Ehrlich St. Teoria państwa i prawa Wybór tekstów.pdf

(17723 KB) Pobierz
TEORIA PAŃSTWA
I PRAWA
WYBÓR TEKSTÓW
PAŃSTWOWE WYDAWNICTWO NAUKOWE
TEORIA PAŃSTWA
I PRAWA
WYBÓR TEKSTÓW
Warszawa 1974
PAŃSTWOWE WYDAWNICTWO NAUKOWE
Wyboru dokonali
STANISŁAW EHRLICH, JERZY KOWALSKI
ANNA TURSKA I PIOTR WINCZOREK
Skrypt
dla studentów wydziałów prawa
uniwersytetów, studium administracyjnego
i zawodowego studium administracyjnego
Redaktor: Teresa Rewieńska-Hylowa
P A Ń S T W O W E
W Y D A W N I C T W O
N A U K O W E — W A R S Z A W A — 1974
Nakład 4850-J-150 egz. Ark. wyd. 28,5. Ark. druk. 24. Papier druk. sat. kl. IV. 70x100 70 g. Oddano
do składania 24. I. 1974 r. Podpisano do druku 12. VI. 1974 r. Druk ukończono w czerwcu 1974
r.
Zam. 86/74.
S-062-1063
Cena zł 38,—
DR U KA R NI A
UNIWERSYTETU
J A G I E L L O Ń S K I E G O
W
KRAKOWIE
SPIS TREŚCI
Od autorów w y b o r u ...............................................................................................................
Część I. Przedmiot i metoda nauki o państwie i prawie
W prowadzenie............................................................................................................................
9
1. Metodologiczne problemy nauk społecznych....................................................................12
Zmienne charakteryzujące jednostki ludzkie w badaniach społecznych
(iStefan
N o w a k )
......................................................................................................... 12
Marksowska a Weberowska koncepcja idealizacji
(Leszek Nowak)
. . .
18
2. Przedmiot nauki o państwie i p r a w i e .................................................................. 23
Norma prawna jako przedmiot prawoznawstwa
(Jerzy Wróblewski)
. . .
23
Sfera faktyczna i normatywna
(Kazimierz O p a łe k )
........................................31
Na czym właściwie polegają związki różnych aspektów prawa
(Kazimierz
O p a ł e k )
.......................................................................................................................38
Ontologiczne problemy pojęcia państwa
(Józef L i p i e c )
....................................... 35
Ontologia normy prawnej
(Jerzy K o w a l s k i )
............................................................. 39
3. Metodologiczne problemy nauk p r a w n y c h ........................................................... 47
Problem naukowości prawoznawstwa
(Leszek N o w a k )
................................. 47
Znaczenie badań historycznych
(Stanisław E h r l i c h )
........................................49
Wartościowanie w nauce prawa
(Józef N ow ac ki)..............................................
55
„Dogmatyka prawa” a integracja nauk społecznych
(Stanisław Ehrlich)
60
Część II. Państwo
A. Problemy struktury politycznej i jej funkcjonowanie..............................................65
W prow adzenie.......................................
65
1. Klasowy charakter p a ń s t w a .............................................................................................. 67
Panowanie polityczne
(Włodzimierz W esołow ski)..............................................
67
Z zagadnień dyktatury klasy
(Władysław Zamkowski)
.
. . . .
71
2. Partie polityczne i organizacje s p o ł e c z n e ....................................................................79
Partia a kontrola władzy państwowej
(Marek S o b o le w sk i)...........................79
Prawny status partii politycznych
(Piotr W inczorek).......................................
85
Grupy nacisku w procesie integracji politycznej
(Stanisław Ehrlich)
. . .
90
Cechy szczególne współczesnej partii politycznej
(Jakub Banaszkiewicz)
97
Niektóre problemy systemu partyjnego PRL
(Adam Łopatka)
. . . .
