ZIARENKOWCE GRAM-DODATNIE
1. Cechy charakterystyczne:
a) morfologia – kulisty/owalny kształt + charakterystyczny układ podziałowy (dwoinki, tetrady, pakiety, łańcuszki)
b) bakterie względnie beztlenowe z wyjątkiem Micrococcus – bezwzględnych tlenowców
c) chorobotwórczość:
· wchodzą w skład naturalnej flory bakteryjnej człowieka
· bezwzględne patogeny – zawsze wywołują choroby
· warunkowo chorobotwórcze – wywołują chorobę w stanie obniżonej odporności
Czyli w sumie możliwe są wszystkie kombinacje jakie istnieją.
RODZAJ: Staphylococcus:
Ustrojstwo
Koagulazo(+)
Koagulazo(-)
Nowobiocynowrażliwe
Nowobiocynooporne
S. aureus
+
+ (niektóre szczepy)
Nie oznacza się
S. intermedius
S. hyicus
S. hominis
S. haemolyticus
S. epidermidis
S. saprophiticus
1. Determinanty chorobotwórczości Staphylococcus aureus:
a) kwasy tejchojowe – pobudzają makrofagi do wydzielana cytokin, wyzwalają reakcję dopełniacza
b) czynnik skupiania osocza – receptor fibrynogenu, powoduje powstawanie skrzepów, uczestniczy w adhezji
c) białko wiążące kolagen – również uczestniczy w adhezji
d) białko A – utrudnia fagocytozę poprzez związanie regionu Fc immunoglobulin
e) otoczka – jest zuaaaa…
2. Toksyny, enzymy i inne syfy przez które Staphylococcus aureus wywołuje zakażenia:
TOKSYNA / ENZYM
DZIAŁANIE
Koagulaza
Przekształca fibrynogen w fibrynę à utrudnienie fagocytozy
Hemolizyny α, β i γ
Liza erytrocytów; dodatkowo rodzaj α: uszkodzenia błony, martwica skóry, letalne działanie w OUN
Leukocydyna
Uszkodzenie makrofagów
Eksfolianty
Epidermoliza (toksyna epidermolityczna)
Enterotoksyny (superantygen)
Zatrucia pokarmowe
TSST-1 – toksyna-1 zespołu wstrząsu toksycznego
Wstrząs toksyczny (TSST-1 też jest superantygenem)
Inne enzymy:
- fibrynolizyna (stafylokinaza)
- hialuronidaza
- nukleazy (w tym charakterystyczna dla S. aureus ciepłostała DNAza)
- proteazy, lipazy
3. Infekcje wywoływane przez S. aureus:
a) pierwotne
· zakażenia skóry (czyraki, ropnie, pęcherzyce, trądzik, zespół oparzonej skóry, zakażenia miejsca operowanego)
· zapalenie zatok/ucha środkowego
· połogowe zapalenie sutka
b) inne zakażenia inwazyjne:
· zapalenie wsierdzia (po operacji na sercu)
· zapalenie kości i szpiku kostnego (pourazowe/pooperacyjne)
· pogrypowe zapalenie płuc
· sepsa
· zakażenie układu moczowego
· zatrucia pokarmowe
4. CNS – Coagulase Negative Staphylococci – drobnoustroje oportunistyczne – wywołują infekcje dopiero w przypadku obniżenia odporności swojego gospodarza lub gdy dostaną się do tkanek. Należą tu:
a) S. epidermidis – zakażenia związane z obecnością wszczepu lub częstą dializą otrzewnową (to ustrojstwo najczęściej, inne rzadziej)
b) S. haemolithicus – j.w.
c) S. lugdunensis – j.w.
d) S. schleiferi – j.w.
e) S. saprophiticus – infekcje dróg moczowych
5. Podłoża wykorzystywane w diagnostyce Staphylococcus:
PODŁOŻE
CZYNNIK WYBIÓRCZY
CZYNNIK RÓŻNICUJĄCY
OBSERWACJE
INTERPRETACJA
Agar wzbogacony – podłoże namnażające, rośnie wszystko
farmacjaUMP