31812287ZARZADZANIE JAKOSCIA.pdf

(1779 KB) Pobierz
Spis treści
PRZEDMOWA ................................................................................................... 3
1. WPROWADZENIE DO ZARZĄDZANIA JAKOŚCIĄ ......................... 4
1.1. Rozwój zarządzania jakością w ujęciu historycznym .............................. 4
1.2. Istota zarządzania jakością ....................................................................... 9
1.3. Twórcy zarządzania jakością ................................................................. 11
2. STANDARDY ZARZĄDZANIA JAKOŚCIĄ ....................................... 21
2.1. System zarządzania jakością według wymagań normy
ISO 9001:2008 ....................................................................................... 21
2.2. Wybrane standardy oparte na normie ISO 9001 .................................... 30
2.2.1. System zarządzania w przemyśle spożywczym wg ISO 22000........ 30
2.2.2. Wymagania dla dostawców w branży motoryzacyjnej - ISO/TS
16494 ................................................................................................ 32
2.2.3. Wymagania dla dostawców NATO – AQAP 2110 .......................... 39
2.2.4. Wymagania dla dostawców w branży telekomunikacyjnej -
TL 9000............................................................................................. 44
2.2.5. Wymagania dla dostawców w branży lotniczej - AS 9000............... 46
2.2.6. Wymagania dla dostawców w branży kolejowej – IRIS .................. 48
3. PLANOWANIE JAKOŚCI ...................................................................... 56
3.1. Planowania jako funkcja zarządzania .................................................... 56
3.2. Polityka i cele jakości ............................................................................ 58
3.3. Plan jakości ............................................................................................ 64
4. ORGANIZOWANIE................................................................................. 69
4.1. Organizowanie jako funkcja zarządzania............................................... 69
4.2. Standaryzacja postępowania .................................................................. 71
4.3. Zakresy obowiązków, odpowiedzialności i uprawnień.......................... 81
5. PRZEWODZENIE .................................................................................... 85
5.1. Przywództwo w organizacji ................................................................... 85
5.2. Cechy przywódców i ich typologia ........................................................ 90
5.3. Systemy motywacyjne ........................................................................... 93
5.4. Systemy ocen pracowników ................................................................. 101
6. KONTROLA ........................................................................................... 107
6.1. Istota kontroli jakości ........................................................................... 107
6.2. Kontrola jakości wyrobów ................................................................... 109
6.2.1. Kontrola jakości w procesie produkcyjnym.................................... 110
6.2.2. Przegląd metod kontroli jakości...................................................... 113
6.2.2.1. Klasyfikacja czynności kontroli z punktu widzenia stosowanego
rodzaju kontroli....................................................................................... 113
6.2.2.2. Klasyfikacja czynności kontroli z punktu widzenia
częstotliwości przeprowadzania kontroli ................................................ 122
6.2.2.3. Klasyfikacja czynności kontroli z punktu widzenia fazy procesu
produkcyjnego i czynnika kontrolowanego ........................................... 122
6.2.2.4. Klasyfikacja czynności kontroli z punktu widzenia stopnia
zaawansowania procesu .......................................................................... 124
6.2.2.5. Pozostałe klasyfikacje czynności kontroli............................... 125
6.2.3. Charakterystyka sprzętu kontrolno-pomiarowego .......................... 126
6.3. Monitorowanie procesów ..................................................................... 130
7. DOSKONALENIE .................................................................................. 134
7.1. Istota doskonalenia ............................................................................... 134
7.2. Cykl ciągłego doskonalenia PDCA ...................................................... 137
7.3. Podstawowe filozofie doskonalenia ..................................................... 141
7.4. Benchmarking ...................................................................................... 146
LITERATURA ................................................................................................ 149
SPIS RYSUNKÓW ......................................................................................... 155
SPIS TABEL ................................................................................................... 156
2
PRZEDMOWA
3
1.
1.1.
WPROWADZENIE DO ZARZĄDZANIA JAKOŚCIĄ
Rozwój zarządzania jakością w ujęciu historycznym
Pierwsze zapisy dotyczące jakości można odnaleźć już w Kodeksie Hammu-
rabiego wydanym w 1750 roku przed Chrystusem, gdzie nakazywano ukarać
śmiercią murarza w przypadku gdy zbudowany przez niego dom zawaliłby się
i zabił mieszkańców. W 1664 roku reformator francuskiej gospodarki Jean Bup-
tiste Colbert pisał, że „jeżeli
fabryki dzięki starannej pracy zagwarantują jakość
wyrobów, wówczas obcokrajowcy chętnie będą się zaopatrywali, a do Królestwa
popłyną pieniądze”
[103].
W literaturze przedmiotu można spotkać wiele zróżnicowanych pojęć
i definicji jakości. Różnorodność definicji wynika z punktu widzenia kategorii
i aspektu w jakim pojęcie jakości jest rozpatrywane. Aspekty rozpatrywania
pojęcia jakości zaprezentowano w tabeli 1.1.
Tabela 1.1. Aspekty rozpatrywania jakości
(opracowanie własne na podstawie [80])
ASPEKT
ROZPATRYWANIA
JAKOŚCI
filozoficzny
prawny
socjologiczny
ISTOTA JAKOŚCI
wyodrębnienie z rzeczy i zjawisk elementów, które uznać
można za jakościowo jednorodne
jako przestrzeganie norm jakościowych, ujętych w odpowied-
nich przepisach
jako ustosunkowanie się użytkowników do określonych cech
wyrobów
jako kształtowanie warunków życia i pracy sprzyjających
wzrostowi poziomu kultury i moralności środowiska ludzkie-
go
jako zrozumienie preferowania określonych właściwości
jakościowych nadawanych przedmiotom, w celu wykazania
optymalnej przydatności społecznej i użytkowej spełniającej
oczekiwania użytkowników
jako uwzględnienie użyteczności społecznej, przydzielonych
wyrobom właściwości jakościowych
humanistyczny
techniczny
ekonomiczny
Jakość jest jednym z tych pojęć, które nie jest ściśle i jednoznacznie definio-
wane. Jedną z przyczyn tej sytuacji jest fakt, że jakość nie jest pojęciem jedno-
znacznym, a często bardzo zależy od kontekstu, w którym zostało użyte.
Spotykane w piśmiennictwie definicje jakości przedstawiono w tabeli 1.2.
4
Tabela 1.2: Definicje jakości spotykane w literaturze
(opracowanie własne na podstawie [10, 23, 32, 35, 38, 40, 41, 42, 43, 46, 73, 80, 87, 93,
94, 103, 109])
LP.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
AUTOR
Ansell
Arystoteles
Crosby P.
Cyceron
Deming E. W.
Descartes Rene
EOQC
1
Juran J.
Kindlarski E.
Kolman R.
Lao Tsu
Mantura W.
Masaaki Imai
Muhlemann
Olejnik T.,
Wieczorek R.
Platon
PN-EN ISO
9000:2006
Taguchi G.
DEFINICJA
Jakość to dawanie klientom tego, czego chcą, kiedy zechcą, po wła-
ściwej cenie i bez popełniania błędów.
Jakość to co sprawia, że „rzecz jest rzeczą, którą jest”, cechy odróżnia-
jące daną rzecz od innych rzeczy tego samego rodzaju.
Jakość to spełnienie wymagań.
Jakość to właściwość przedmiotu.
Jakość to przewidywany stopień jednorodności i niezawodności osią-
gnięty po niskich kosztach i stosownie do wymagań rynkowych.
Jakość to tylko subiektywne reakcje naszych zmysłów.
Jakość to stopień spełnienia przez wyrób wymagań odbiorcy, wypad-
kowa jakości projektu i jakości produkcji
Jakość to zdatność do użycia lub zastosowania.
Jakość to stopień, w jakim wyrób może spełnić wymagania odbiorcy.
Jakość to stopień spełnienia zbioru wymagań, których całkowite za-
spokojenie oznacza osiągnięcie stanu doskonałości względnej.
Jakość to doskonałość, do której trzeba dążyć, lecz nie daje się jej
osiągnąć.
Jakością to niepusty zbiór cech, J={C
1
, C
2
, C
3,
…, C
n
}
Jakość to wszystko to co można poprawić.
Jakość to zaspokojenie potrzeb i spełnienie wymagań konsumenta.
Jakość to właściwość charakteryzująca przydatność wyrobu do spraw-
nego spełniania funkcji oczekiwanych ze strony użytkowników
Jakość to sąd wartościujący oznaczający stopień doskonałości w sto-
sunku do idei.
Jakość to stopień w jakim zbiór inherentnych właściwości spełnia wyma-
gania
Jakość to strata społeczna jaką może spowodować wyrób po przekaza-
niu go odbiorcy.
18.
1
Europejska Organizacja Kontroli Jakości
(ang. European Organization of Quality Con-
trol).
5
Zgłoś jeśli naruszono regulamin