Młody.Technik.1985.12.pdf

(18008 KB) Pobierz
I gp
r}
?i?^ti^iĘS^ss
rt
i
■ *
1985
ó ę d z iw y
kwiatka na kwiatek, Jest
to zegar elektryczny.
„Kurjer Warszawski’
4 grudnia 1885
r.
Pułapka na złodziei
gata na miejsce w intere­
sie nauki.
Kokaina
GRUDZIEŃ 1885 r.
Fabryka
W Lodzi istnieje jedyna
w kraju fabryka, założona
w r. b., wyrabiająca druty
izolowane dla telegrafów i
telefonów.
W Londynie zaczęto wy­
rabiać pułapkę na złodziei
kieszonkowych. Jest to
Konduktor
maleńka tabakierka, z
Próby z nowym, wyna­ której za dotknięciem wy­
lezionym konduktorem, skakują kolce i zatrzymu­
robiono w Berlinie na ob­ ją niedyskretną ręką na
serwatorium
króle- uczynku.
wskiem. Kończyny do­
„Kurjer Warszawski”
tychczasowych kondukto­
5 grudnia 1885 r.
rów dokonano z mosią­
dzu, miedzi, platyny. Koń­
Sieć tryanguliczna
ce te topniały zwykle, gdy
piorun w nie uderzył. Za­
Wydział mierniczy Za­
miast kruszców powyż­
szych użył p. Leder do rządu Kanalizacyj przy­
swojego konduktora gra­ gotowuje obecnie plan m.
fitu, który nie topnieje. Warszawy na wielką ska­
Próby wypadły pomyśl­ lę i przystępuje do sporzą­
dzenia sieci tryangulicz-
nie.
nej na terytorium miasta.
„Kurjer Warszawski”
Za najodpowiedniejszy i
1 grudnia 1885 r.
stały punkt uznaną zosta­
ła wieża obserwatoryum
Przyrząd do ratowania astronomicznego i w niej
to zdeponowane będą
tonących...
kąty sieci tryangulicznej.
... wynalazło Zenona Le-
duchowska. Lódż ta nie u-
lega zatopieniu, ani prze­
wróceniu. W Waszyngto­
nie wynalazek ten jest
przedmiotem powszech­
nej uwagi. Pani Leducho-
wska kształciła się w ma­
tematyce mechanicznej w
Albany, gdzie stale prze­
bywa.
„Kurjer Warszawski"
3 grudnia 1885 r.
Oryginalny zegar...
...zajmuje uwagę Pary­
ża. Godziny oznaczone są
przez kwiaty, a czynności
wskazówek pełnią dwie
pszczoły, posuwające się z
„Tygodnik Ilustrowany*
5 grudnia 1885 r.
Zaćmienie Słońca
„Kurjer Warszawski”
1 grudnia 1885 r.
Dr Wicherkiewicz za­
„Kurjer Warszawski"
9 grudnia 1885 r.
mieścił niedawno w jed-
nem z czasopism lekar­
Pług do zgamywMiia
skich ciekawą rozprawę o
kokainie, jako środku
śniegu ~
przeciwko chorobie mor­
ulic, zamówiony skiej. Niestety, z Ameryki
przez Radę Miejską w donoszą, że w używaniu
Simmering pod Wiedniem kokainy zapanowało o-
nadszedł już do Krakowa. gromne nadużycie, manja
ogarnia
Działa on w ten sposób, że prawdziwa
układa z śniegu warstwę wszystkich w rodzaju uży­
wyższą po jednej stronie wania morfiny. Skutki
ulicy, tak, że furmanki nadużywania kokainy są
miejskie zaraz śnieg ten zgubne.
zbierać i wywozić mogą.
„Kurjer
Warszawski"
„Czas"
22 grudnia 1885 r.
13 grudnia 1885 r.
Nową maszynę
do pisania...
...patentowaną w Niem­
czech, wynalazł Anglik,
Andrews z Glasgowu.
Przyrząd
ten
prze­
wyższa poprzednie pro­
stotą budowy i ma prócz
tego jeszcze tę zaletę, że
jest znacznie tańszy od
dawniejszych.
„Kurjer Warszawski"
13 grudnia 1885
r.
Nowe wodociągi
Dla
wieży
ciśnień
przeszło 130 stóp wyso­
kiej, która ma się budo­
wać na wiosnę na Koszy­
kach, potrzebne będzie
odpowiednie rusztowanie.
„Kurjer Warszawski”
16 grudnia 1885 r.
