szdk_6_2016.pdf

(11820 KB) Pobierz
Czerwiec 2016/147
Szczepienia
podróżników
www.estrefazdrowia.pl
Zasady diety antycholesterolowej
DLA
SERCA
Infografika
JAK POMÓC
TONĄCEMU?
10
DRODZY CZYTELNICY,
Hipokrates powiedział, że mądry człowiek powinien
wiedzieć, że zdrowie jest jego najcenniejszą własnością
i powinien uczyć się, jak sam może leczyć swoje cho-
roby. Obserwacja własnego organizmu, świadomość
jego potrzeb, możliwości, ale także ograniczeń, to
pierwszy krok w długiej podróży przez zdrowe życie.
Najważniejszą, ale i najtrudniejszą fazą leczenia jest
postawienie właściwej diagnozy. Tu potrzebna jest
nasza współpraca z lekarzem, nieukrywanie objawów
i dostarczenie jak najbardziej szczegółowych informacji.
Jednak w tym procesie kryje się pewna pułapka, o której
z kolei wspominał włoski filozof Giordano Bruno: „Kto
chce w prawidłowy sposób rozumować, powinien
umieć się odzwyczaić od przyjmowania czegokolwiek
na wiarę. Przyzwyczajenie się do wierzenia jest największą
przeszkodą poznania naukowego”. Piszę o tym dlatego,
że w aktualnym wydaniu naszego magazynu poruszamy
kwestie poważnych chorób trudnych do właściwego
rozpoznania ze względu na ich nieswoiste objawy.
Pierwszą z nich jest borelioza. Jej symptomy łatwo po-
mylić z innymi schorzeniami, takimi jak np. depresja, ze-
spół przewlekłego zmęczenia czy zakażenia bakteryjne.
Znane są nawet przypadki, w których pacjenci zarażeni
krętkami wywołującymi tę chorobę byli długotrwale
leczeni na stwardnienie rozsiane. Nierozpoznana i niele-
czona wywołuje zaburzenia w pracy różnych układów
ciała, dlatego konieczne jest szybkie wskazanie przyczy-
ny problemu. To oczywiście zadanie lekarza, jednak
zachęcam Państwa do lektury artykułu rozpoczyna-
jącego się na s. 6, w którym znajdują się szczegółowe
informacje dotyczące objawów, przebiegu oraz metod
leczenia tego schorzenia.
Do grupy dolegliwości o równie szerokim spektrum
symptomów należy także choroba Hashimoto.
Przyczyny tego autoimmunologicznego schorzenia za-
palnego tarczycy nie zostały dotąd w pełni wyjaśnione.
Wiadomo jednak, że choroba ta dotyka nawet 5 proc.
Polaków – częściej diagnozowana jest u kobiet. Jakie są
jej symptomy? Zachęcam do zapoznania się z informa-
cjami zawartymi w artykule na ten temat (s. 12–13).
Przed rozpoczęciem sezonu urlopowego chcemy
również zwrócić Państwa uwagę na bezpieczeń-
stwo. W tym wydaniu „Strefy Zdrowia dla Każdego”
pokazujemy na infografice (s. 26), jak – nie szkodząc
samemu sobie – w prawidłowy sposób ratować toną-
cego. Osoby planujące tropikalne podróże powinny
natomiast zapoznać się z wytycznymi dotyczącymi
obowiązkowych i zalecanych szczepień przed
pobytem w egzotycznych rejonach świata (s. 10–11).
Mam nadzieję, że wiedza ta pozwoli Państwu w pełni
korzystać z uroków lata.
Życzę miłej lektury
Joanna Januszewska
Redaktor naczelna
18
14
STREFA WIEDZY
STREFA ZDROWIA
MAMY I DZIECKA
16
18
Jedz bób!
Liczby numeru
Przeszczep bez czekania?
Problem (nie tylko) biegaczy
Dziecko kontra pasożyty
Na zapas
– jak przechowywać
mleko kobiece?
4
5
6
20
22
24
27
STREFA ZDROWIA SENIORA
Paradontoza
– fakty i mity
Jak przetrwać upały?
TEMAT NUMERU
Niebezpieczny kleszcz
– co warto wiedzieć o boreliozie
STREFA ZDROWIA
DLA KAŻDEGO
STREFA ZDROWIA 30+
26
10
12
14
15
Szczepienia przed podróżą
Choroba Hashimoto
Truskawki na zdrowie
Trzy pytania do flebologa
– wywiad
Nadpotliwość
– jak sobie z nią radzić?
Jak pomóc tonącemu
– infografika
Dieta antycholesterolowa
– co jeść, a czego nie?