105
3. Problemy budowy państwa i systemu polityczn ego.............................................. 109
Reżim polityczny
(Tomasz L a n g e r )
........................................................................ 109
Zmiany struktury politycznej państwa kapitalistycznego
(Stanisław Ehrlich)
114
7
3
Z zagadnień funkcjonowania socjalistycznego systemu politycznego
(Jerzy
Kowalski)
.............................................................................................................................118
B. Współczesne państwo w okresiep r z e m ia n .................................................................... 126
W prowadzenie.......................................................................................................................126
1. Współczesne państwo b u r ż u a z y jn e ...............................................................................128
Koncepcja państwa dobrobytu i jej krytycy
(Sylwester Zawadzki)
. . .
128
Współczesnyparlamentaryzm burżuazyjny
(Marek Sobolewski)
. . . .
141
2. Rewolucja ^o c ia lis tv c z n a ............................................................................................ 150
Modele procesu rewolucyjnego w klasycznej myśli socjalistycznej
(Celina
B o b i ń s k a )
...................................................................................................................... 150
Komuna Paryska i doświadczenia rewolucyjne XX wieku (Stani­
sław E h r l i c h )
................................................................................................................ 156
3. Problemy demokracji socjalistyczn ej.........................................................................165
Społeczne realia demokracji socjalistycznej
(Jerzy Kowalski)
. .
. . 165
Rozwój demokracji socjalistycznej jako obiektywna konieczność (Sylwe­
ster Z a w a d z k i )
......................................................................................................... 175
C. Z badań empirycznych nad funkcjonowaniem instytucji demokracji socja­
listycznej ..............................................................................................................................186
Wprowadzenie ....................................................................................................................... 186
Mechanizm samorządu robotniczego
(Józef Balcerak, Leszek Gilejko)
188
Mechanizm władzy w społeczności lokalnej
(Winie jus z Narojek)
.
. . 195
Kierownictwo partyjne i państwowe radami narodowymi
(Wojciech
S o k o l e w i c z )
................................................................................................................ 203
Kulturotwórcze funkcje instytucji ludo władztwa
(Anna Turska)
. . . 208
Część III. Prawo
A. Węzłowe zagadnienia teorii p r a w a .................................................................. ......
217
W prow adzenie...................................................................................................................... 217
1. O społecznym charakterze p r a w a ........................................................................ 220
Przyczynek do rozważań nad pojęciem prawa
(Jerzy Kowalski)
. . . 220
Problemy logiczne definiowania prawa
(Zygmunt Ziembiński)
. . . .
226
2. O n o r m i e ................................................................................................................ ......
233
Wypowiedź normatywna oraz jej struktura formalna
(Stefan Grzybowski)
233
Norma a przepis prawny
(Jerzy Kowalski)
.....................................................235
Wzór zachowania się, wzór postępowania inorma
(Franciszek Studnicki)
239
Norma generalna i norma indywidualna
(Jerzy W róblewski)..........................
242
Lex generalis a lex specialis
(Jerzy W r ó b le w s k i)..............................................
245
Charakter prawny norm technicznych
(Anna Michalska).................................
247
3. Z problematyki aktów n o r m a ty w n y c h ........................................................................ 251
Normy planowe i wytyczne
(Wacław B rzeziń ski)....................................................251
Kodyfikacja
(Henryk R o t )
........................................................................................... 255
4. O stosunku prawnym ......................................................................................................... 261
Stosunek prawny
(Jerzy L a n d e )
...............................................................................261
Z zagadnień teorii stosunku prawnego
(Jerzy K o w a ls k i)
.................................263
Przyczynek do problematyki normy i stosunku prawnego
(Stanisław Ehrlich)
267
O istocie praw podmiotowych
(Kazimierz O p a ł e k )
....................................... 269
Rzecz o prawie podmiotowym
(Stanisław E h rlic h ).......................................
275
5. Wykładnia prawa_ . . .
276
Pojęcie wykładni prawa
(Jan W oleński).................................................................
276
Język prawny i terminologia prawna
(Jerzy W róblewski).................................
283
6. Zagadnienia styku różnych systemów n orm atyw n ych........................................287
System prawa
(Kazimierz Opałek)
........................................................................ 287
4
Zgłoś jeśli naruszono regulamin