METALE.docx

METALE- materiały, które w stanie stałym wykazują właściwości: dobre przewodnictwo cieplne i elektryczne; połysk; plastyczność TECHNICZNIE CZYSTE:  LEKKIE: łatwo topliwe Mg, Al. ; trudno : Ti,Be,Sc CIĘŻKIE; Łatwo topliwe; Zn, Sn, trudno: Fe, Ni Bardzo trudno: W,NG STOPY  STOPY ŻELAZA: *staliwa*żeliwa*staleSTOPMETALINIEŻELAZNYCH: *stopy miedzi,*aluminium*magnezu,niklu,tytanu MOSIĄDZE: stopy miedzi z cynkiem o zaw. Do 45% Zn. ZASTOSOWANIE:w przemyśle maszynowym do wyrobu urządzeń i części maszyn BRĄZY: Stopy miedzi, w którym głównymi skł.stopowymi są cyna,aluminium,krzem mangan,ołow,beryl WYKORZYSTANIE:do wyrobu elementów odpornych na czynniki korodującenp. prowadnice,koła zębate. ALUMINIUM:wykorzystuje się do budowy specjalnej aparatury kontrolnej i sterującej w przemyśle chem. Oraz do lekkich elementow konstrukcyjnychnp.osłony,obudowy,tarcze.CYNK:materiał odporny na czynniki korodujące,wykorzystuje się do pokrywania blach i drutów stalowych CYNA: jest odporna na działanie czynnikow atmosferycznych i wody,nie działają na nią kwasy organiczne ZASTOSOWANIE: do pobielania naczyń kuchennych NIKIEL: twardy, odporny na korozję, wykorzystywany do wyrobu osi,wałkow,kół zębatych                                                                       STOPY ŻELAZA  ŻELIWA-stopy żelaza z węglem (2,2-3,8 %) i innymi pierwiastkami WYRÓŻNIAMY: ŻELIWO SZARE: węgiel występuje w stanie wolnym i w postaci grafitu.Charakteryzuje się wytrzymałością mechaniczną. Wykorzystuję się do wyrobu kół zębatych ,kadłubów BIAŁE: węgiel występuje w związanej postaci postaci jako cementyt POŁOWICZNE: oprócz grafitu w żeliwie występuje cementyt   STAL: stop żelaza z węglem i innymi pierwiastkami,zawiera do 2,11%,obrabiany plastycznie

PODZIAŁ ZE WZGLĘDU NA SKŁAD CHEMICZNY 1) WĘGLOWE a) stale miękkie i bardzo miękkie-zawartość . wegla do 0,2%;wykorzystywane do wyrobu części poddawany obróbce plastycznejna zimno,gdy nie jest wymagana duża wytrzymałość materiałów np. wkręty z gwintem walcowym b)stale węglowe o wyższej zawartości węgla stalowej,gdy jest wymagana większa wytrzymałość materiału bez obróbki cieplnej c) stale automatowe (niskowęglowe ok. 0,1%C) wykorzystuje się do wyrobu osi,wałków,wkrętów na automatach tokarskich d) stale narzędziowe ( o zawartości węgla powyżej 0,6%) Wykorzystuje się do wyrobu osi. Stale węglowe narzędziowe są poddawane obróbce cieplnej w celu podwyższenia trwałości 2) STOPOWE a) stale konstrukcyjne do ulepszania cieplnego o zawartości skł. Stopowych(chrom,nikiel,mangan)do kilku procent. Wykorzystuje się je do obróbki skrawaniem części twardych i bardzo dokładnych.b) stale nierdzewne ( o zaw. 14-16%) są wykorzystywane do wyrobu części , których powierzchnie muszą być odporne na korodujący wpływ czynników zewnętrzych. C) stale nierdzewne austenityczne ( o zaw. 18% chromu i niklu) odporne na kwasy i wiele zrących chemikaliów. Wykonuje się z nich przepony do membran oraz części głęboko tłoczone

POLIMERY- organiczne związki węgla z wodorem i innymi pierwiastkami Właściwości: *małe przewodnictwo cieplne i elektryczne *duża plastyczność i odporność na obciążenia dynamiczne * łatwość nadawania skomplikowanych kształtow * mała gestość * dobra odporność korozyjna * niska wytrzymałość metaliczna * niska temp. topnienia Dzielą się na :  TERMOPLASTYCZNE przechodzą każdorazowo podczas ogrzewania w stan plastyczny, po ostygnięciu twardnieją zastosowanie: *polietylen odporny na działanie wody i chemikali ,zastosowanie przy wyrobie foli i opakowan *polichrolrek winylu doskonała odpporność chemiczna, dobre właściwości mechaniczne* metykrylan etylu(pleksiglas) doskonała przejrzystość, właściwości dielektryczne np. w podukcji szyb samochodowych TERMOUTWARDZALNE podczas ogrzewania początkowo miekkną lecz przetrzymywane w podwyższonej tem. nieodwracalnie się utwardzają  *bakielit: znalazł zastosowanie przy wyrobie kół zębatych, łożysk i lakierów  CHEMOUTWARDZALNE-ulegają utwardzaniu w temp. pokojowej pod wpływem utwardzaczy *żywice poliestrowe stosuje się do wytworzenia laminatów na nośniku szklanym * żywice epoksydowe cechuje je doskonała przyczepność do prawie wszystkich tworzyw.

DRWNO- surowiec otrzymywany ze ściętych drzew i ukształtowany przez obróbke na odpowieni asortyment  Podział ze względu na zazabarwienie: BEZTWARDZIELOWE: buk, brzoza, grab,lipa TWARDZIEL ( twardzielowe)- sosna , modrzew,dąb, jesion Drewno jest bardzo dobrym materiałem konstrukcyjnym zarówno w stanie naturalnym jak i w postaci sklejek płyt spilśniowych,wiórowych CECHYDODATNIE : lekkość, twardość,sprężystość, wytrzymałość mechaniczna , mały współczynnik rozszerzalności cieplnej, bardzo mała przewodność cieplna,łatwość obróbki UJEMNE : higroskopijność , wilgotność wpływa ujemnie na właściwości wytrzymałościowe  DREWNO : * iglaste-do wy konywania konstrukcji dachowych , stolarki budowlanej (sosna,jodła, modrzew świerk) * liściastego robót stolarskich,wykonywania podłogi(buk,jesion,dąb,brzoza, grab,topola) OGÓLNY PODZIAŁ DREWNA: * okrągłe: okrąglaki tarczne, budowlane, kopalniane,słupy telefoniczne,telegraficzne * opałowe *obrabiane półokrąglaki i ćwiartówki tarcice,klepki,podkłady kolejowe, wyroby z drewna łuowego WYROBY PRODUKOWANE Z DREWNA : sklejki, płyty pilśniowe,płyty wiorowe,paździerzowe, wiorowo-cementowe,drewno warstwowe,prasowane

CERAMIKA  MATERIAŁY CERAMICZNE- nieorganiczne związki metali z tlenem , azotem,borem i innymi pierwiastkami , które po zaformowaniu wygrzewane są w wysokiej temp. WŁAŚCIWOŚCI: * małe przewodnictwo cieplne i elektryczne * małą plastyczność * niska odporność na obciążenia dynamiczne* duża wytrzymałość, zdolność do przenoszenia obciążeń ściskających * dobra odporność korozyjna PODZIAŁ ZE WZGLĘDU NA TEMP.WYPALANIA: *wyroby o czerepie porowatym:cegły,pustaki,dachówki*nieporowatym:porcelana PODZIAŁ PORCELANY ZE WZLĘDU NA SKŁAD I TEMP. WYPALANIA: * miękkie (wyroby artystyczne)* twarda(wyroby elektrotechniczne,naczynia)-odporna na ścieranie,dziąłnie kwasów i soli RODZAJE: * porcelit*kamionka-gospodarcza,kanalizacyjna kwasoodporna,elektrotechniczna ,sztukateria *klinkier-budowlany,drogowy* płyty terakotowe CERAMIKA- wyrobu o czerepie porowatym:węglarskie,garnacarskie – nieporowatym kamieniarka,porcelit,klinkier,porcelana płyty terakotowe

TWORZYWA WIELOCZĄSTECZKOWE: a) elastomery- tworzywa wulkanizujące,niewulkanizujące b) plastomery: duroplast(tworzywa termoutwardzalne), termoplasty ( tworzywa termoplastyczne ) ELASTOMERY-polimery prawie liniowe, wykazują odkształcenia elastyczne * wulkanizujące :kauczuk naturalny-duża elastyczność ;kauczuk silikonowy-odporność na starzenie,wysoka temp. rozkładu * nie wulkanizujące: polichlorek winylu zmiękczany, polioctan winylu-plastyczność,kleistość  PLASTOMERY – tworzywa , które w temp pokojowej nie wykazują odkształceń elastycznych * polimery termoplastyczne – przy podgrzaniu szybko miękną i przechodzą  w stan ciekły zachowując się jak lepka ciecz * duroplasty –gęsto usieciowane przez utworzenie silnych wiązań poprzecznych a) termoutwardzalne- występują w stanie bezpostaciowym b) zaw. Czynne grupy funkcyjne utwardzające się przez wprowadzenie zw. chem. zdolnych do reagowania z tymi grupami.