STREFA RELAKSU
30
Krzyżówka
WYDAWCA:
Centrala Farmaceutyczna CEFARM SA, ul. Jana Kazimierza 16, 01-248 Warszawa
Redaktor naczelna:
Joanna Januszewska,
Konsultacja programowa:
Dział Marketingu CF CEFARM SA, tel. 22 634 01 61,
Biuro reklamy:
marketing@cefarm.com.pl, tel. 22 634 02 81,
Druk:
Business Point Sp. z o.o.
REALIZACJA:
PressToRead, ul. Sienkiewicza 5, 43-100 Tychy, www.presstoread.pl
Zdjęcia:
www.shutterstock.com
ZNAJDŹ NAS
NA FACEBOOKU
Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za treść opublikowanych reklam, ma prawo do odmowy przyjęcia materiałów reklamowych bez podania przyczyny. Przed użyciem każdego
preparatu zapoznaj się z ulotką, która zawiera wskazania, przeciwwskazania, dane dotyczące działań niepożądanych i dawkowania oraz informacje dotyczące stosowania produktu
leczniczego, bądź skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą, gdyż każdy lek niewłaściwie stosowany zagraża Twojemu życiu lub zdrowiu.
www.facebook.com/
strefazdrowiadlakazdego
STREFA
WIEDZY
LICZBY
NUMERU
Krwiodawstwo i krwiolecznictwo
w Polsce w 2013 r.*
2,8 MLN
krwiodawców
JEDZ BÓB!
Chociaż jest wiatropędny i  ciężkostrawny, obowiązkowo powinien
znaleźć się w  letnim jadłospisie. Bób charakteryzuje się bowiem dużą
zawartością cennych składników odżywczych.
Polecany jest przede wszystkim kobietom ciężarnym, ponieważ zawiera znaczną daw-
kę kwasu foliowego (100 g warzywa pokrywa 106 proc. dziennego zapotrzebowa-
nia). Składnik ten wpływa m.in. na kształtowanie się układu nerwowego oraz procesy
krwiotwórcze, co jest szczególnie ważne w przypadku rozwijającego się w łonie matki
dziecka. Warzywo to jest również bogatym źródłem białka, zapewniającego prawidło-
we funkcjonowanie organizmu, oraz budulcem wszystkich narządów, dlatego powin-
no być podstawą menu wegetarian czy wegan. Bób ze względu na dużą zawartość
potasu korzystnie wpływa na poziom „złego” (LDL) cholesterolu we krwi oraz ciśnie-
nia tętniczego, zmniejszając tym samym ryzyko wystąpienia chorób układu krążenia.
W warzywie tym wykryto aminokwas lewodopę, czyli biologicznie aktywną formę
dopaminy, która jest składnikiem leków przeciwko chorobie Parkinsona.
NA SUROWO CZY UGOTOWANY?
Bób można jeść pod obiema postaciami. Młode ziarna oraz ich skórka są miękkie, dlate-
go można je spożywać na surowo i bez obierania. Dojrzały bób natomiast powinno się
jeść gotowany – najlepiej na parze, ponieważ podczas tradycyjnej obróbki termicznej
w wodzie traci się aż 40 proc. korzystnych dla zdrowia składników. Czy można uniknąć
nieprzyjemnych wzdęć i gazów związanych z obecnością w bobie nierozkładanych
i  nietrawionych przez bakterie jelitowe oligosacharydów? Wystarczy przez godzinę
przed gotowaniem namoczyć ziarna w letniej wodzie, a następnie ją odlać i ugotować
je na parze.
zostało zewidencjonowanych
w rejestrze krajowym
1,6 MLN
jednostek
krwi i jej składników wydano
placówkom leczniczym
624,1 TYS.
osób oddało
krew w centrach krwiodawstwa
i krwiolecznictwa
461,6 TYS.
pacjentów
* Dane wg publikacji NIK o systemie
krwiodawstwa i krwiolecznictwa
przetoczono krew lub jej składniki
PRZESZCZEP
BEZ CZEKANIA?
Przełomowego odkrycia z dziedziny transplantologii dokonali naukowcy z Uniwersytetu Johns Hopkins w Baltimore.
Zespół badaczy opracował i wdrożył metodę pozwalającą na przeszczepienie nerki od dowolnego żywego dawcy.
Dotychczas warunkiem koniecznym do wykonania transplan-
tacji była pełna zgodność immunologiczna i  tkankowa między
biorcą a dawcą. Obecnie, jak udowodnili naukowcy, możliwe jest
wykonanie przeszczepu organu od niedopasowanego donatora.
