Filozofia i jej zadanie.pdf

(42610 KB) Pobierz
KS.
MARYAN
MORAWSKI
PROFESOR
UNIW.
JAGIELLOSKIEGO.
FILOZOFIA
I
JEJ
ZADANIE
Propterea
captiuus
ductus
meus,
quia
est
populus
non
Tiahidt
scientiam.
Isai,
V.
13.
WYDANIE
TRZECIE
NIEZMIENIONE.
SPÓKA
WYDAWN
ICZ
A
POLSKA
1899
W
KEAKOWIE
KRAKOWIK.
W
DRUKARNI
»CZASU«
FR.
KLUCZ
YCKIEGO
I
SPÓKI
pod
zarzdem
Józefa
liakociskiego.
100
OD
WYDAWCÓW.
Od
Czcigodnego
Autora
otrzymalimy
nast-
pujce
pismo
„Wyrazia
mi
Spóka
Wydawnicza
Polska
ycze-
wydania
po
raz
trzeci
mojej
ksiki
„Filozofia
jej
i
nie
zadanie".
napisana
filozofii
kiedy
wybitne
postacie
si
nie
i
Waciwie
ksika
ta,
przed
dwudziestu
laty
i
prdy
jeszcze
byy
zarysoway
wymaga-
dzisiejszej
^
^
aby,
ebym
j
przed
oddaniem
do
druku
znacznie
uzupeni
do
teraniejszego
stanu
tej
dziedziny
myli
docign.
Ale
przewiduj,
a
raczej
wiem
na
pewno,
e
przy
dzisiejszych
moich
obowizkach
nie
zdo-
bybym
si
na
ilo
pracy,
do
takiego
uzupenienia
ta
potrzebn.
Z
drugiej
strony
przypuszczam
ksika,
taka
nawet
jak
jest,
odda
moe
pewne
przysugi
zwaszcza
modziey,
pragncej
zapo-
zna
si
bliej
z
filozofi.
Nie
znajdzie
ona
w
tych
kartkach
pogldów
na najnowsze
filozoficzne
pody,
ale
znajdzie
pewne
wprowadzenie
do
samodziel-
,
,
e
nych
filozoficznych
studyów
i
pewne
wytyczne
pun-
kta
do
oryentowania
si
na
tej
bezbrzenej
niwie.
Z
tych
powodów
zgadzana
si
na
przedrukowanie
tej
ksiki.
Z
powaaniem
X,
M,
Moraii)ski,
Kraków^
25
lutego
1898.
WSTP.
flasz
wiek
zasta
filozofi
w
peni
ycia
i
potgi.
Filo-
zofia
wówczas
zajmowaa
tron
w
opinii
publicznej
wiata
uczonego;
zaszczycaa
prawie
wszystkie
na-
rody
europejskie
znakomitemi
osobistociami,
mylami
nowemi,
dzieami
wielkiej
doniosoci;
przelewaa
si
w
history,
w
literatur,
nawet
w
polityk;
do
zagarnienia
wszystkich
umiejtnoci
i
samej
nawet
religii,
zapowiadaa
ju
chwil,
w
której
ona
jedna
miaa
owa-
dya
obdarzy
j
prawd
szczciem...
A
tymczasem
na
czem
si
skoczyy
te
wielkie wysilenia
i
te
pikne
zapowiedzi?
Od
lat
blisko
dwudziestu
ledwo
i
i
dn
ca
ludzko
ju
sycha
o
filozofii.
Zamiast
czci,
jak
niedawno
jesz-
cze
bya
otoczon,
znajduje
si
tylko
obojtno
ponie-
i
tych
samych
aulach,
gdzie
niedawno
suchano
ze
zdumieniem
Schellinga
i
Hegla,
dzi
rozlegaj
si
oklaski
dla
Darwina
i
Hackla
a
jeli
kto
wspomni
imiona
;
wierk
w
;
ubóstwianych
niegdy
mistrzów,
to
tylko
umiech
litoci
wywoa.
Po
wszechnicach
zamiast
filozofii
wykada
si
najczciej
tylko
historya
filozofii
filozofi
traktuj
jako
antyk,
jako
martwy
pomnik
staroytnoci. Ze
szkó
nakoniec
samo
imi
filozofii
zostao
wykluczone
i
zast-
pione
niepoczesn
propedeutyk.
Czy
ludz-
o
zwodniczoci
lub
nieuytecznoci
filozofii?
Czy
moe
zawód
filozofii
skoczony
i
przeto
j
jako
zuyty
sprzt
odrzucono?
Czy'
te
moe
sama
filo-
ko
Zkd
tak
nagy
i
tak
radykalny
zwrot?
si
przekonaa
Zgłoś jeśli naruszono regulamin