1.Właściwości błony komórkowej - płynna mozaikowa struktura -dwie warstwy cząstek fosfolipidów -występują białka globularne o właściwościach enzymatycznych -spełniają funkcje nośników transportujących zwanych chemiczne -decyduje o powstaniu elektrycznych napięć spoczynkowych i czynnościowych -wpływa na szybkość reakcji metabolicznych- umożliwia zachodzenie przeciwstawnych reakcji chemicznych.
2.Gegneza potencjału spoczynkowego - Pomiędzy wnętrzem neuronu a płynem otaczającym występuje stałe w spoczynku różnica potencjału elektrycznego czyli potencjał spoczynkowy błony komórkowej. Jest on spowodowany właściwościami błony przez którą jony o dodatnim ładunku elektrycznym przenikają z trudnością. Ujemny potencjał spoczynkowy neuronu wynosi średnio - 70 mV
3.Geneza potencjału czynnościowego - Bodziec działając na błonę komórki neuronu zmienia jej właściwości co wywołuje potencjał czynnościowy. Do wnętrza neuronu napływają jony sodu co powoduje wyrównanie ładunków elektrycznych pomiędzy wnętrzem a otoczeniem. Zjawisko depolaryzacji błony komórkowej impulsem nerwowym szerzy się falą depolaryzacji od miejsca zadziałania bodźca na błonę aż do zakończeń neuronu.
4.Rodzaje skurczów mięśni - Pojedynczy skurcz mięśni kurczących się ( gałki oczne, rąk) trwa 7,5msSkurcz mięśni wolnokurczących się trwa 100ms. Skurcze- Izotoniczny( izos- stały, tonus napięcie) – jest to skurcz w którym stałe jest napięcie mięśnia, a długość ulega skróceniu, wynikiem tego jest przeniesienie się części ciała względem siebie. Izometryczny( izos- stały, metros- długość)- w którym długość mięśnia się nie zmienia, a wzrasta jego
napięcie, tego typu skurcze wykonujemy do ćwiczeń np. u pacjentów unieruchomionych w gipsie- Auksotoniczny- jest to skurcz w którym zmienia się napięcie i długość- pojedynczy, tężcowy zupełny, tężcowy niezupełny
5. Przyczyny i objawy znużenia mięśni Znużenie mięsni zachodzi wtedy gdy mięsień jest nie przygotowany do wysiłku Przyczyny znużenia mięśni- wyczerpanie w znacznym stopniu rezerw energetycznych ATP -wyczerpanie zapasów tlenu -gromadzenie się kwasu mlekowego -niskie pH ponieważ w nim słabiej zachodzi tworzenie energii, upośledzone zostaje krążenie i transport tlenu
6. Cechy i rodzaje przewodnictwa nerwowego- przewodzenie impulsów wzdłuż włókien nerwowych; polega na pobudzeniu kolejnych odcinków włókna nerwowego przez prąd czynnościowy, powstający wskutek ruchu jonów przez błonę komórkową sąsiedniego odcinka, objętego przed chwilą procesem pobudzania. Przewodzenie ciągłe zachodzi we włóknach bezrdzennych, polega na rozprzestrzenianiu się pobudzenia wzdłuż kolejnych odcinków błony. Przewodzenie skokowe zachodzi we włóknach rdzennych i polega na przenoszeniu się pobudzenia skokowo między tzw. przewężeniami Ranviera, mającymi niższy opór elektryczny niż pozostałe części włókien pokryte osłonką mielinową; szybkość p.n. wynosi od 1 m/s do ok. 120 m/s.
7.Morfologia i rodzaje synaps - Rodzaje synaps: Akso-dendryczna- akson jednej komórki przekazuje impuls dendrytowi drugiej komórki. Akso-somatyczna- akson jednej komórki przekazuje impuls do ciała drugiej komórki. Akso-aksonalne- akson jednej komórki przekazuje impulsy aksonowi drugiej komórki. W układzie nerwowym mogą być: Synapsy pobudzające- w pęcherzykach posiadają transmitery czyli przekaźniki prowadzące:- acetylocholina - histamina - noradrenalina -asparaginiany- adrenalina - glutaminiany-serotonina –dopamina. Nastepuje w nich czesciowa depolaryzacja blony postsynaptycznej określanej jako postsynaptyczny potencjal pobudzający. Synapsy pobudzające powodują depolaryzacje błony neuronu i napływ sodu do środka. Synapsy hamujące- w pęcherzykach synaptycznych posiadają transmitery hamujące: - gammaaminomasłowy - glicyna. Transmitery te hiperpolaryzują w dwojaki sposób przez napływ jonu CL – (chlorki) do środka lub przez ucieczkę K+(potasu) na zewnątrz. Wnętrze komórki staje się bardziej ujemne.
8. Rodzaje białek czynnościowych mięśni - miofibryla- układy włókien białkowych- ma odcinki o mniejszym i większym współczynniku załamania światła występujące naprzemiennie. Odcinki silnej załamujące tworzą ciemniejsze prążki zwane prążkami A, odcinki słabej załamujące światło tworzą jasne prążki I są to białka globularne -miozyna- zbudowana z 2 ciężkich i 4 lekkich łańcuchów polipeptydowych. Łańcuchy ciężkie z jednego końca tworzą ogon (trzon), zaś z drugiego końca kształt 2 głów. W każdej głowie występują łańcuchy lekkie -filament aktynowy –cienki zbudowany z aktyny, tropomiozyny i troponiny.
9. Molekularne podstawy skurczu mięśnia poprzecznie prążkowanego. Pod wpływem acetylocholiny uwalnianej na synapsach nerwowo-mięśniowych dochodzi do pobudzenia błony komórkowej. Dochodzi do aktywacji w błonie komórkowej kanałów dla szybkiego do komórkowego prądu jonów sodowych. W czasie depolaryzacji ze zbiorników siateczki sarkoplazmatycznej uwalniają
się jony wapniowe. Ca+2 łączy się z miejscem C troponiny. Jony Mg+2 aktywują atepazę i zachodzi proces rozkładu ATP do ADP i fosforu oraz uwolnienie energii niezbędnej do przechylenia główki miozynowj.W okresie repolaryzacji błony wolne jony wapniowe wracają do siateczki nitki cienkie wysuwają się spomiędzy nitek grubych. Następnie depolaryzacja ponownie przesuwa jony wapniowe do mofibrylii i wywołuje ponowne wsuwanie się nitek cienkich pomiędzy grube i skurcz mięśnia.
10.Roznice w budowie i funkcji miesni gładkich i poprzecznie-prazkowanych: Gładkie- roznia się budowa histologiczna od mm. pop. praz. Wlokna ich kurcza się powoli i powoli powracaja do swej pierwotnej długości. Miesnie te, niezależnie od woli, działają pod wpływem układu nerwowego autonomicznego. Prążkowane- działają pod wpływem u. n. somatycznego. Stanowia one czynny narzad ruchu. Przyczepiaja się do kosci, chrzastek, więzadeł, powiezi lub skory. Wlokna ich można podzielic na: czerwone- zawierajace duzo mioglobiny, kurczace się wolno i cechujące duza wytrzymałością na zmeczenie oraz biale i pośrednie- zawierające niewiele mioglobiny, kurczace się szybko i szybko ulegajace zmeczeniu. Miesnie mogą być polaczone z miejscem przyczepu bezpośrednio lub poprzez ścięgna i rozcięgna. Każdy miesien ma przynajmniej 2 punkty przyczepu- początkowy i koncowy.
11.Skutki fizjologiczne treningu siły -wzrost masy mięśni -wzrost siły skurczu -wzrost średnicy włókna mięśniowego -spadek poziomu mioglobiny w mięśniach -zwiększenie syntezy tłuszczowej -zwiększenie się ukrwienia mięśni -wzrost potencjału beztlenowego.
12.Skutki fizjologiczne treningu wytrzymałości -wzrasta ilość enzymów w cyklu Krebsa -przemiany cyklu tlenowego - wzrost potencjału tlenowego -wzrasta wytrzymałość na obciążenie -nie przyrasta masa mięśniowa - zwiększenie ilości mitochondriów -wzrasta stężenie mioglobiny -wzrost stężenia glikogenu mięśniowego i wątrobowego
13.Poziomy funkcjonalne CUN-
oś czuciowa- jest złożona z kilku elementów; oś czuciowa swoista- 4 neuronalna- prowadzi do kory czuciowej. Zakończeń jest najwięcej na dłoni, twarzy z wargami i językiem. Reprezantacja dla różnych części ciała rozpoczyna się recepcją, a kończy się percepcją I neuron od receptora do pnia mózgu, jądra klinowatego i smukłego tu krzyżują się włókna, II neuron do wzgórza, jądro brzuszno-tylno-boczne i brzuszno-tylno-przyśrodkowe, III neuron do kory czuciowej, zakręt zaśrodkowy pierwszorzędowa kora czuciowa, IV neuron do drugorzędowej kory czuciowej- droga dotyku, ucisku , wibracji, propriocepcji. Droga czucia dotyku, ucisku zimna, ciepła, bólu I neuron do rdzenia kręgowego (włókna krzyżują się w rdzeniu) II neuron do wzgórza (jądro brzuszno-tylno-boczne) III neuron – kora czuciowa Irzędowa, IV neuron do kory IIrzędowe; oś czuciowa nieswoista- wieloneuronalna dochodzi do tworu siatkowatego pnia mózgu i reguluje czynności świadomości, myślenia i percepcji. oś ruchowa- składa się z: 1.rdzenia kręgowego- odpowiada za proste odruchy somatyczne z autonomicznymi np. odruch rozciągania, odwrócony odruch rozciągania. Odruchy te są w stanie regulować długością mięśnia i jego napięciem. Autonomiczne odruchy w rdzeniu kręgowym to: naczynio-ruchowy, sercowy, wdechu i wydechu; 2.pień mózgu- złożony jest z rdzenia przedłużonego, środmózgowia, mostu, podwzgórza, wzgórza i jąder niskowzgórzowych. Funkcją naczelną jest modyfikacja aktywności odruchów, regulacja postawy ciała jest to tzw kontrola ruchów złożonych i automatyzmu w ruchach. Odpowiada za funkcje lokomocyjną i postawę; 3.kora ruchowa- odpowiada za powstawanie sekwencji odruchów niezbędnych do zaplanowanego działania oraz kontrola skurczów mięśniowych(nie dotyczy mięśni języka i twarzy).
14.Podzial czynnościowy odruchow: lokomocyjne, statyczne, obronne, płciowe, pokarmowe, wydzielnicze, wydalnicze.
15. Cechy reakcji odruchowej -niezawodne- możemy przewidzieć jakie funkcje są wyłączone po uszkodzeniu na określonym poziomie - spowolnienie procesów (duża synaps) - przewodzenie ortodromowe- przekazywanie impulsów odbywa się w jednym kierunku ( od korzeni grzbietowych do brzusznych) - promieniowanie reakcji odruchowej- nie odbywa się na jednym poziomie tylko na segment wyżej i niżej -konwergencja- zbieganie się w jednym punkcie włókien nerwowych w jedno włókno nerwowe - dywergencja- rozchodzenie się impulsów do kilku efektorów - hamowanie
16. Budowa łuku odruchowego - Podstawą anatomiczną reakcją odruchową jest łuk odruchowy (droga jaką impuls nerwowy przebywa od receptora do efektora) składa się z: receptora, droga aferentna (dośrodkowa, nerw czuciowy), ośrodek nerwowy (rdzeń kręgowy, rdzeń przedłużony), droga eferentna (odśrodkowa, nerw ruchowy), efektora.
17. Cechy odruchu na rozciaganie- nagle rozciaganie miesni spowodowane uderzeniem w ścięgno lub bezpośrednio w miesien wywoluje jego skurcz, tzw odruch miotatyczny. Odruch wystepuje po bardzo krotkim okresie utajonego pobudzenia i nie wykazuje wyladowania następczego. Jest to odruch monosynaptyczny. Szczegolna cecha odruchu na rozciaganie jest ograniczenie reakcji wylaczenia do miesnia rozciągniętego. Odruch na rozciaganie ulega hamowaniu przez silne pobudzenie nerwow skornych. Hamuje go również pobudzenie włókien dośrodkowych odchodzących od miesni antagonistycznych. 18. Cechy oduchu zginania- bodzce uszkadzające skore lub tkanke podskorna (b. nocyceptowe) wywołują odruch zginania. Do bodźców wywołujących odruch zginania naleza silne bodzce mechaniczne ( szczypanie, klucie, a także dzielenie wysokiej temperatury, lub podrażnienie pradem elektrycznym). Reakcja odruchowa nie ogranicza się do koczyny drażnionej. Zgięciu jej towarzyszy zazwyczaj odruchowy skurcz prostownikow konczyny kontralatarnej, zwany skrzyżowanym odruchem prostowania. Zachodzi on przy jednoczesnym rozluźnieniu zginaczy tej konczyny. Skrzyżowany odruch prostowania usztywnia kończynę w celu utrzymania pozycji ciala. Jest to odruch polisynaptyczny. Pojawia się po dłuższym okresie utajonego pobudzenia i wykazuje wyladowanie nastepcze tj. przedłużenie czasu trwania skurczu powyżej czasu trwania bodzca. Bodzce nocyceptywne działające na tulow powoduja jego usuniecie spod wpływu dzialania bodzca. Jest to reakcja odruchowa analogiczna do odruchu zginania konczyny.19.Budowa i funkcje rdzenia przedłużonego: ma kszatt scieteo stozka. Jego gorna granice tworzy tylny brzeg mostu, a u dolu przechodzi bez wyraźnej granicy w rdzen kregowy. Na dolnej przedniej pow. Rdzenia występują 2 biale pasma- piramidy. W rdzeniu od przodu znajduje się szczelina posrodkowa przednia, a od tylu bruzda posrodkowa tylna. Szczelina i bruzda wraz z bruzda boczna przednia i b. tylna dziela pow. Rdzenia na sznury. Sznury boczne zakończone sa zgrubieniem-oliwka. Przez srodek rdzenia biegnie kanal srodkowy rdzenia, który u gory przechodzi w światło komory 4, a u dolu w kanal srodkowy rdzenia kregowego. W rdzeniu skupionych jest wiele ośrodków: oddechowy, naczynio-ruchowy, a także osrodki: ssania, zucia, polykania, wymiotow, kichania, kaszlu, mrugania powiek, wydzielania potu. Wylacznei rdzenia zawsze konczy się śmiercią.
20. Lokalizacja ośrodków w rdzeniu kregowym: osrodki: 1. ruchow przepony tj. zespol komorek od których odchodza wlokna nerwu przeponowego, lezy na wysokości C3-C4; 2. ruchowe konczym gornych (C5 i C8 i Th1); 3. w czesci piersiowej rdzenia kregowego leza osrodki miesni kl. piersiowej, grzbietu i brzucha (Th10-Th12); 4. w zgrubieniu lędźwiowym leza osrodki ruchowe konczyn dolnych. Poza tym znajduja się tez osrodki autonomiczne: osrodek odruchow zrenicy C8 i Th1, Th2); oddwanai moczu i defekacji i ejakulacji (odc. Krzyzowy); naczynio-ruchowe i wydzielnicze dla gruczołów potowych skory.
21. Czynność błędnika - Odpowiada za poczucie równowagi i przyśpieszenie liniowe(przód, tył, góra, dół) oraz kątowe(skręty głowy) Ruch liniowy głowy powoduje przemieszczenie kamyczków błędnikowych Kosmki odchylają się w stronę kinetocylium, zwiększa się wówczas częstotliwość impulsów nerwowych biegnących do zwoju przedsionkowego lub pochylając się w stronę przeciwną i częstotliwość impulsów nerwowych zmniejsza się. Ruch obrotowy powoduje ruch śródchłonki w przewodach półkolistych przednich w prawym przewodzie do łagiewki, w lewym zaś od łagiewki.
22. Objawy jednostronnego i obustronnego uszkodzenie błędnika - Jednostronne uszkodzenie skutkuje przejęcie funkcji przez drugi błędnik. Kompensacja następuje po 2-3 miesiącach. Obustronne występuje jako komplikacja gruźlicy, streptomycyną, w chorobie Meniera. Ważną rolę odgrywa korekcja wzrokowa(gdy dobre jest oświetlenie). Przy słabym oświetleniu dochodzi do potykania się, przewracania. Występuje także zaburzenie recepcji bodźców dźwiękowych i proces zapalny ucha środkowego.
23. Funkcje móżdżku - odpowiada za utrzymanie równowagi i pionowej postawy ciała -reguluje napięcie mięśniowe przez połączenie z jądrem czerwiennym -koordynuje ruchy dowolne w celu zapewnienia pozycji i płynności ruchów( tłumi ruchy wahadłowe i przeciw działa sile bezwładności) -ma bank pamięci jednostek motorycznych. Dzięki temu możemy wykonywać takie same ruchy przez cale życie z ta samą siła - ciągłe uaktualnienie i modyfikowanie śladów pamięciowych. -koordynuje ruchy gałek ocznych-móżdżek przedsionkowy -modyfikuje wykonywane ruchy
24.Objawy uszkodzenia móżdżku -atonia- obniżenie napięcia mięśniowego, - ataksja ruchów- ruchy są niezborne, - astenia- osłabienie siły skurczów, - abazja- niemożliwość utrzymania równowagi, chory chwieje się lub pada do tyłu , - adiadochokineza- niemożliwość wykonania szybkich naprzemiennych ruchów, - dysmetria ( hiper lub hipo) – nie można wymierzyć odległości, niemożność sięgnięcia zawsze sięga dalej lub bliżej, - drżenie zamiarowe , - oczopląs- przy patrzeniu w bok i w górę mruganie i szybkie ruchy gałek ocznych , - asynergia- nieprawidłowe współdziałanie różnych odcinków ciała podczas wykonywania ruchów dowolnych 25.Funkcje układu pozapiramidowego: reguluje napiecie mięśniowe, postawe ciala, bierze udzial we wszystkich czynnościach ruchowych, które można pobudzac i hamowac. Jego czynność stanowi tlo dla odruchow dowolnych. W układzie tym wyodrebnia się 2 grupy czynnościowe: w istocie szarej i galce bladej, ten obszar hamuje napiecie mięśniowe i pobudza czynność ruchowa; jadro ogoniaste i skorupa z jadrem podwzgorzowym powoduje hamowanie ruchu i pobudzenie napiecia miesni. 26.Glowne zespoly pozapiramidowe: 1.zespol hipertoniczno-hipokinetyczny- cechuje się wzmożonym napieciem mięśniowym (choroba Parkinsona); 2. zespol hipotoniczno-hiperkinetyczny- o obniżonym napieciu mięśniowym i ruchy mimowolne (plasawica mniejsza). 27.Podzial receptorow- ze względu na lokalizacje: 1.eksteroreceptory – odbieranie bodzcow ze srodowiska zewnetrznego (temperatura, dotyk, uszkodzenie) 2.telereceptory – odbieranie bodzcow ze srodowiska zewnetrznego dalszego (wzrokowe, sluchowe) 3.ineroreceptory – odbieranie bodzcow ze srodowiska wewnątrzustrojowego 4.proprioreceptory – zmiany w miesniach, sciegnach, torebkach stawowych, narzedzie równowagi 5.nocyreceptory – bol (w skorze, tkance podskornej); rodzaj przekształcanej energi: 1.mechanoreceptory – odksztalcenie, ucisk, dotyk, grawitacja, wibracja (w narzadzie sluchui równowagi, skorze, stawach, mm.) 2.termoreceptory – zimno, cieplo (w podwzgórzu, skorze) 3.fotoreceproty – wrazenia świetlne (w narzadzie wzroku) 4.chemoreceptory – chemiczne srodowisko wewnetrzne, wech, smak (w narzadzie smaku, wechu).29.Czucie somatyczne (powierzchowne i głębokie) oraz trzewne- 1) czucie eksteroceptywne (powierzchowne) - odbierane przez receptory umieszczone w skórze; z zewnątrz organizmu bezpośrednio na powierzchnię skóry (np. ucisk, ból, dotyk, temperatura): a)czucie dotyku i ucisku (włókna z osłonką mielinową), b)czucie temperatury (włókna z osłonką mielinową), c)czucie bolu . 2)czucie proprioceptywne (głębokie) - informuje nas o pozycji poszczególnych części ciała w przestrzeni (włókna z osłonką mielinową); kostno-wiązadłowo-stawowe (z narządu ruchu) 3)czucie interoceptywne (trzewne) - odbiera informacje z narzadów wewnętrznych (znowu dwa rodzaje włókien: niektóre z osłonką, inne bez mieliny); receptory wrażliwe na bodźce mechaniczne (zwiększa się objętość narządu) i chemiczne (zmiana składu chemicznego krwi, tlenu).
30. Czucie bolu- ciekawa sytuacja: tu są dwa rodzaje włókien - jedne z osłonką mielinową, a inne bez. Bodziec uszkadzający tkankę jednocześnie pobudza i włókna mielinowe, i włókna bezmielinowe. Włókna zaopatrzone w osłonkę mielinową przenoszą sygnał elektryczny z szybkością kilkunastu metrów na sekundę. Włókna, które takiej osłonki nie mają, przewodzą impulsy zdecydowanie wolniej, z prędkością od 0.5 do 2 metrów na sekundę. Dlatego JEDEN bodziec bólowy jest odbierany przez mózg jako DWA sygnały - jeden szybki, silny i ostry, drugi opóźniony, bardziej rozlany i mniej precyzyjnie zlokalizowany. By się przekonać, że rzeczywiście tak jest, wystarczy się ukłuć szpilką albo innym ostrym przedmiotem, choćby i naszym ulubionym skorpionem -najlepiej w jakieś dobrze unerwione miejsce. 31. Drogi czuciowe swoiste i nieswoiste- Warunkiem odbierania wrażeń zmysłowych jest jednoczesne przewodzenie impulsacji czuciowej przez drogi czuciowe swoiste i nieswoiste. Drogi swoiste przewodzą impulsy w czasie snu (fizjologicznego, narkozy). Zahamowane są wówczas drogi nieswoiste. Po uszkodzeniu dróg swoistych, a nie naruszeniu - nieswoistych, wrażenia zmysłowe są odbierane, ale nie rozpoznawane. 32. Pojecia: CZUCIE- proste wrażenie zmysłowe polegające na subiektywnej ocenie bodźców pobudzających receptory; zdolność odbierania przez organizm różnego typu wrażeń zmysłowych. Mechanizm czucia polega na pobudzaniu receptora przez bodziec, w wyniku czego powstają impulsy docierające do ośrodków nerwowych czuciowych. PERCEPCJA- złożone wrażenie zmysłowe; jest to organizacja i interpretacja wrażeń zmysłowych, w celu zrozumienia otoczenia. GNOZJA- zdolność do rozpoznawania kształtów, wielkośći, temperatury danych przedmiotów. Tzw. "widzenie ręczne". DERMATON- obszar skóry, który jest zaopatrywany czuciowo przez pojedynczy nerw rdzeniowy (pojedynczy segment rdzenia kręgowego), jednak unerwienie może być doprowadzane do skóry przez dwie lub więcej gałązek skórnych.
okil125