Skuteczność tej metody została sprawdzona w ciągu ośmiu lat na
grupie 1025 pacjentów.
Nowe rozwiązanie polega na odfiltrowaniu z  krwiobiegu biorcy
przeciwciał, które mogłyby zniszczyć lub spowodować odrzu-
cenie przeszczepionego narządu. Proces ten, określany mianem
„odczulania”, trwa około dwóch tygodni. Po tym czasie pacjent
otrzymuje nerkę od dawcy. Układ immunologiczny biorcy za-
czyna wytwarzać nowe przeciwciała. Dodatkowo rozpoczyna
się terapię lekami chroniącymi przed odrzuceniem organu. Spo-
sób ten, chociaż daje dużą nadzieję pacjentom oczekującym na
przeszczep, nie jest możliwy do wykonania u każdego. Wiąże się
z  poważnymi modyfikacjami układu odpornościowego biorcy,
dlatego nie wszyscy pacjenci mogą być do niego zakwalifikowa-
ni. Nie bez znaczenia jest także fakt, że obecnie z metody korzysta
się wyłączne w Stanach Zjednoczonych, a jej koszt wynosi 30 tys.
dolarów za „odczulanie” oraz kolejne 100 tys. za procedury zwią-
zane z transplantacją.
4
PROBLEM (NIE TYLKO)
BIEGACZY
Odciski na stopach powodują dyskomfort i ból, ale
także ograniczają motorykę, wymuszając zmianę
sposobu poruszania się. Zrogowaciały naskórek
w szczególny sposób dokucza biegaczom, wpływając
negatywnie na osiągane przez nich wyniki.
Te zgrubienia twardej, obumarłej skóry stóp
powstają wskutek jej stałego nacisku lub
tarcia. W  celu ochrony przed urazami me-
chanicznymi naskórek produkuje komórki
warstwy rogowej, które narastają, zamiast się
złuszczać. Wyróżnia się dwa rodzaje odcisków
– modzele (rozległe, żółtawe, niezbyt twarde zmia-
ny umiejscowione głównie na podeszwie stóp) i  na-
gniotki (niewielkie, twarde wybrzuszenia na palcach
stóp o  wrastającym w  skórę rdzeniu). U  osób regular-
nie biegających, a  skarżących się na odciski, z  każdym
przebiegniętym kilometrem zrogowaciały
naskórek wdeptywany jest w  coraz głęb-
sze warstwy skóry, powodując narastający
ból. Biegacz zaczyna wówczas stawiać stopy
w niefizjologiczny sposób, ale postępowanie
takie może prowadzić do kontuzji, np. zwich-
nięcia czy skręcenia stawów, a także nadwerężenia
lub naciągnięcia ścięgien w obrębie nóg.
REKLAMA
Najprostszym sposobem uniknięcia przykrych konsekwencji
zgrubień naskórka jest właściwa profilaktyka. W przypadku bie-
gaczy niezwykle ważne jest, aby skarpety zbytnio nie uciskały
skóry, a  obuwie było wygodne, tj. gwarantowało stabilną
pozycję stopie, ale także przestrzeń jej palcom. Nara-
staniu zrogowaciałej warstwy skóry można zapobiec
również przez regularne nawilżanie i  natłuszczanie
(np. kremami do stóp) oraz złuszczanie martwe-
go naskórka. Jak dowodzą badania naukowców
z Uniwersytetu Stanford przeprowadzone na grupie
128 osób biorących udział w ultramaratonie, istnieje jesz-
cze inna prosta metoda pozwalająca uchronić się przed
odciskami. Polecono biegaczom, aby przed startem na
jednej, wybranej przez siebie stopie zaklejali papierowym
plastrem z  rolki (tzw. chirurgicznym) miejsca, w  których
najczęściej występują u  nich odciski. Po trwającym ty-
dzień (z przerwami) biegu u 98 osób na stopie z plastra-
mi nie pojawiły się zgrubienia, natomiast u 81 biegaczy na
stopie bez plastrów powstały odciski. Jak podkreślają auto-
rzy badania, metoda ta nie ma zastosowania w  przypadku
istniejących już zmian naskórka. W takiej sytuacji zaleca się
używanie maści nawilżających i  plastrów o  miejscowym
działaniu chroniącym przed uciskiem. Gdy zmiany powo-
dują ból, można je usunąć w  gabinecie kosmetycznym
lub chirurgicznym.
EKSP
®
ERT
OD
PLASTRÓW
Na kurzajki
Dla dzieci
– odporny na kurz
i wodę
Odporny
na wodę
Na odciski
5
Zgłoś jeśli naruszono regulamin