylię, ląduje w Afryce północnej.
Wrzesień: Belizariusz zwycięża Gelimera przy
525
Justyn I wyznacza na następcę tronu Justyniana. Małżeństwo Justyniana i
Teodory.
526
Wielkie trzęsienie ziemi w Antiochii.
527
Justynian zostaje współcesarzem. Śmierć Justyna I. Objęcie tronu przez
Justyniana.
528
Początek kodyfikacji praw.
529
7 kwietnia: ukazanie się pierwszej wersji Kodeksu. Zamknięcie Akademii w
Atenach. Rewolta Samarytan.
530
Nominacja Jana z Kapadocji na Praefecta Praetorium. Mundus odpiera
zwycięsko zagony Słowian na Bałkanach.
532
Styczeń: powstanie Nika. Masakra powstańców przez Belizariusza i
Mundusa.
533
Grudzień: ogłoszenie Digesta.
525
Etiopia podbija Jemen.
526
Wojna w Persji. Belizariusz dowódcą frontu wschodniego.
527
Belizariusz prowadzi dalej działania przeciwko Persji.
530
Belizariusz zwycięża Persów pod Dara.
531
Persowie zadają klęskę Belizariuszowi pod Callinicum. Śmierć króla Kawada
i objęcie tronu przez Chosroesa I.
532
Podpisanie wieczystego pokoju z królem Chosroesem Dziesiątej Mili i
zajmuje Kartaginę.
Grudzień: rozgromienie wojsk wandalskich pod Tricamarum.
534
Gelimer poddaje się Belizariuszowi. Salomon zostaje w Afryce jako główny
dowódca. Amalasunta prowadzi tajemne rokowania z Justynianem.
Październik: śmierć Atalaryka. Amalasunta poślubia króla Teodahada.
535
Uwięzienie i zamordowanie Amalasunty przez Teodahada. Najazd Mundusa
na Dalmację. Belizariusz zajmuje Syrakuzy i rozpoczyna okupację Sycylii.
536
Bunt w Afryce. Teodahad pertraktuje z Justynianem. Ostrogoci odzyskują
Dalmację i zabijają Mundusa. Belizariusz dokonuje najazdu na Italię, zdobywa
Neapol. Obalenie Teodahada, obranie królem Witigesa.
Grudzień: Belizariusz zajmuje Rzym.
539
Germanus tłumi bunt w Afryce. Witiges oblega Belizariusza w Rzymie.
Witiges rezygnuje z oblężenia Rzymu. Narses przybywa do Italii. Liguria i
Mediolan okupowane.
534
Uroczysty triumf Belizariusza z okazji podboju Afryki. Ogłoszenie drugiej
wersji Kodeksu Justyniana.
539
26 grudnia: poświęcenie katedry Mądrości Bożej.
539
Ostrogoci odzyskują Mediolan i wyrzynają ludność. Odwołanie Narsesa.
Witiges pertraktuje u Nuicij.
540
Belizariusz przyjmuje kapitulację Ostrogotów i wkracza do Rawenny.
541
Jesień: Totila obrany królem Gotów; wszczyna na nowo wojnę przeciw
cesarstwu.
542
Totila zdobyte a wiele twierdz w Italii.
543
Totila zdobywa Neapol.
544
Belizariusz powraca do Italii, by objąć główne dowództwo.
545
Grudzień: Totila rozpoczyna oblężenie Rzymu.
546
Nowy bunt w Afryce. Zamordowanie Areobindusa. Jan Troglita mianowany
głównym dowódcą w Afryce.
540
Słowiańskie zagony zagrażają Konstantynopolowi i pustoszą Grecję.
541
Usunięcie Jana z Kapadocji wskutek intrygi Teodory.
542
Piotr Barsymes organizuje monopol państwowy na handel jedwabiem.
Lato: wybuch epidemii dżumy w Egipcie, skąd rozszerza się szybko w całym
cesarstwie.
543
Zaraza nadal szaleje. Wyświęcenie Jakuba Baradaja na monofizyckiego
biskupa Edessy. Piotr Barsymes mianowany Prefectem Praetorium.
