Hucał Mieczysław - Urządzenia telefonii przewodowej po 1945r.pdf

(1670 KB) Pobierz
Mieczysław Hucał
URZĄDZENIA I APARATOWNIE TELEFONICZNEJ ŁĄCZNOŚCI
PRZEWODOWEJ PO 1945 ROKU
Łączność radiowa została już scharakteryzowana na wiele sposobów, powstało wiele
artykułów opisujących rozwój tej dziedziny w różnych okresach czasu. zaczynając od okresu
międzywojennego a kończąc na współczesnej łączności cyfrowej. Również na temat łączności
radioliniowej powstał już materiał systematyzujący wiedzę w tym zakresie. Natomiast poza
epizodycznymi artykułami dotyczącymi pojedynczych jednostek sprzętu związanych
z łącznością przewodową nie pojawiło się nic co ujmowało by tą tematykę w szerszym
zakresie.
Jako że całe moje zawodowe życie w mundurze związane było z łącznością radiową
cierpliwie czekałem aż ktoś bardziej kompetentny pokusi się o przedstawienie tematyki
łączności przewodowej w szerszym, bardziej kompleksowym zakresie. Niestety nic takiego
nie nastąpiło więc postanowiłem uzupełnić tą lukę.
W artykule chcę przedstawić to co udało mi się zebrać bazując na zbiorach biblioteki
Centrum Szkolenia Łączności i Informatyki, zarówno w zbiorach ogólnie dostępnych jak
i archiwalnych. Jeśli coś pominąłem to znaczy że nie znalazłem na ten temat informacji
w dostępnych dla mnie źródłach. Od razu chcę zaznaczyć, że nie będzie w tym artykule słowa
o podstawowym urządzeniu łączności przewodowej jakim jest wojskowy telefon polowy.
Tej tematyce został poświęcony odrębny artykuł, który ukazał się w poprzednim numerze
Komunikatu.
Opisane zostaną również aparatownie bardziej wszechstronne, ale ze względu na
tematykę artykułu skupię się tylko na ich możliwościach w zakresie łączności telefonicznej.
Prezentację sprzętu łączności przewodowej chcę rozpocząć od urządzeń „mniejszych”
występujących samodzielnie bądź wchodzących w skład większych aparatowni łączności
przewodowej.
Jako pierwsze chcę scharakteryzować „nieśmiertelne”, niezawodne łącznice polowe
typu ŁP-10/ŁP-10MR.
Łącznice polowe ŁP-10 i ŁP-10MR
od strony elektrycznej praktycznie się nie
różnią.
Łącznice są łącznicami systemu
MB
(miejscowej baterii), przystosowana do
współpracy z induktorowymi aparatami telefonicznymi. Pojemność łącznic pozwala na
podłączenie do niej 10 aparatów systemu MB. Pojemność centrali może być zwiększona do
dwudziestu numerów, przez podłączenie dwóch łącznic, które może obsługiwać jeden
telefonista.
Łącznica umożliwia:
przyjęcie sygnału wywołania;
wywołanie abonenta żądanego;
zestawienie połączenia między dwoma abonentami;
kontrolę trwania rozmowy;
realizację połączeń okólnikowych;
zdalne sterowanie radiostacją z aparatu TAI-43MR, TA-57, TAP-67;
podłączenie aparatu słuchowego;
podłączenie dzwonka sygnalizacyjnego;
podłączenie drugiej łącznicy dla zwiększenia pojemności;
Pierwsze egzemplarze łącznic ŁP-10 były montowane w obudowie drewnianej, później
zaczęto stosować obudowy metalowe. Przenoszona była na pasie naramiennym bez
dodatkowego opakowania. W łącznicach ŁP-10MR na czas przenoszenia i transportu
zastosowano pokrowce brezentowe.
Łącznica w obudowie drewnianej(z lewej) i metalowej(z prawej)
Rzadko spotykaną była
polowa łącznica typu ŁP-30 (PK-30).
Pojemność łącznicy
wynosiła 30 numerów, tzn. że do łącznicy można było dołączyć 30 induktorowych aparatów
telefonicznych MB, lub tez 25 aparatów MB (gniazdka 1 - 25), 3 aparaty „brzęczykowe”
(gniazdka 26 - 28) i dwie linie połączeniowe do central systemu CB - ręcznych (gniazdka 29 -
30). Maksymalnie można było jednocześnie realizować 10 połączeń. Przez dostawienie
dodatkowych „bloków dodatkowych” można było zwiększyć pojemność łącznicy do 60 lub
90 abonentów.
Łącznica PK-30 (ŁP-30))
Łącznice polowe ŁP-40 i ŁP-40MR
były łącznicami systemu MB. Były
przystosowane do współpracy innymi z łącznicami typu MB, induktorowymi aparatami
telefonicznymi oraz centralami systemu CA i CB oraz radiostacjami.
Do łącznicy można było podłączyć:
37 obwodów liniowych MB
3 obwody liniowe central CB lub CA, można je było wykorzystywać również jako
obwody MB
Łącznica umożliwiała m.in.:
połączenia z centralami CA, CB lub MB
połączenia tranzytowe
połączenia dalekosiężne końcowe
połączenia dowolnego abonenta łącznicy z innym abonentem
połączenie czterech dowolnych abonentów na „okólnik”
podłączenie do współpracy przystawki PW-10 obwodów dalekosiężnych
podłączenie do współpracy drugiej łącznicy
Łącznice te mogły funkcjonować samodzielnie, były również montowane jako wyposażenie
większych aparatowni. Takim przykładem może być Aparatownia DUKAT oraz Ruchomy
Węzeł Łączności RWŁ-1M.
Aparatownie DUKAT funkcjonowały do końca lat 60-tych, była to centrale
telefoniczna i telegraficzna wraz z innymi urządzeniami pomocniczymi zamontowana na
nadwoziu samochodu „GAZ-63” z jedno-osiową przyczepą. Wyposażenie „części
telefonicznej”
stanowiła właśnie łącznica telefoniczna ŁP-40, urządzenia telefonii
wielokrotnej półkomplecie TFc-1 i TFc-2 oraz
6 szt. aparatów telefonicznych TAI-43.
Więcej informacji na temat tej aparatowni można znaleźć w artykule Lecha Kotlińskiego
w Komunikacie nr 28.
Aparatownia DUKAT (zdjęcie ze zbiorów K. Siebielskiego)
W latach późniejszych funkcjonował Ruchomy Węzeł Łączności RWŁ-1M, który
wyposażony był m.in. w łącznicę ŁP-40MR.
Łącznica ŁP-40MR wewnątrz aparatowni RWŁ-1M
Centrala telefoniczna P-198M1
zawierała ręczną łącznicę systemu CA/CB. Ogólna
pojemność łącznicy wynosiła 100 numerów, przeznaczona była do uzyskiwania połączeń
wewnętrznych i dalekosiężnych. Centrala była dostosowana do współpracy z innymi
centralami telefonicznymi systemu MB, CB i automatycznymi.
Centrala umożliwiała przyłączenie 100 dwuprzewodowych linii abonenckich, z czego:
40 systemu CB
20 systemu CB/MB
30 systemu DS/MB ( z możliwością włączenia tłumika 0,4N podczas
wykorzystywania systemu łączności dalekosiężnej)
5 systemu MB o podwyższonej czułości
5 jako linie międzycentralowe, łączące tę centralę z innymi centralami
dowolnego typu (MB, CB, automatyczne).
Zgłoś jeśli naruszono regulamin