Aminokwasy.docx

Wszystkie aminokwasy występują w organizmach żywych jako formy L, tj. grupa aminowa występuje po lewej stronie płaszczyzny.

Aminokwasy dzielimy na niepolarne (alanina, walina, leucyna, izoleucyna, metionina, prolina, fenyloalanina, tryptofan, tyrozyna, łańcuch boczny cysteiny) i polarne, gdzie polarne dzieli się na kwasowe (z dodatkową grupą COOH lub ich amidy tj. kwas asparaginowy i glutaminowy oraz asparaginian i glutaminian) oraz zasadowe (z dodatkową grupą NH2 tj. lizyna i arginina) . Prolina jest iminokwasem, gdyż posiada drugorzędową grupę aminową.

W środowisku silnie kwaśnym aminokwasy zachowują się jak kwasy, gdyż zarówno grupa COOH jak i NH3+ mogą oddawać protony; w silnie zasadowym środowisku są zasadami, gdyż grupa COO- jak i NH2 mogą przyłączać protony.

Punkt izoelektryczny (pI) to taka wartość pH przy której cząsteczka aminokwasu ma wypadkowy ładunek równy zero. Przy wyższym występuje jako anion, przy niższym – jako kation. Przy pH = pI tworzy sól wewnętrzną – jon obojnaczy.

Aminokwasy niezbędne (egzogenne) to: izoleucyna, leucyna, lizyna, metionina, fenyloalanina, treonina, tryptofan i walina, przy czym dla noworodków i dzieci jeszcze arginina i histydyna. Pozostałe to aminokwasy endogenne.

Aminokwasy niebiałkowe to te, które powstają w naturze, lecz nie uczestniczą podczas translacji DNA. Są to np. beta-alanina (składnik CoA) , L-fenyloglicyna, ornityna, cytrulina itp.

Wiązanie peptydowe (amidowe) łączy grupę alfa-karboksylową z alfa-aminową, dając wodę. Ma 0,132 nm długości, gdyż występuje w dwóch formach rezonansowych (mezomerycznych), przy czym atom wodoru –NH- znajduje się prawie zawsze w pozycji trans w stosunku do atomu tlenu, za wyjątkiem wiązań aminokwasów z proliną, gdzie atom wodoru może być w pozycji cis. Jest to wiązanie płaskie.

Skład aminokwasowy określa liczbę poszczególnych aminokwasów w łańcuchu i jest często dla niego charakterystyczny.

Struktura I-rzędowa to kolejność aminokwasów w polipeptydzie wynikająca z DNA i metod postranslacyjnych utrzymywana przez wiązania peptydowe, początkiem jest N-koniec, końcem: C-koniec, II-...