Technologia Postaci Leku Recepturowego_Skrypt do ćwiczeń dla studentów farmacji.pdf

(32960 KB) Pobierz
lkp
AKademia Medyczna
w
War
z
Ewa Siedlecka, Barbara Starost ,
Katarzyna Zdzieborska, Urszula Żmudzi
Grażyna Krajewska-Brzywczy,
Edmund Sieradzki
,
TECHNOLOGIA POSTAC
LEKU RECEPTlJ~OWEG
•
WSTĘP
DO RECEPTURY
s
f(rypt do ćwiczeń dra studentów
III
rok.u
WydziaEu Parmaceutycznego
.
•
.
AKADEMIA
MEDYCZNA
W WARSZAWIE
Ewa Siedlecka, Barbara Starosta,
Małgorzata Zdzieborska,
Grażyna
Krajewska-Brzywczy,
Urszula
Żmudzin,
Edmund Sieradzki
TECHNOLOGIA POSTACI
LEKU
RECEPTUROWEGO
WSTĘP DO RECEPTURY
Skrypt do ćwiczeń dla studentów
III
roku
Wydziału Farmaceutycznego
Spis
treści
Ali'",'/,
:
I:wu
I'
i dlecka, Barbara Starosta, Małgorzata
Zdzieborska,
Edmund Sieradzki
I. Wiadomości
ogólne dotyczące
apteki oraz
sporządzania
leku recepturowego
.
.
4
5
8
14
24
zula Żmudzin,
Grażyna
Krajewska-Brzywczy,
Apteka i jej
funkcje
Podstawowe pojęcia używane w praktyce farmaceutycznej
Farmakopea,
podział substancji
leczniczych
na wykazy
leków
u dzieci
i
obieg
recepty w aptece
Dawki i dawkowanie
Recepta, sposób
jej
wystawienia
Recenzent:
dr farmacji
Małgorzata
Czesławska
Receptura.
2.
Niezgodności
Niezgodności
Niezgodności
recepturowe
fizyczne
chemiczne
27
29
39
51
Inne rodzaje niezgodności
3.
Receptura
postaci leku z zachowaniem
wymogów
aseptyki
55
62
63
64
Wydano
za zgodą
Senackiej Komisji ds. Informacji Naukowej i Wydawnictw
AM
Receptura leków
z
antybiotykami
Przygotowanie
Przygotowanie
Przygotowanie
sprzętu i opakowań
do pracy
aseptycznej
substancji
pomocniczych
pomieszczeń
i pracowników
do pracy
w warunkach aseptycznych
64
65
Przykłady
recept z antybiotykami
4.
Zanikające
formy leku
80
80
81
83
85
Wody
lecznicze
ISBN-83-89517-95-7
Wysycenia
Galaretki
Pigułki
5.
Synonimy
niektórych
produktów
leczniczych
89
Wydrukowano
Zam. 20/2008
w Oficynie Wydawniczej Akademii Medycznej w Warszawie
nakład 200 egz.
tel. (022) 5720
327
e-mail: oficynawydawnicza@am.edu.pl
www.am.edu.plloficynawydawnicza
BIBLIOGRAFIA
102
1. Wiadomości ogólne dotyczące apteki oraz
sporządzania
leku recepturowego
Apteka
i
jej funkcje
Początek
dzisiejszej
nazwie
apteki
dały
pomieszczenia
zwane
po grecku
apotheca,
w
których
lekarze
- aptekarze
przechowywali
W niektórych
leki
przez siebie sporządzone.
Słowo
to
krajach nie stosuje się nazwy apteka,
lecz
pharmacia.
oznaczającego
lek,
lekarstwo.
pochodzi od greckiego
pharmacon
Od połowy
XVIII
do
połowy XIX wieku,
czyli
w "złotym wieku aptekarstwa",
apteki
oraz
laboratoria
przyapteczne
stanowiły
jedyne
placówki,
w których
miało
miejsce
sporządzanie
i dystrybucja
leków.
w
drugiej
połowie
XIX wieku, mający
doprowadził
do
znacznego
ograniczenia
Rozwój
przemysłu
swą genezę w
laboratoriach
liczby
leków recepturowych
produktów
leczniczych
[l].
farmaceutycznego
przyaptecznych
i
sprawił, że apteki stały się głównie
miejscem
dystrybucji
Profesor Bronisław Koskowski, dziekan Wydziału Farmaceutycznego
Akademii
Medycznej w
Warszawie
(w latach
1926/27
-1928/29
i
1939
-1945)),
pisał o
zawodzie
aptekarza:
,,(. ..)
jednymi
z
pierwszych
pionierów
cywilizacji
byli aptekarze
(. ..).
To
nie
byli kupcy ani rzemieślnicy,
niesienia
monopol
ulgi cierpiącej
przyrządzania
to
byli raczej pionierzy
ludności.
Lecz
przemysł
chemicznych,
kultury, idący
w życie
z
hasłem
wielki
wytrącił
z
rąk
aptekarza
stał
się
preparatów
aptekarz
z
wytwórcy
pośrednikiem
działalności
(. ..). Niewątpliwie jednak przed aptekarzem
obywatelskiej,
naukowej
i
przemysłowej,
roztacza się szeroki horyzont
jeżeli będzie posiadał
gruntowną
wiedzę
i
umiłowanie
swego zawodu"
Obecnie
uprawnione
l)
apteka
jest
[2].
ochrony
zdrowia
publicznego,
w
której
placówką
osoby świadczą
następujące
usługi:
produktów
leczniczych
i
wyrobów
medycznych
(wg
recepty)
wydawanie
2) sporządzanie
3) sporządzanie
leków recepturowych
leków
aptecznych (wg przepisów farmakopealnych)
leczniczych
i
wyrobach
medycznych.
4)
udzielanie informacji
o
produktach
pili,
dl
Iq
NI
1111:
obowiązujących
są obowiązane
do
posiadania
produktów
leczniczych
udokumentowana
Aptekarz
przepisów
prawnych.
W
aptece
powinna
istnieć
odpowiednio
\I I
1r1l1l1oSI@II',
które
możliwość
przygotowania
udzielać
pacjentowi
leków recepturowych.
rzetelnej
ta
powinna
informacji
o
bezpiecznym
w
robów
pOl
l'/,
'b
medycznych
w
ilości i
asortymencie
niezbędnym
do
zaspokojenia
powinien
zdrowotnych
,
zaopatrujące
miejscowej ludności
oddziały szpitalne
lub inne
zakłady
przeznaczone
wymaga
udzielenia
całodobowych
lub
dla
osób,
i
skutecznym
zrozumienia,
stosowaniu
wyważona
leków. Informacja
i
podawać
być jasna, prosta,
łatwa
do
zarówno
korzyści
jak
HZ
',,11
szczegóły
dotyczące
danego
oraz
których
stan
zdrowia
całodziennych
i
niebezpieczeństw
posiadać
aktualną
związanych
wiedzę
ze stosowaniem
i
prawną
leku.
Aptekarz
ją
powinien
świadczeń
zdrowotnych
%i!lkładowe,
zaopatrujące
Obrony
Narodowej
zakłady
opieki
zdrowotnej,
utworzone
przez
Ministra
naukową
utrzymywać
na poziomie
Powinien
aspektów
wystarczającym
wykorzystywać
terapeutycznych,
i interakcji.
do
świadczenia
swoją
wiedzę
skutecznych
do
oceny
i
wydajnych
usług
zawodowych.
każdej
recepty
pod
względem
i
Ministra
Sprawiedliwości,
gabinety,
pracownie,
izby
chorych
i
oddziały terapeutyczne,
zdrowia
wymaga
a także
inne
zakłady
przeznaczone
całodobowych
lub
dla
osób, których stan
świadczeń
prawidłowości
zastosowania
dotyczyć
leku u
danej osoby, przeciwwskazań
także
aspektów
społecznych,
prawnych
z zakresu
służby
udzielenia
całodziennych
Ocena recepty powinna
zdrowotnych
(jednostki
wojskowe
i
zakłady
karne) [3,4].
obowiązuje
aptekarza
szereg
norm
moralnych,
etycznych
i prawnych.
i
ekonomicznych.
praktyki
aptecznej,
Aptekarz
powinien
współpracować
racjonalnej
farmakoterapii,
w realizacji
programów
farmakokinetyki
i
ekonomiki
Farmaceutę
zdrowia
[5,
6].
"Aptekarz
w
chwilach
Właściwe postępowanie
apteczna",
opracowanym
zostało
określone
w
dokumencie
,,Dobra praktyka
[5].
mając
do czynienia
z
ludźmi,
którzy przychodzą
do apteki
nie
przez
Grupę Farmaceutyczną
Unii Europejskiej
Dobra praktyka
apteczna wymaga aby:
•
•
dobro pacjenta było podstawową
zasadniczym
zdrowotnej,
zadaniem
odpowiednia
leków
właściwego
stosowania
leków
oraz
apteki
troską
aptekarza
we wszystkich
okolicznościach
było
zaopatrzenie
i
porada
w
leki i inne środki
opieki
radosnych,
lecz
w
nieszczęściu,
musi być człowiekiem
wyrozumiałym
jako
do
i cierpliwym.
instytucji,
(
...)
Do apteki publiczność
wiele wiedzieć
powinna.
zwraca
się
z
różnymi
zapytaniami
lepszym
która
O
ile aptekarz
jest
chemikiem,
informacja
dla pacjenta
oraz
monitorowanie
posiada większe wykształcenie
zadanie placówki
zawodzie,
będzie
przyrodnicze,
o tyle lepiej
w
tym kierunku może spełniać
będzie wykształcony
cierpliwy
skutków
stosowania
•
cywilizacyjnej
względem
(
...). Jeżeli
aptekarz
klientów
w
swoim
zasadniczą
rolą
aptekarza
było
upowszechnianie
przyczynianie
się
do racjonalnego
i
ekonomicznie
swoich
uprzejmy,
i
wyrozumiały,
uzasadnionego
ich
przepisywania
człowiekiem.
odzwierciedlający
względem
swoich
współpracowników
sumienny jako nauczyciel, to znajdzie
z
pewnością
pro! Bronisław Koskowski
[2].
•
każdy
element praktyki aptecznej związany
był
z
indywidualnym
powinna
posiadać
charakterystyczny
wygląd
zewnętrzny
w
zawodzie swym upodobanie
i
pełne zadowolenie"
Apteka
charakter
zawodowy,
starszych,
być dostępna dla wszystkich
poruszających
potencjalnych
się
na
klientów,
szczególnie
inwalidzkich.
niepełnosprawnych,
wózkach
Pomieszczenia,
określonym
powinien
wydawania
farmakopee,
w których
są
przechowywane
dotyczącym
właściwą
Wagi,
i
oficjalna
produkty
lecznicze
muszą
odpowiadać
Aptekarz
w chwili
wymogom,
gwarantować
oświetlenia,
jakość
leków
temperatury,
oraz
innych
wilgotności.
środków
ich pacjentowi.
receptariusze
naczynia
szklane,
wyposażenie
muszą
laboratoryjne,
do
dokumentacja
być dostosowane
2
3

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin