Nowy_Testament_przeklad_ks_Jakuba_Wujka_Warszawa_1895 ponad 1000 ilust. S.pdf

(40787 KB) Pobierz
PISMO ŚWIĘTE
S T A K B O O
II » G WO T E S
4
M E N T O
1
r
T Z
PRZEK ŁAD
PODŁUG TEKSTU ŁACIŃSKIEGO WULGATT
X. JAKÓBA WUJKA
Z A T W IE R D Z O N Y P R Z E Z
OBJAŚNIENIAMI
ST O L IC Ę APO STO LSK Ą
J.
FR.
ALLIOLI
PODŁUG
OZDOBIONE PRZESZŁO
1000
ILUSTRACYAMI
autentycznych pomników i zabytków starożytności świata biblijnego.
ŚW
1ĘT
Nagrodzone prze z Jeg o Ś w ią tob liw o ść Ojca Świętego
LEONA
X III
L IS T E M
POCH W ALNYM
i ZŁOTYM MEDALEM.
itk,
WYDANIE NOWE
pod kierunkiem
X. Henryka K ossow sk iego
BISKUPA-SUFRAGANA
DYEOEZYI
Kujawsko - Kaliskiej.
Zgodność i wierność tekstu
z p ie rw o tn y m przekładem
X. Wujka
,
przy zastosowaniu
dzisiejszej pisowni, sprawdza­
na przez JM. Xiędza Rocha
FHochowskiego Prałata Kapi­
tuły Metropolitalnej War­
szawskiej.
.7 J 1\ v . v s :
W ARSZAW A.
NAKŁAD
REDAKCYI
„WĘDROWCA"
Nowy-Świat 47.
PISMO ŚWIĘTE.
N O W Y TESTAMENT.
APPROBATU R
V a r s a v ia e
d i e
17
( 2 0 ) S e p t e m b r i s 1 8 0 3 a .
Archiepiscopus
f
Y IN C E N T Z U S .
pro Sekretario
• . P o U b ie lsJti.
Z
o\2 3978.
OflOBPEHO
Bi) BapmaB^ CeHTHSpH 17 (29) ^
hh
1893 r.
Cy,i,ba
Cypporarfc
BapniaBCKOii
P.-K. ;Iyxoisiioil KoiiciiCTopiii,
Kanonii
k
-
i
>
HiiTponOflHTaabnaio
Kamnyna
Kc. P.
< M1 X B K .
t> J 0 O C iM
sa CeapeTapa
Kc. noAfitabCHiii.
K SIĘ G I
NOW EGO
WSTĘP.
T E ST A M E N T U .
Narodzenie obiecanego pierwszym Daszym rodzicom Zbawiciela, Jego nauka, cuda, męka, śmierć,
zmartwychwstanie i wniebowstąpienie po 83 latach ziemskiego żywota a 8 publicznej działalności, założe­
nie kościoła i pierwsze jego rozprzestrzenienie przez apostołów; w końca nauki dogmatyczne i moralne
pierwszych siewców Słowa Bożego wraz z księgą proroczą ukochanego ucznia Chrystusowego — oto treść
i całość ksiąg Nowego Przymierza.
Na czele tych ksiąg stoją: 4 Ewangielie. Wyraz Ewangielia przetłómaczony na nasz język oznacza
d o b r ą n o w i n ę , d o b r e p o s e l s t w o przyniesione ludziom przez Boga — człowieka, obiecanego
pierwszym naszym rodzicom po ich upadku, a przez 4000 lat oczekiwanego z gorącem pragnieniem Mes-
syasza. Jak jeden jest Chrystus, i jak jedną jest Jego nauka, tak też jedną w istocie jest Ewangelia, spi­
sana przez 4 mężów natchnionych przez Ducha Ś., a mianowicie przez ŚS. Mateusza, Marka, Łukasza i Ja­
na. Ś. H eronim mówi: t e w i ę c c z t e r y E w a n g i e l i e d a l e k o w p r z ó d y p r z e p o w i e d z i a
ne, p o t w i e r d z a t a k ż e k s i ę g a E z e c h i e l a , w k t ó r e j p i e r w s z e w i d z e n i e t a k s i ę
p r z e d s t a w i a : A w pośrogku jego podobieństwo czterech zwierząt., a podobieństwo twarzy ich: twarz
człowieka, twarz lwa, twarz wołowa i twarz orłowa. P i e r w s z a c z ł o w i e c z a t w a r z o z n a c z a
M a t e u s z a , k t ó r y z a c z y n a p i s a ć j a k b y o c z ł o w i e k u : Księgi roizaju Jezusa Chrystusa,
syna Dawidowego, syna Abrachamowego. D r u g a M a r k a , p r z e z k t ó r ą d a j e s i ę s ł y s z e ć
g ł o s l w a r y c z ą c e g o n a p u s z c z y : głos wołającego na puszczy: gotujcie drogę Pańską, czyńcie
proste ścieżki jego. T r z e c i a w o ł o w a , k t ó r a w y o b r a ż a Ł u k a s z a E w a n g e l i s t ę , r o z p o ­
c z y n a j ą c e g o od k a p ł a n a Z a c h a r y a s z a . C z w a r t a J a n a E w a n g e l i s t ę , k t ó r y , p rzy ­
b r a w s z y s k r z y d ł a orle, u n o s z ą c s i ę ku w y s o k o ś c i o m , o s ł o w i e B o ż e m r o z p r a ­
wi a . A stosując to prorocze widzenie do Messyasza powiada: C h r y s t u s j e s t człowiekiem p r z y ­
s w o j e n i n a r o d z e n i u , p r z y ś m i e r c i cielcem, lwem p r z y z m a r t w y c h w s t a n i u , a orłem
p rzy w s t ą p i e n i u do ni eba.
Po czterech księgach Ewangielij następują: Dzieje Apostolskie; czternaście listów Ś. Pawła, a mia­
nowicie: d) Rzymian, 2 do Koryatian, do Ga'atów, do Efezów, do Filippeasów, do Kolossan, 2 do Tessa-
lonicżan, 2 do Tymoteusza, do Tytusa, do Filemona i do Żydów. List powszechny Ś. Jakóba. Dwa listy
Ś. Piotra. Trzy listy Ś. Jana. List powszechny Ś. Judy, i objawienie Ś. Jana Apostoła. Wszystkich za­
tem ksiąg stanowiących Kanon Nowego Testamentu jest 27. — Za czasów Chrystusa Pana i Apostołów,
jak świadczy Cycero (in ora t. p ro A rch ia ), język grecki znany był wszystkim prawie ludom, łaciński
zaś był w użyciu tylko w pewnych i to ciasnych granicach. Ewangeliści zatem i Apostołowie, chociaż na­
leżeli do narodu Żydowskiego, pisali jednak po grecku; wyjątek tylko stanowi Ewangelia Ś. Mateusza i list
Ś. Pawła do Żydów, pierwotnie napisane po hebrajsku, o czem na właściwem miejscu słów kilka powiemy.
S TA J E Z U S A
W E D Ł U G
CH RYSTUSA
Ś.
M A T E U SZA .
EW ANGI
S.
Mateusz, syn Alfeusza, nazwany także Lewim (Mark. 2, 14), pochodził z miasta Kafarnaum w Ga­
lilei, gdzie byl poborcą ceł. Na pierwsze wezwanie Chrystusa przyłączył się do Niego jako uczeń i apostoł
Jego nauki, którą długi czas opowiadał naprzód w Palestynie, a następnie w Arabii, Persyi i Etyopii; we­
dług niezgodnej w tym punkcie tradycyi, jedni mówią że był spalony w Arabii, inni zaś że umarł w Luch,
w ziemi Sennaar, należącej do dawnej Nubii, między Abissynią i Egiptem. Dopóki Ewangielista przeby­
wał w gronie wiernych w Palestynie a szczególniej w Jerozolimie, sam słowem utwierdzał ich w wierze
i czuwał nad czystością ogłaszanej w imię swojego Boskiego Mistrza nauki, roztrzygając powstające kwo-
stye religijne; kiedy zaś, jak mówi Euzebiusz, miał dalej opowiadać Ewangieliępo za granicami Palestynyj
aby zostawić swoim rodakom treść ogłoszonej im nauki, napisał Ewangielię, która, jak powiada S Hiero­
nim, szczególniej przeznaczoną była dla nawróconych z Judaizmu. Pod względem treści podzielić ją mo­
żna na pięć części: p i e r w s z a mówi o dziecięctwie Chrystusa (roz. I — II); d r u g a o nauce i czynach
S. Jana Chrzciciela i Chrystusa do początku publicznego opowiadania Ewangiehi (roz. III — IV, 11); trze­
cia o nauce i czynach Chrystusa w Galilei, dowodzących Jego Boskiego posłannictwa; (roz. IV, 12—XVIII)j
c z w a r t a o nauce i czynach Chrystusa w Judei i Jerozolimie (XIX—XXV); p i ą t a o męce, śmierci,
zmartwychwstaniu i wniebowstąpieniu Chrystusa (XXVI—XXVIII). Nie mamy żadnej pewnej wiadomości
o roku napisania tej Ewangielii; pewnem jest tylko, że napisaną była w Palestynie. Według Euzebiusza,
Ireneusza, Atanazego i Hieronima, Ś. Mateusz pierwszy napisał swą księgę w r. 64 po nar. Chryst. Według
innych, opierających się na świadectwie Teofilakta, Eeutymiusza i Nicefora, w r. 41. Przypuściwszy, że
Mateusz pierwotnie napisał Ewangielię po hebrajsku, później zaś sam lub który z jego uczniów przetló-
maczyl ją na język grecki, powiedzieć można, że rok 41 odnosi się do oryginału hebrajskiego, rok zaś 64
do tłómaczenia greckiego; że zaś językiem pierwotnym był hebrajski, a raczej aramejski, powszechnie uży­
wany podówczas w Palestynie, świadczą: Papiasz, Ireneusz, Orygenes, Hieronim, Epifaniusz, Cyrylli, Chry­
zostom, Teofilakt i Augustyn; a wobec powagi tych uczonych mężów nstąpić muszą zarzuty, uważające
język grecki za oryginalny.
Uczeni nowocześni stawiają różne zarzuty przeciw autentyczności tej Ewangielii, z których ważniej­
sze przytoczymy,
a.
Brak porządku chronologicznego i związku prawdziwego między róźnemi częściami na­
uki Chrystusowej;—odpowiemy na to, że Ewangieliście nie zależało na tem, aby zachować surowy porzą­
dek chronologiczny; naukę Chrystusa przedstawia jakby we fragmentach, mając na uwadze nie wymagania
dzisiejszej krytyki, ale cel, dla którego pisał.
b.
Zamilczenie czynów Chrystusa w Galilei;—lecz i Jan Św.
podobnież bardzo mało o nich mówi. c. Widoczna niejasność w opisywanych wypadkach wskazuje, że au­
tor nie byl świadkiem naocznym; zarzut ten jest najzupełniej niesłusznym, o ile dotyczę przemówień Chry­
stusa, a w części nieuzasadnionym, o ile się odnosi do opowiadania samego autora; Ewangielista opowiada
wszystko treściwie, lecz czyni to rozmyślnie, nie zaś dla tego, że mu brakowało wiadomości, posiadanych
koniecznie przez świadka naocznego,
d.
Autor spisał Ewangielię swą nie według zaszłych już faktów, lecz
według tego, co znalazł w księgach proroczych.—Zarzut ten odnoei się wyraźniej do tego, że Mateusz, mó­
wiąc o wjeździe uroczystym Chrystusa do Jerozolimy, różni się z opowiadaniem innych trzech Ewangielis-
tów, mówiących o jednym tylko ośle, Mateusz zaś i proroctwo mówią o dwóch; lecz sama ta różnica nie
osłabia jego powagi: ex silentio non valet argumentum; a zgoda autora z prorokami dowodzi tylko praw­
dziwości Messyasza; — czyżby chcieli racyonaliści, aby ta prawdziwość wynikała ze sprzeczności z tem, co
powiedzieli prorocy?..
Powaga tej Ewangielii uznaną była w Kościele przez wspomnianych w tej przedmowie Ojców Koś­
cioła, do których dołączyć jeszcze należy Ś. Klemensa Rzyms., Ś. Ignacego, Ś. Polikarpa i Papiasza, i wie­
lu innych: a tak od najdawniejszych czasów' Ewangielia ta należy do kanonu ksiąg protokanonicznych No-
wego Testamentu.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin