konspekt - pH.docx

Malwina Stawisińska 243024

1. Temat:
Odczyn roztworu i skala pH.

2. Cele:
Uczeń :

·          podaje definicję odczynu roztworu i od czego zależy;

·          podaje kiedy roztwór wykazuje odczyn kwaśny, zasadowy lub obojętny;

·          podaje co to jest skala pH;

·          wymienia praktyczne zastosowania skali pH.

·          bada odczyn roztworu za pomocą poznanych wskaźników;

·          oznacza pH roztworu za pomocą uniwersalnego papierka wskaźnikowego;

·          określa odczyn roztworu na podstawie jego pH.

3. Metoda nauczania: poszukująca

4. Środki dydaktyczne:
Probówki, wskaźniki, kwas solny, zasada sodowa, mydło, proszek do prania, ocet, cytryna, mleko, sok z kwaszonych ogórków, sok owocowy, soda.

5. Ogólny plan lekcji z bilansem czasowym:

·         Czynności organizacyjne: 5 minut                                  

- sprawdzenie obecności                                                        

- wprowadzenie atmosfery pracy

·         Część nawiązująca: 7 minut

- definicja kwasów i zasad

- dysocjacji przykładowych kwasów i zasad: NaOH i HCl

- co to są wskaźniki, jakie wskaźniki spotykamy w pracowni i jakie w domu

- jak zmienia się zabarwienie wskaźników w roztworach kwasów i zasad.

·         Część właściwa: 20 minut

N: 1. Dlaczego wskaźnik zmienia zabarwienie w roztworach wszystkich kwasów na taki sam kolor?
Wynika to z dysocjacji: np. HCl −> H+ + Cl-

Obecność H+  decyduje o zmianie barwy wskaźników w roztworach kwasów.

2. Dlaczego wskaźnik zmienia zabarwienie w roztworach zasad na taki sam kolor?
Powstają jony OH- powstałe z dysocjacji: np. NaOH−> Na+ + OH-  i to one powodują zmianę barwy.

Odczyn jest to cecha roztworu zależna od stężenia jonów wodorowych.
[H+] > [OH-] odczyn kwaśny
[H+] = [OH-] odczyn obojętny
[H+] < [OH-] odczyn zasadowy

N: Wskaźniki służą do określania odczynu roztworu:

·         fenoloftaleina: bezbarwna w obojętnych i kwasowych; malinowa w zasadowych;

·         oranż metylowy: pomarańczowy w obojętnym, czerwony w kwasach, żółty w zasadach;

·         uniwersalny papierek wskaźnikowy: żółty w obojętnych, czerwony w kwaśnych, niebieski w zasadach.

N: Liczbę jonów wodorowych w roztworze określamy za pomocą skali pH. Jej zakres to 0-14.

Tabelka przedstawia wartości pH przyporządkowane do odczynu.

Doświadczenie: Badanie pH wybranych roztworów.
Uczniowie badają pH przygotowanych przez siebie roztworów za pomocą uniwersalnego papierka wskaźnikowego i przedstawiają wyniki na przygotowanej skali

mydło, proszek do prania, ocet, cytryna, mleko, sok z kwaszonych ogórków, sok owocowy, soda.

Zastosowanie skali pH:

·         w medycynie- odczyn krwi

·         w rolnictwie- odczyn gleby, nawozy

·         w ogrodnictwie- odczyn gleby

·         w hodowli ryb- pH wody z zbiorniku wodnym

Część podsumowująca: 7 minut
Jaki odczyn mają roztwory jeżeli znajdują się w nich następujące jony:

Ca2+ i OH-,                Na+ i Cl-,          H+ i NO3- ,            H+ i SO4-

Praca domowa: 2 minuty
Odpowiedz na pytania:
Dlaczego pH w ustach spada po każdym posiłku?

Po posiłkach bakterie w osadzie nazębnym produkują kwasy, co obniża poziom pH w ustach.

Dlaczego regularne mycie zębów zapobiega próchnicy?

Ponieważ w paście do zębów znajduje się fluor, który ochrania zęby przed niszczącym działaniem kwasów i bakterii powodujących próchnicę.

Karta pracy: