1. Co to jest absorpcja konwekcyjna: że przez pory, sub hydrofilne
Transport przez pory
· Umożliwia przenikanie przez błony substancji hydrofilnych o m.cz. do ≈200
· Możliwy transport substancji zjonizowanych
· Zależy od gradientu stężeń, liczby i promieni porów oraz lepkości
· niewielka wydajność (np. jony Pb tak się wchłaniają tylko w 10%, jony Mn w 4%, Cd ok. 1,5%)
2. Co ma wpływ na wchłanianie aerozoli: że wielk cząstek
· Im rozmiar ↓ tym szkodliwość ↑ - mniejsze cząsteczki łatwiej docierają do pęcherzyków płucnych i trudniej je usunąć
· Najgroźniejsze są aerozole o cząsteczkach ≤1μm
· Najistotniejsza – frakcja respirabilna – ma szansę się wchłonąć – np. tlenki Zn w wysokiej temperaturze łatwo tworzą aerozole, łatwo wchłaniają się z płuc – gorączka odlewników.
wielkość cząstek (najważniejszy parametr) – najłatwiej wchłaniają się te, które nie przekraczają 3 μm (inne źródła: 1 μm) ORAZ rozpuszczalność substancji w wodzie (zdarza się, że cząstka rozpuści się w wodzie i wchłonie do krwi, a nie jako gaz)
frakcja respirabilna – ta część aerozolu, która ma wystarczająco małe cząstki, żeby się wchłonęły
· duże cząstki zatrzymują się w górnych częściach układu oddechowego (jama nosowo-gardłowa)
· cząstki mniejsze, ale nie poniżej 3 μm wchodzą dalej (oskrzela, oskrzeliki), ale organizm się broni dzięki układowi śluzowo-migawkowej – warstwa śluzu ułożona jest na rzęskach, a rzęski wykonują stały ruch: powolny w kierunku płuc i szybki na zewnątrz (więc cząstki wolno przesuwają się w kierunku gardła – b. wolno, ale skutecznie) à wykrztuszenie lub połknięcie (i wtedy wchłaniają się z p.pokarmowego)
· substancje o działaniu drażniącym – mogą hamować lub osłabiać czynność układu śluzowo-migawkowego (tak samo działają składniki dymu tytoniowego)
· małe cząstki dostają się do pęcherzyków płucnych:
- zjedzone przez makrofagi, a potem do układu śluzowo-migawkowego
- wchłonięcie do układu limfatycznego
- jeżeli cząstki rozpuszczalne są, to się rozpuszczą i przenikną do krwi
Najniebezpieczniejsze są cząstki, które nie mają mechanizmu ich usuwania, np. krzemionka, azbest, pył węglowy i aluminiowy.
Ich obecność w płucach powoduje powstanie stanu patologicznego, prowadzącego do pylicy płuc (choroba o charakterze zawodowym).
3. W którym organie najwięcej transportu aktywnego
Nerki ?
4. Charakterystyczne cechy transp aktywnego
· Niezgodnie z gradientem stężeń przy udziale energii
· Cholesterol, białka, witaminy
5. Jak sub ma wysoki WSP olej/pow to wchłania się dobrze z : chyba skóry
Wysoki olej/woda à silnie lipofilna substancja, łatwo przemieszcza się w ustroju i dobrze wchłaniać przez skórę, z p.pok.
6. Na czym polega transport transepidermalny
Transport transepidermalny: przez warstwy naskórka na drodze dyfuzji biernej lub przez pory; związki organiczne niezjonizowane o dużym współczynniku podziału olej-woda; rozpuszczalniki organiczne, pestycydy karbaminianowe, fosforoorganiczne
7. Co jest największą barierą w transporcie transepidermalnym
Transport transepidermalny
* B. wolny
* Na drodze dyfuzji biernej lub absorpcji konwekcyjnej
* Przez wszystkie warstwy skóry [ale realną przeszkodą jest tylko naskórek]
* Im wsp. podziału olej-woda >1 i ↓ stopień jonizacji tym ↑ wchłanianie
* Istotna rola przy wchłanianiu:
Węglowodorów aromatycznych i alifatycznych
Amin aromatycznych i zw. nitrowych
Insektycydów fosfoorganicznych
Disiarczku węgla
Tetraetylku ołowiu
8. Co to jest klirens: ze ilość oczyszczonego osocza w jednostce czasu
ü Charakterystyka wydalania drogą nerkową
ü To taka objętość surowicy, która zostaje oczyszczona z danego związku chemicznego w jednostce czasu (ml/min)
Cl- Klirens
c-stężenie substancji w moczu (mg/cm3)
V- objętość moczu wydalonego w ciągu minuty
p- stężenie substancji w osoczu (mg/cm3)
ü Znając wartość Cl można wnioskować o losach leku, jakim procesom w nerkach ulega.
ü Insulina w nerkach ulega tylko przesączaniu kłębuszkowemu
ClI=125 ml/min
ü Kwas p-aminohipurowy ulega przesączaniu kłębuszkowemu i intensywnemu wydzielaniu
1 przepływ krwi przez nerkę i jest on z ustroju usunięty
ClKP=625 ml/min
ü Gdy Cl<125: ksenobiotyk jest resorbowany zwrotnie
9. Reakcja z chlorkiem żelaza na popłuczynach z żołądka, dająca fioletowy wynik: fenol
10. Że tetra chlorek węgla ulega redukcji (metoblizm)
Mogą też powstawać rodniki bezpośrednio ze związku chemicznego, np. podczas biotransformacji tetrachlorku węgla (CCl4) – jest on modelową hepatotoksyna:
CCl4 à CCl3(rodnik) + Cl(rodnik)
CCl3(rodnik) + O2 à Cl3COO(rodnik)
CCl4 àCl3C(podwójny rodnik)
11. Co ulega hydrolizie? Że zw. azowe (I faza metabolizmu)
Chyba związki azowe ulegają redukcji tak jak nitrowe i sulfotlenki
12. Że glutation jest nukleofilny i dlatego ma powinowactwo do rodników (napisać czy oba są prawdą i czy łącznik był uzasadniony)
ü Reakcję sprzęgania warunkuje grupa tiolowa glutationu
ü Glutation- cząsteczka nukleofilowa; jest wszechobecny, powoduje detoksykację substancji elektrofilowych
ü Hamuje uszkodzenie lipidów, białek, kwasów nukleinowych (substancje nukleofilowe)
ü koniugaty z glutationem mogą bezpośrednio być wydalone, ponieważ glutation jest silnie hydrofilowy
Łącznik nie był chyba uzasadniony.
13. Jakie aminokwasy sprzęgają GLICYNA, też kwas glutaminowy, seryna
14. W którym sprzęganiu aktywuje się ksenobiotyk : z aminokwasami
15. Coś o sprzęganiu z glutationem
ü Typy związków sprzęganych z glutationem:
v Związki aromatyczne z podstawnikami
§ Chlorowcowymi
§ Sulfonowymi
§ Nitrowymi
v Związki alifatyczne z wiązaniami podwójnymi,
v α,β nienasycone ketony
v tlenki arylowe i epoksydy związków alifatycznych powstające w I fazie biotransformacji
v związki zawierające elektrofilowe heteroatomu: N,O,S
v wolne rodniki o charakterze elektrofilowym
v jony metali ciężkich: Hg, Mn, Cd, Ag, Bi, ponieważ posiadają powinowactwo do grupy tiolowej
ü mogą powstawać kwasy mer kapturowe
C6H5S~glutationà C6H5SCH2CH(NH2)COOHàacetylacjaà C6H5SCH2CH(NHCOCH3)COOH
Sprzęganie z glutationem (GSH) – tripeptydem zbudowanym z cysteiny, glicyny i kw. glutaminowego
· Występuje we wszystkich tkankach, najwięcej jest go w hepatocytach
· Z GSH sprzęgane są:
· Epoksydy węglowodorów alifatycznych, aromatycznych, alicyklicznych, heterocykli
· Nienasycone węglowodory alifatyczne
· Halogenowe węglowodory alifatyczne, aromatyczne, związki nitrowe
· GSH nie jest aktywowany do zw. wysokoenergetycznego – ksenobiotyki często są cząstką aktywną
· Reakcja o charakterze detoksykacyjnym, jednak z wyjątkami [czasem tworzą się jony episulfonowe dające addukty z DNA]
· GSH w miarę swojej ilości jest w stanie częściowo skompensować wytworzenie toksycznego metabolitu paracetamolu
16. Że przy wiązaniu ksenobiotyku że musi pasować do siebie jak klucz do zamka
Typy interakcji ksenobiotyk-tkanka
1) wiązanie niekonwalencyjne, np. wodorowe lub jonowe
· wiązanie o charakterze odwracalnym (nie wymaga ono dużego nakładu energii – wiązanie jest niskoenergetyczne)
· charakterystyczne dla interakcji ksenebiotyku z receptorami błonowymi, wewnątrzkomórkowymi, z kanałami jonowymi i z niektórymi enzymami
· np. strychnina + receptory w neuronach ruchowych
· doksorubicyna (cytostatyk) + podwójna helisa DNA
· warunek zajścia reakcji: przestrzenne dopasowanie ksenobiotyku oraz cząsteczki docelowej (kanału/receptora)
· ksenobiotyk dopasowuje się na zasadzie zamek-klucz
17. Kilka Zw. Fosforoorg. ze działanie ich addytywne
Działanie addytywne – dwa ksenobiotyki działają w ten sam sposób, ich efekt sumuje się na zasadzie 2+3=5. Nie jest to przykład interakcji.
· Różne insektycydy fosforoorganiczne – blokada większej puli AChE
· morfina i skopolamina jeżeli chodzi o działanie depresyjne
18. Ze CO ma powinowactwo też do oksydazy cytochromowej
ü CO
v Gaz
v Bezbarwny
v Bezwonny (zwiększa to niebezpieczeństwo obecności w środowisku)
v Jedna z najczęstszych przyczyn zatruć w okresie grzewczym w środowisku domowym
v Wchłania się przez płuca, po wchłonięciu wiąże się z hemoglobiną. Powstaje karboksyhemoglobina, która nie posiada zdolności wiązania tlenu, następuje niedotlenienie ustroju
ü Powinowactwo tlenku węgla do hemoglobiny jest 210 razy większe niż tlenu
ü Tlenek węgla wiąże się także z oksydazą cytochromową i mioglobiną
ü Wiązanie z mioglobiną- zaburzenia mięśnia sercowego
ü Karboksyhemoglobina ulega bardzo powolnej dysocjacji
...
farmacjaUMP