546
Justynian wydaje edykt potępiający Trzy Rozdziały.
539
Posłowie Witigesa proszą o pomoc króla Chosroesa.
540
Chosroes najeżdża Syrię i zdobywa Antiochię.
541
Chosroes najeżdża Lazykę. Belizariusz przejmujie dowództwo frontu
wschodniego.
542
Belizariusz odpiera perski atak na Palestynę.
545
Rozejm z Persją.
547
Totila opuszcza Rzym. Belizariusz ponownie wkracza do miasta. Ukończenie
budowy kościoła S. Vitale w Rawennie.
548
Odwołanie Belizariusza z Italii. Jan Troglita zwycięża Maurów w Afryce.
549
Totila rozpoczyna nowe oblężenie Rzymu. Ukończenie budowy kościoła S.
Apollinare in Classe pod Rawenną.
550 Styczeń: Totila zdobywa Rzym i dokonuje najazdu na Sycylię. Wojska
cesarskie wkraezają do wizygockiej Hiszpanii.
551
Totila oblega Ankonę. Zwycięstwo floty cesarskiej pod Sena Gallica.
Justynian odrzuca propozycje pokojowe Totili.
552
Narses przybywa do Italii i zwycięża Gotów pod Busta Gallorum. Śmierć
Totili. Narses zdobywa na nowo Rzym i zwycięża wojsko gockie pod Mons
Lactarius.
547
Papież Wigiliusz przybywa do Konstantynopola.
548
28 czerwca: śmierć Teodory. Zagony Słowian docierają aż pod Dyrrachium
(obecnie Durres).
550
Mianowanie Germanusa głównym dowódcą w Italii, jego małżeństwo z
Matasuntą, wnuczką Teodoryka. Odpiera on słowiańskich najeżdźców na
Bałkanach, ale umiera jesienią. Narses mianowany głównym dowódcą w Italii;
rozpoczyna przygotowania.
551
Otwarty rozłam między Justynianem i papieżem Wigiliuszem. Najazd
Kutrigurów na Bałkany. Justynian podburza przeciwko nim Bułgarów.
551
Bessas odbiera Persom Petrę w Lazyce. Nowy rozejm z Persją.
553
Frankowie i Alemanowie najeżdżają Italię.
554
Narses zwycięża Franków i Alemanów, rozpoczyna pacyfikację Italii.
Wizygoci powstrzymują ekspansję cesarstwa w Hiszpanii.
555 Papież Wigiliusz umiera na Sycylii w drodze powrotnej do Rzymu. Zdobycie
Compsa - ostatniej gockiej twierdzy na południe od Padu.
556
Wyświęcenie papieża Pelagiusza.
561
Narses zdobywa Weronę, ostatnią twierdzę ,gocką.
553
Maj: piąty sobór powszechny potępia Trzy Rozdziały pomimo sprzeciwu
papieża Wigiliusza.
Grudzień: Wigiliusz pod presją potępia Trzy Rozdziały.
ok. 554
Przemycenie jajeczek jedwabników z Sogdiany do cesarstwa i początki
bizantyjskiej produkcji jedwabiu. Ogłoszenie Sankcji Pragmatycznej.
558
Zawalenie się kopuły Hagii Sofii. Nawrót epidemii dżumy. Najazd
Kutrigurów na Bałkany. Posłowie awarscy w Konstantynopolu.
559
Belizariusz, odwołany ze stanu spoczynku, zadaje klęskę Kutrigurom.
555
Zamordowanie króla Lazyki przez władze rzymskie. Properskie powstanie w
Lazyce.
557
Nowy rozejm z Persja.
558
Awarowie pod wodzą Bajana nawiązują kontakt z Justynem, synem
Germanusa, na Kaukazie.
562
Spisek na życie Justyniana.
24 grudnia: powtórne poświęcenie Hagii Sofii,
563Justynian
odbywa pielgrzymkę do Germii w Galacji.
565
Styczeń: podejmując nową próbę kompromisu z monofizytami Justynian

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin