KPbialorus.pdf

(1320 KB) Pobierz
To warto wiedzieć /
Гэта варта ведаць
Rzeczpospolita Polska
Рэспубліка Польшча
Godło Rzeczypospolitej
Герб Рэспублікі Польшча
Barwy narodowe: kolory biały i czerwony
Нацыя�½аль�½ыя колеры: белы і чырво�½ы
Hymn narodowy: Mazurek Dąbrowskiego – słowa hymnu na str. 16.
Нацыя�½аль�½ы гім�½: “Мазурка Дамброўскага” – словы гім�½а �½а 16
старо�½цы
Obszar:
312 685 km kwadratowych (68. miejsce w świecie)
Liczba ludności:
38 mln 518 tys. (32. miejsce w świecie)
Stolica:
Warszawa (ok. 2 mln mieszkańców)
Największe miasta:
Kraków (760 tys.), Łódź (760 tys.), Wrocław (630 tys.), Poznań (580 tys.), Gdańsk (460 tys.)
Ustrój polityczny:
demokracja parlamentarna
Najważniejsze święta państwowe:
11 listopada – rocznica odzyskania niepodległości (1918 r.),
3 maja – rocznica uchwalenia Konstytucji I Rzeczypospolitej (1791 r.)
Ludność:
96,6 proc. – Polacy, ponadto: Ślązacy (0,45 proc.), Niemcy (0,40 proc.), Białorusini (0,14 proc.), Ukraińcy (0,05 proc.)
Średnia długość życia dla kobiet
– 78 lat,
średnia długość życia dla mężczyzn
– 69 lat
Religie:
katolicy (34,2 mln – ok. 90 proc.), ponadto m.in. prawosławni, (0,5 mln),
ewangelicy różnych odłamów (ok. 130 tys.), świadkowie Jehowy (130 tys.)
Waluta:
polski złoty (wart 100 groszy); obecnie 1 euro = 3,75 zł, 1 dolar = 2,72 zł
Inflacja:
ok. 1 proc. (2006 r.)
Roczny produkt krajowy brutto (PKB)
– 560 mld dolarów (25. miejsce w świecie w 2006 r.),
PKB w przeliczeniu na głowę mieszkańca – 14 500 dolarów
Рэспубліка Польшча
Плошча:
312 685 квадрат�½ых кіламетраў
(68 месца ў свеце)
Колькасць �½асель�½іцтва:
38 мільё�½аў 518 тысяч
(32 месца ў свеце)
Сталіца:
Варшава (каля 2 мл�½. жыхароў)
Буй�½ейшыя гарады:
Кракаў (760 тыс.), Лодзь (760 тыс.), Вроцлаў (630 тыс.), Поз�½а�½ь (580 тыс.), Гда�½ьск (460 тыс.)
Палітыч�½ы лад:
парламе�½цкая дэмакратыя
Ас�½оў�½ыя дзяржаў�½ыя святы:
11 лістапада – гадаві�½а здабыцця �½езалеж�½асці (1918 г.), 3 траў�½я – гадаві�½а
пры�½яцця Ка�½стытуцыі І Рэчы Паспалітай (1791 г.)
Насель�½іцтва:
96,6% – палякі, акрамя таго сілезцы (0,45%), �½емцы (0,40%), беларусы (0,14%), украі�½цы (0,05%).
Сярэд�½яя працягласць жыцця жа�½чы�½:
78 год, сярэд�½яя працягласць жыцця мужчы�½ – 69 год
Рэлігіі:
каталікі (34,2 мл�½ – каля 90%), акрамя таго, у прыват�½асці, праваслаў�½ыя (0,5 мл�½), ева�½гелісты роз�½ых
плы�½яў (каля 130 тыс.), Сведкі Іегавы (130 тыс.)
Валюта:
польскі злоты (100 грошы); �½а сё�½�½яш�½і дзе�½ь 1 еўра = 3,75 зл., 1 даляр = 3,72 зл.
І�½фляцыя:
каля 1,5% (2006)
Гадавы ў�½утра�½ы валавы прадукт (УВП):
560 млд даляраў (25 месца ў свеце ў 2006 г.), УВП у пераліку �½а кож�½ага
жыхара – 14500 даляраў
Lech Kaczyński
Prezydent RP
Szanowni Państwo! Polacy!
Z ogromną dumą, satysfakcją, a jednocześnie wielkim wzruszeniem podpisałem jeden
z najważniejszych dokumentów przygotowanych przez rząd Rzeczypospolitej Polskiej – Ustawę
o Karcie Polaka. Dzięki niej polskie władze spłacają wielki dług wobec kilku milionów Rodaków, którzy
– zwykle nie z własnej winy, na skutek powojennego przesunięcia granic na zachód – znaleźli się poza
granicami Ojczyzny. Mimo skrajnie trudnych warunków: zakazów używania języka polskiego, braku
kaplic i kościołów do modlitwy, groźby więzienia czy utraty pracy i silnej presji sowietyzacyjnej – Polacy
zamieszkali na terenie byłego ZSRR pozostawali polskimi patriotami, pielęgnowali tradycje ojców,
dbali o groby przodków, zachowali język choćby w modlitwie. I przetrwali! I stanowią dziś część
dumnego Narodu Polskiego.
Wiem, co znaczy paść ofiarą niesprawiedliwych rozstrzygnięć historycznych. Moi rodzice
1 września 1939 r. wprowadzili się do nowo kupionego domku w Brześciu nad Bugiem. Trzy tygodnie
później wkroczyły tam zbrodnicze oddziały sowieckie, a rodzice – uciekając przed grabieżami
– przedostali się do rodzinnej Warszawy i tam przetrwali niemiecką okupację. Część mojej rodziny
pochodziła z dawnych kresów Rzeczypospolitej i dlatego los Rodaków na Wschodzie – tych, którzy
nigdy nie wyrzekli się swojej ojczyzny, a którzy z powodu zmian granic przestali być jej obywatelami,
jest mi szczególnie bliski.
Karta Polaka to dokument, który – choć nie daje polskiego obywatelstwa – przywraca naszym
Rodakom ze Wschodu wiele należnych praw. Będziecie Państwo mogli w naszym kraju uczyć się
i pracować jak inni obywatele. Będziecie mogli przyjeżdżać, nie płacąc za wizy.
Mam nadzieję, że Karta Polaka – dokument potwierdzający przynależność do Narodu Polskiego
– będzie dla Was powodem do satysfakcji. Nosiliście przez lata orła białego w sercu. Dziś władze
Rzeczypospolitej przywracają Wam dokument z orłem. Bądźcie z niego dumni! Polska na Was czeka!
Lech Kaczyński
Prezydent RP
Ша�½оў�½ае спадарства! Палякі!
З вялікім го�½арам, задаваль�½е�½�½ем і, ад�½ачасова, вялікім узрушэ�½�½ем я падпісаў адзі�½ з �½айваж�½ейшых
дакуме�½таў, падрыхтава�½ы урадам Рэспублікі Польшча, – Зако�½ “Аб карце паляка”. Дзякуючы ёй, польскія
ўлады аддаюць вялікі доўг у ад�½осі�½ах да �½екалькіх мільё�½аў суайчы�½�½ікаў, якія – звычай�½а �½е з улас�½ае ві�½ы,
у вы�½іку паслявае�½�½ага перасоўва�½�½я межаў �½а захад – апы�½уліся па-за межамі Бацькаўшчы�½ы. Нягледзячы
�½а самыя склада�½ыя ўмовы: забаро�½у выкарыстоўваць польскую мову, адсут�½асць капліц і касцёлаў для
малітвы, пагрозы трапіць у вяз�½іцу ці страціць працу, моц�½ага савецкага ціску – палякі �½а тэрыторыі
былога СССР заставаліся польскімі патрыётамі, падтрымлівалі традыцыі бацькоў, клапаціліся пра
пахава�½�½і продкаў, захоўвалі мову, хаця б у малітве. І вытрымалі! І сё�½�½я я�½ы з’яўляюцца часткай га�½аровага
польскага �½арода.
Я сам ведаю, што з�½ачыць стаць ахвярай �½есправядлівага гістарыч�½ага лёсу. Мае бацькі 1 верас�½я 1939 г.
уехалі ў �½ядаў�½а �½абыты домік у Берасці, �½а Бугу. Праз тры тыд�½і туды ўвайшлі злачы�½�½ыя савецкія
падраздзяле�½�½і, а бацькі – уцякаючы ад рабу�½каў – трапілі ў род�½ую Варшаву і там вытрымалі �½ямецкую
акупацыю. Частка маёй сям’і з даў�½іх польскіх Крэсаў, і таму лёс землякоў �½а ўсходзе – тых, хто �½іколі �½е
адрокся ад сваёй Бацькаўшчы�½ы, але з-за зме�½ы межаў перастаў быць яе грамадзя�½і�½ам, – м�½е асабліва
блізкі.
Карта паляка – гэта дакуме�½т, які – хоць �½е дае польскага грамадзя�½ства – вяртае �½ашым суайчы�½�½ікам
з усходу м�½огія �½алеж�½ыя ім правы. Вы зможаце вучыцца і працаваць у �½ашай краі�½е, як і�½шыя грамадзя�½е.
Вы зможаце прыязджаць, �½е плацячы за візы.
Я спадзяюся, што карта паляка – дакуме�½т, які пацвярджае пры�½алеж�½асць да польскага �½арода
– пры�½ясе Вам задавале�½�½е. На працягу шматлікіх год Вы �½асілі ў сэрцы белага арла. Сё�½�½я ўлады Рэспублікі
Польшча вяртаюць Вам дакуме�½т з арлом. Га�½арыцеся ім! Польшча Вас чакае!
Лех Качы�½ьскі
Прэзідэ�½т РП
1
Dlaczego trzeba mieć Kartę Polaka?
Najważniejsze przywileje dla Rodaków
Karta Polaka jest dokumentem potwierdzającym przynależność do Narodu Polskiego.
Posiadaczowi Karty Polaka przysługują uprawnienia wynikające z ustawy o Karcie Polaka,
uchwalonej przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej 7 września 2007 roku. Ustawa wchodzi
w życie po 6 miesiącach od dnia ogłoszenia w Monitorze Polskim, czyli w ostatnich
dniach marca 2008 roku.
Osoba, która ma Kartę Polaka:
– może bez opłat otrzymać wizę pobytową długoterminową uprawniającą do wielo-
krotnego przekraczania granicy Rzeczypospolitej Polskiej;
– może podejmować na terenie Rzeczypospolitej Polskiej legalną pracę bez konieczności
posiadania zezwolenia na pracę;
– może prowadzić w Polsce działalność gospodarczą na takich samych zasadach jak
obywatele polscy;
– może w Polsce korzystać z bezpłatnego systemu oświaty na poziomie podstawowym,
średnim i wyższym na takich samych zasadach jak obywatele polscy, a zarazem
ubiegać się o stypendia i pomoc na naukę przeznaczone dla cudzoziemców uczących
się i studiujących w Polsce;
– może w stanach nagłych korzystać w Polsce z bezpłatnej opieki zdrowotnej na takich
samych zasadach jak obywatele polscy;
– może korzystać z 37-procentowej ulgi na przejazdy koleją na terenie Polski;
– może za darmo zwiedzać muzea państwowe w Polsce;
– może w pierwszej kolejności ubiegać się o środki finansowe z budżetu państwa
polskiego lub z budżetu samorządów gmin w Polsce przeznaczone na wspieranie
Polaków za granicą.
Karta to nie obywatelstwo
Uwaga! Otrzymanie Karty Polaka nie oznacza przyznania obywatelstwa polskiego,
przyznania prawa do osiedlania się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
ani prawa przekraczania bez wizy granic Rzeczypospolitej Polskiej.
Jawor, protestancki Kościół Pokoju
Явар, Пратэста�½цкі касцёл міру
Чаму варта мець карту паляка?
Найваж�½ейшыя прывілеі для суайчы�½�½ікаў
Карта паляка – гэта дакуме�½т, які пацвярджае
пры�½алеж�½асць да польскага �½арода. Уладаль�½ік
карты паляка мае правы, акрэсле�½ыя Зако�½ам
“Аб карце паляка”, пры�½ятым сеймам Рэспублікі
Польшча 7 верас�½я 2007 года. Зако�½ уступае
ў сілу праз шэсць месяцаў з д�½я абвешча�½�½я
ў Мо�½іторы Польскім, г. з�½. ў апош�½ія д�½і сакавіка
2008 г.
Асоба, якая мае карту паляка:
– можа бясплат�½а атрымліваць побытавую,
доўгатэрмі�½овую, шматразовую візу для
перасячэ�½�½я мяжы Рэспублікі Польшча
– можа легаль�½а працаваць �½а тэрыторыі
Рэспублікі Польшча без �½аяў�½асці дазволу �½а працу
– можа весці ў Рэспубліцы Польшча эка�½аміч�½ую
дзей�½асць �½а такіх жа ўмовах, як і польскія
грамадзя�½е
Białystok, Bazylika Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny
Беласток, базіліка У�½ебаўзяцця Найсвяцейшай Па�½�½ы
– можа карыстацца ў Польшчы бясплат�½ай
Марыі
сістэмай адукацыі �½а пачатковым, сярэд�½ім
і вышэйшым узроў�½і �½а такіх жа ўмовах, як і польскія грамадзя�½е, і, у той
жа час, звяртацца з просьбай выдзеліць стыпе�½дыю і �½авуковую дапамогу,
прыз�½ача�½ую і�½шаземцам, якія вучацца ў Польшчы ці атрымліваюць вышэйшую
адукацыю – у раптоў�½ых выпадках можа карыстацца ў Польшчы бясплат�½ай
медыцы�½скай дапамогай �½а такіх жа ўмовах, як і польскія грамадзя�½е:
– можа карыстацца 37% ільготамі падчас чыгу�½ач�½ых паездак �½а тэрыторыі Польшчы
– можа бясплат�½а �½аведваць дзяржаў�½ыя музеі ў Польшчы
– можа ў першую чагу звяртацца па фі�½а�½савыя сродкі з дзяржаў�½ага бюджэту Рэспублікі
Польшча ці з бюджэту гмі�½�½ага самакірава�½�½я у Польшчы, прыз�½ача�½ага �½а падтрымку
палякаў за мяжой.
Карта – гэта �½е грамадзя�½ства
Увага! Атрыма�½�½е карты паляка �½е аз�½ачае �½ада�½�½я польскага грамадзя�½ства,
права �½а сталае жыхарства �½а тэрыторыі Рэспублікі Польшча ці права
перасячэ�½�½я мяжы Рэспублікі Польшча без візы .
Warszawa,
Pomnik Chopina
Пом�½ік Шапэ�½а,
Варшава

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin