Warunki równowagi ciała sztywnego
Warunkiem koniecznym i dostatecznym równowagi ciała sztywnego jest, aby wektor główny układu wszystkich sił działających ciało sztywne był równy zeru i moment główny układu tych sił obliczony względem dowolnie wybranego punktu był równy zeru.
(1)
(2)
Sformułowania równoważne warunków równowagi
Warunkiem koniecznym i dostatecznym równowagi ciała sztywnego jest, aby suma wektorowa wszystkich sił działających na ciało była równa zeru i suma wektorowa momentów tych sił obliczonych względem dowolnego punktu była równa zeru
(3)
(4)
Warunkiem koniecznym i dostatecznym równowagi ciała sztywnego jest, aby sumy rzutów wszystkich sił działających na ciało na osie dowolnie obranego układu współrzędnych były równe zeru oraz sumy rzutów momentów tych sił względem osi tego układu były równe zeru.
Odpowiadający temu sformułowaniu układ równań otrzymamy, gdy wzory (1)–(2) albo (3) – (4) rozpiszemy w przyjętym układzie współrzędnych
(5)
Układ sześciu równań (5) nazywamy równaniami równowagi.
,
Moment siły względem osi jest współrzędną rzutu wektora momentu siły na tę oś.
rzut wektora na oś = składowa wektora względem osi (wektor)
miara rzutu wektora na oś = współrzędna wektora względem osi (liczba)
Moment siły względem osi jest równy zero, gdy kierunek (linia działania) siły:
– jest równoległy do osi,
– przecina oś.
M < 0
Moment siły równoległej do pewnej osi układu współrzędnych (np. do osi z) względem innej osi tego układu można obliczyć jako iloczyn wartości siły i tak zwanego ramienia siły względem osi
F rx F ry
–
+
ze znakiem, ustalonym w prawoskrętnych układach współrzędnych zgodnie z regułą
Zadania
hinge – zawias,
cable (rope) - lina
Więzy i ich reakcje
Styk bezpośredni
Ciało opiera się na nieruchomym podłożu – siły reakcji są efektem bezpośredniego kontaktu ciała z otoczeniem
N – składowa normalna siły reakcji podłoża,
T – składowa styczna siły reakcji podłoża, siła tarcia
Jeżeli obie powierzchnie obu ciał są idealnie gładkie, to
T = 0 styk gładki T ≈ 0
Przegub walcowy
Kontakt dwóch współosiowych powierzchni walcowych
1. Siła reakcji R działa w płaszczyźnie przekroju poprzecznego.
2. W przypadku braku tarcia pomiędzy obiema stykającymi się powierzchniami siła reakcji R działa w kierunku normalnej w punkcie styku (wzdłuż promienia), przechodzi więc przez punkt O.
Przegub kulisty
Kontakt dwóch współśrodkowch powierzchni kulistych
W przypadku braku tarcia pomiędzy obiema powierzchniami siła reakcji R działa w kierunku normalnej w punkcie styku (wzdłuż promienia kuli), przechodzi więc przez punkt O.
Cięgno (nić, lina)
Ciało zawieszone na linie.
Siła działa wzdłuż kierunku napietej liny.
Lina może być tylko rozciągana
Sztywny nieważki pręt
Pręty połączone są przegubami z ciałem i otoczeniem.
Siła reakcji pręta działa wzdłuż lini wyznaczonej przez oba przeguby
Pręt może być rozciągany albo ściskany
Podpory przegubowe
- nieruchoma w punkcie A
- ruchoma (przesuwna) w punkcie B
Podpory połaczone sa z ciałem za pomocą przegubów walcowych
- 7 -
bosmin