Autyzm apteczka pierwszej pomocy.pdf

(453 KB) Pobierz
AUTYZM
APTECZKA
PIERWSZEJ POMOCY
Poradnik przygotowany przez Stowarzyszenie Pomocy Osobom
Autystycznym w Gdańsku w ramach programu
„Zrozumieć Autyzm” – Program Pomocy Osobom Autystycznym
z Terenów Wiejskich oraz Ich Rodzinom.
Zespół autorski:
Beata Blok
– certyfikowany superwizor
Zofia Brzeska
– certyfikowany superwizor
Małgorzata Marszałek
– certyfikowany superwizor
Projekt okładki:
Agnieszka Gewartowska
© Copyright by Stowarzyszenie Pomocy Osobom Autystycznym
w Gdańsku, 2013
Stowarzyszenie Pomocy
Osobom Autystycznym
Stowarzyszenie Pomocy Osobom Autystycznym
ul. Dąbrowszczaków 28
80-365 Gdańsk
tel./fax: /58/ 557 53 41
e-mail: autyzm@spoa.org.pl
Publikacja opracowana na zlecenie Stowarzyszenia Pomocy Osobom
Autystycznym przez Wydawnictwo Harmonia.
Redakcja i Biuro Handlowe: 80-283 Gdańsk, ul. Szczodra 6
tel. 58 348 09 50, 58 348 09 51
fax 58 348 09 00
e-mail: harmonia@harmonia.edu.pl
www.harmonia.edu.pl
Gdańsk 2013
Jak ROZPOZNaĆ autyZm
I INNE ZaBuRZENIa ZE SPEktRum autyZmu
Drogi Rodzicu,
być może Twoje dziecko ma rok, dwa lub trzy lata i pewnie świetnie
się rozwija fizycznie. Wydawać się może, że wszystko przebiega pra-
widłowo, ale zauważasz jednak pewne niepokojące, drobne, czasami
bardzo subtelne sygnały, które dotyczą różnych sfer rozwoju. Wielu
z nas symptomy te tłumaczy specyfiką rozwoju dziecka i Jego indywi-
dualnością, ale nie powinieneś ich ignorować. To może być dla Ciebie
znak, że Ty i Twoje dziecko potrzebujecie profesjonalnej pomocy.
Pierwsze oznaki autyzmu są bardzo często trudne do zauważe-
nia. Zazwyczaj obawy rodziców nasilają się dopiero wówczas, gdy
drobnych spostrzeżeń jest coraz więcej, ale żadne samo w sobie nie
wydaje się istotne, na przykład dziecko nie patrzy na przedmioty, któ-
re mu wskazujesz, nie odwraca się, kiedy je wołasz, nie reaguje na
próby przekomarzania się z nim. Czasem odnosisz wrażenie, że Twój
maluszek bardziej przygląda się przedmiotom niż Tobie. Nie przynosi
3
Ci zabawek, żeby dzielić szczęście z  ich posiadania. Nie zauważasz
radosnego wyczekiwania na kontakt z Tobą. Niekiedy obserwujesz,
że Twoje dziecko nie zawsze rozumie wypowiadane przez Ciebie sło-
wa. Czasami ogarnia Cię niepokój, że zachowuje się inaczej niż dzieci
w Jego wieku, które możesz obserwować u przyjaciół, na placach za-
baw czy w filmach.
Nasza publikacja pozwoli Ci rozwiać niektóre lęki lub rozpoznać
najwcześniejsze niepokojące symptomy, mogące rzeczywiście wska-
zywać, że rozwój Twojego dziecka przebiega nieprawidłowo. Ustalo-
no bowiem pewne kryteria, tak zwane kroki lub kamienie milowe,
które każde dziecko, z pewnym, ale niewielkim odstępstwem czaso-
wym, powinno osiągać w danym okresie swojego życia. Opracowa-
no również łatwe do przeprowadzenia testy przesiewowe, mogące
ujawnić, że rozwój dziecka nie przebiega prawidłowo.
Opisane dalej (w formie tabel) kamienie milowe to najważniejsze
umiejętności, których opanowanie warunkuje prawidłowy rozwój
dziecka. Te pojawiające się najwcześniej to między innymi pierwszy
uśmiech do mamy lub taty, machanie rączkami wyrażające radość,
wkładanie przedmiotów do buzi, patrzenie w kierunku niespodzie-
wanych odgłosów. To, w jaki sposób maluch się bawi, uczy, mówi i an-
gażuje w codzienne zajęcia, wskazuje, na jakim jest etapie rozwoju.
Kamienie milowe to typowe zachowania dzieci w konkretnym okre-
sie ich życia. Obserwując je, możesz być spokojny, że rozwój Twojej
pociechy przebiega prawidłowo. Jeśli jednak pewnych umiejętności
Twoje dziecko nie przejawia, powinieneś zgłosić się do lekarza pierw-
szego kontaktu z prośbą o skierowanie malucha na specjalistyczne
badania. Jeżeli lekarz zbagatelizuje Twoje obawy, mówiąc, że każde
dziecko rozwija się we własnym tempie, poszukaj samodzielnie spe-
cjalisty, który rzetelnie oceni rozwój Twojego dziecka.
4
Rozwój dziecka, czyli kamienie milowe na kolejnych etapach życia
Umiejętności
poznawcze (uczenie
się, myślenie,
umiejętność
rozwiązywania
problemów)
• wyraźnie skupia
uwagę, patrząc na
ludzkie twarze
• podąża wzrokiem
za przemieszczają-
cymi się przedmio-
tami oraz obserwu-
je osoby, patrząc na
nie z odległości
• zaczyna się nudzić,
okazuje zniecierpli-
wienie, popłakując
lub krzycząc, gdy
jego pozycja nie
zmienia się przez
dłuższy czas
Wiek
Rozwój społeczny
i emocjonalny
Mowa i komunikacja
Rozwój ruchowy
2
mie-
siąc
życia
• zaczyna uśmiechać
się do ludzi
• patrzy na rodziców
• potrafi samodzielnie,
ale na krótko uspo-
koić się, np. wkłada-
jąc paluszki do buzi
lub ssąc kciuk
• głuży, wydaje gulgo-
czące dźwięki
• odwraca głowę w kie-
runku dochodzących
do niego dźwięków
• zaczyna unosić
główkę i próbuje
odpychać się
nóżkami w po-
zycji leżącej na
brzuszku
• wymachuje rącz-
kami i nóżkami
w coraz bardziej
skoordynowany
sposób
Koniecznie zgłoś się do specjalisty, jeśli Twoje dziecko w wieku 2 miesięcy:
nie reaguje na głośne dźwięki;
nie podąża wzrokiem za przemieszczającymi się przedmiotami (np. nie patrzy na poru-
szające się zabawki w mobilu powieszonym tuż nad łóżeczkiem);
nie uśmiecha się do ludzi;
nie wkłada swoich rączek do buzi;
nie unosi główki, gdy położysz je na brzuszku.
5
Zgłoś jeśli naruszono regulamin