Ochrona płuc
Przyrząd
do zarzymywania
w biegu pociągów
Serge uzyskał patent
na genialny zaiste, wyna­
lazek przyrządu pozwala­
jącego zatrzymać pociąg
w biegu, zahamować koła,
puścić kontraparę, dawać
sygnały świstawką bez
wiedzy i woli maszynisty
prowadzącego pociąg. Cel
ten odsiągniętym być
może za pomocą kombi-
nacyi aparatów elektrycz­
nych, wprowadzanych w
działanie ze stacyi, mię­
dzy któremi zachodzi po­
trzeba zatrzymania pocią­
gu lub udzielenia wskazó­
wek maszyniście.
„Kosmos"
31 grudnia 1985
r.
Próby wynalazku
Jeśli wystąpią mrozy i
Wisła stanie, mają się od­
być na jej powierzchni
próby z saniami, porusza­
nemu siłą wiatru za pomo­
cą żagli. W razie pomyśl­
nego rezultatu sanie tego
rodzaju ‘znajdą zapewne
wielki zbyt w okolicach
podbiegunowych.
„Kurjer Warszawski”
24 grudnia 1885
r.
Zebrała:
Jadwiga Orzechowska
Bracia Appert z Paryża
powinni także stanąć w
rzędzie
dobroczyńców
ludzkości. Dzięki jedne­
mu z wynalezionych
przez nich aparatów, za
pomocą zgęszczonego po­
wietrza, płuca robotników
ochraniane będą nadal
przy wydymaniu szkła, to
W Kongo widzialnem znaczy, ze tysiące ludzi
zostanie
będzie w roku przyszłem wyrwanych
zupełne zaćmienie Słońca; wczesnej śmierci na su­
podobno Uniwersytet War­ choty.
„Tygodnik Powszechny"
szawski otrzyma upoważ­
16 grudnia 1885
r.
nienie do wysłania dele­
P O P U L A R N Y
M A G A Z Y N
N A U K O W O - T E C H N I C Z N Y
Nr
12
(444)
OrudzUń
1985
Rocznik
XXXVI
Już od kilkunastu lat podnoszą się coraz bardziej alarmują­
ce głosy o zwiększaniu się szkód w polskich lasach. Zagro­
żenia lasów w Polsce nie można jednak rozpatrywać w ode­
rwaniu od sytuacji europejskiej, zwłaszcza w Europie środ­
kowej. W wyniku oddziaływania zanieczyszczeń powietrza i
innych negatywnych czynników, już dzisiaj umiera ogromna
powierzchnia lasów w Polsce. Chcemy włączyć się w walkę
o ochronę źródła świeżego powietrza, publikując kilka arty­
kułów o stanie naszych lasów. W tym numerze „MT” llza
Trzcionka pisze o groźnych symptomach katastrofy lasów
w swoim artykule pt. ,fDrzewa umierają stojąc..." (s. 10).
O energetyce mówi się, że jest układem krwionośnym sys­
temu gospodarczego. Skąd jednak czerpać energię, skoro
zapotrzebowanie wciąż rośnie? W wielu krajach świata wy­
korzystuje się wszystkie alternatywne możliwości: ciepłe
źródła, przypływy i odpływy mórz i oceanów, energię zma­
gazynowaną w falach morskich, silne nasłonecznienie, pier­
wiastki radioaktywne itp. Zagadnienia te poruszyła Maria
Kfobska, w artykule „Czym napędzać świat?'1 który za­
,
mieszczamy na stronie 24.
Nasz wysłannik na jesienne Międzynarodowe Targi w Lip­
sku zainteresował się szczególnie dwiema specjalnościa­
mi: NRD-owskim sprzętem medycznym i pomocami nauko­
wymi dla szkoły, prezentowanymi na wystawie „Interscala".
Krótki opis tego, co zobaczył, możecie znaleźć na stronie
34.
N a sza o k ła d k a :
Zastosowanie lasera w medycynie świad­
czy, że również i to urządzenie może być wykorzystywane
dla dobra człowieka.
SPIS TREŚCI
Artykuły:
10
DRZEWA UMIERAJĄ STOJĄC - tlza Trzcionka......................................... ................- ....
a
....... .......
16
50 LAT „DAKOTY" - Jacek Nowicki, Krzysztof Zięcina...... .... ............ ................................... ........
24
CZYM NAPĘDZAĆ ŚWIAT? - Maria Kłobska...................................................... ....... ................. .
34
JESIENNY LIPSK - 1965 - (j)................................................................... 1........................- ..... ......
NOWOCZESNE METODY CYNKOWANIA GALWANICZNEGO - Danuta Pyszczek, Jerzy A.
40
Weber................................................................. ...... ......... .................................... ...... ....................
3
ZADUMA - Jerzy Kiawiński.................. ...................... ............. ................ .........................................
FaWoton:
51
CZYSTA MAGIA - Krzsztof Kochański............................... ................ ..............................................
Opowiadani*:
55
ZAGINARKA DO BLACHY - Stefan Zbudniewek..*.......... ................................................. .............
Na w artztaeła:
60
MINIATUROWY MAGNETOFON „PAWEŁ" (II) - Andrzej Przytula.................................................
64
USPRAWNIENIE AUTOMATYCZNEJ PRALKI - Jerzy Pietrzyk..... ........... .................................... .
67
VADEMECUM ELEKTRONIKA-AMATORA: LAMPY OSCYLOSKOPOWE - Grzegorz Z alot........
68
WIESZAK DO WIERTARKI - Stefan Zbudniewek.................... .......... ...............................................
4
CIEKAWE KSIĄŻKI..........1....................................... ............................ ...... .................................. .....
Działy:
5
SKRZYNKA ADRESÓW ............................................. .............................................. ..........................
32
NOWE I NAJNOW SZE.................................................................................... ............... .............- ....
45
CHEMIA NA CODZIEŃ: O UTLENIANIU NA ANODZIE (VI) - Stefan Sakowski.............. ....... .....
48
ASTRONOMIA DLA WSZYSTKICH: FAZY KSIĘŻYCA - Marek Staniucha............................. ......
71
BIOLOGIA: WĘDRÓWKA INFORMACJI W SYSTEMIE NERWOWYM - Katarzyna Blinowska ....
75
ROZMAITOŚCI MATEMATYCZNE: PRZEKRÓJ PRZEZ GEOMETRIĘ - Michał Szurek................
78
FOTONOWOŚCI: PRZYRZĄD DO ŁADOWANIA KASET MAŁOOBRAZKOWYCH - Ryszard
Kreyser.... .............. ............ ;................................................................ ...................................... ............
SPOTKANIA Z MEDYCYNĄ: TOMOGRAFIA NMR (I) - Adam Poradzisz........ ............................
81
KATEDRA FIZYKI: ZNÓW O KULACH BILARDOWYCH - Robert Czyżewski, Adam M, Grzyma­
ła..*................................................ ............... .................. ..............................- .. - ....*........ ................ .....
84
POZNAJEMY SAMOCHODY: MAZDA 626 - Zdzisław Podbielski............................................... ...
86
INFORMIK: ODCINEK 12 - ( r w ) ............... ....................................... ...................... ........ ..................
88
MUZEUM „MT": WYSOKOŚCIOWCE DAWNEJ WARSZAWY - Henryk H ollęnder......... ...........
90
POMYSŁY GENIALNE, ZWARIOWANE I TAKIE SOBIE:..............;................. .... ............................
96
GRY Z GŁOWĄ: GRY WAGONOWE - Jacek C iesielski......................... .......... .............. ..... ......
6
HOLOGRAM, CZYLI SPOJRZENIE TRÓJWYMIAROWE W PRZYSZŁOŚĆ - (bk)........................
Różna:
44
AOUAKULTURE - OCZYSZCZALNIA PRZYSZŁOŚCI - ( | ) ...................... .......................................
69
DYSKOWE PAMIĘCI OPTYCZNE ROZPOCZYNAJĄ PODBÓJ INFORMATYKI - (rw)..................
70
NAJWIĘKSZY W EUROPIE LOTNICZY DWORZEC TOWAROWY - Józef Cypel ........................
77
NAJWIĘKSZY KWIAT ŚWIATA - ( it ) ......... *................... .................................................................. .
92
SPIS TREŚCI ROCZNIKA 1985............... ........................ ........ ................. .................................. ......
I
ZASTOSOWANIE LASERA W MEDYCYNIE......................... ............................ ....................... ......
Na okladea:
II
SĘDZIWY TECHNIK..................................................................... ........ .............. ................................
NOWOCZESNE JEDNOŚLADY: YAMAHA BELUGA - Jerzy Borkowski,...:............ ...................... III, IV
Numar Ilustrowali: Jerzy Flisak, Brunon Nowicki, Przemysław Woźniak
Fotografia w numerze: „Ameryka", CAF, Władysław P. Jabłoński, KAW, Ryszard Kreyser, „National Geographic", Lufthan­
sa, Jerzy Pietrzyk, Zdzisław Podbielski, „Science et Vle", Siemens, Stefan Zbudniewek, ze zbiorów redakcji.
„M łodego Technika" wydala Inatytut Wydawniczy „Nasza Księgarnia”
Reda Redakcyjna: doc. dr Zygmunt Dąbrowski, dr Inż, Lech Janczewski, inż. Jerzy Jasiuk, dr Zygmunt Kalisz, mgr Zbigniew Słowiński, mgr in *
Jerzy Siak, dr Zbigniew Ptochocki, Piotr Postawka, prof. dr hab. Andrzej Wróblewski (przewodniczący), mgr inż. Grzegorz Zalot.
Zespół redakcyjny: Mikołaj Dubrawskl (kler. dziełu tech.-organ.), Elżbieta Gaweł (sekretarz redakcji), Władysław P. Jabłoński (kier. działu gra­
ficznego), Bogusław Kltzmann (red. dziełu), Jerzy Kiawiński (dział łączności z Czytelnikami). Anna Kniaź. Zofia Rokita (dział nauki), Jerzy Pietrzyk
(kier. działu twórczości technicznej). Udia Sadowska-Sziaga (korekta). Józef Trzionka (red. naczelny),
8taM w spółpracow nicy: Jan Barczyk (znaczki), Jarzy Borkowski (motocykle), Robert Czyżewski, Adam Grzymała (Katedra Fizyki). Jacek Cie­
sielski (Gry z głową), Jerzy Dąbrowski (Pomysły), Henryk Holiender (Muzeum „MT'1 Ryszard Kreyser (foto), Jacek Nowicki, Krzysztof Zięcina
),
(astronautyka), Zdzisław Podbielski (samochody), Adam Poradzisz (medycyna), Marek Staniucha (astronomia), Stefan Sękowski (chemia), Michał
Szurek (Ro-Ma), Katarzyna Blinowska (biologia), Jan Tarczyński (historia motoryzacji), Roland Wacławek (mikroinformatyka). prezes klubu Jn-
forMik"), Piotr Zarzycki (historia techniki uzbro)eniA), Grzegorz Zalot (Klub Wynalazoów, elektronika).
Adrea redakcji: u). Spasowskiego 4,00-389 Warszawa lub skr. poczt. 380,00-950 Warszawa. Telefony: centrala 28-24-31 do 36. Dział łączności z
Czytelnikami wewn. 60 (czynny od 10 do 14.00). pozostałe działy wewn. 42 i 47, Redaktor naczelny 26-26-27 lub wewn. 87.
W arunki prenum eraty: ogólnie obowiązujące w kraju, egzem plarz# zdezaktualizowane zakupić można w Salonie Wydawniczym „Nasze)
Księgam i", ul. Spaaowaklego 4 A.
Redakcja zastrzaga sobla prawo skracania I adiustacji nadesłanych materiałów. Artykułów nie zamówionych redakcja nie zwraca.
Druk: Zakłady Wklęsłodrukowe R8W „Prasa” , Żarn. 1569. Nakład 200315 egz. N-28.
2
I zn ów ta paskudna zazdrość! Z opublikowanego p rzez A m e­
rykanów raportu wynika, że w ich kraju „obwody elektroniczne
służą poradnictw em praw n ym f finansow ym , m edycznym , p rze ­
pow iadają pogodę, projektują budynki, przygotow ują zeznania
podatkowe, uczą w szkołach” a naw et... wąchają dla przem ysłu
,
perfum eryjnego c zy spożyw czego (urządzenie angielskie o na­
zw ie „Bionic N ose” W swoim lenistw ie posunęła się ludzkość do
).
skonstruowania elektronicznej sekretarki (urządzenie „Epistle”
firm y IBM), Co praw da owa sekretarka na razie rozdziela tylko
listy, segregując je ze względu na ważność i treść, nie potrafi
natom iast p a rzyć k a w y i obdarzać m iłym uśmiechem niecierpli­
wych interesantów . Cóż, m oże z czasem dojdzie i do te£o...
P ow yższe fa k ty pobu dziły m nie do chwili zadu m y. Czym p r z y
tak law inow ym postępie technicznym i autom atyzacji będzie za
kilka lub kilkanaście lat człowiek? Może się okazać, że człowiek
przeciętny, n ie zb y t genialny i twórczy, poczuje się wówczas
zbędny. Stąd ju ż blisko do frustracji indyw idualnej i zbiorowej,
jako że
-
w iększość z nas je s t właśnie przeciętna. Co wówczas?
C zy m aszyna m yśląca i pracująca, wym yślona p rzez człowieka
spow oduje jeg o degenerację? C zyżb yśm y hodowali żm iję na
w łasnej piersi?
Wiadomo, że takie pytan ia staw iali sobie ludzie od lat i to nie
tylko w twórczości typu s-f. M y natom iast stan ęliśm y ju ż u pro­
gu epoki, która realizuje dążenie człowieka do scedowania na
m a szyn y wielu nużących czynności rutynowych, a także wspo­
m oże go w czynnościach twórczych. Dlatego też nasi psycholo­
gow ie i socjologowie pow inni ju ż bardzo pow ażnie zastanawiać
się nad tym, co zrobić z tym i ludźmi, któ rzy nie będą brać bez­
pośredniego udziału w produkcji i twórczości technicznej oraz
h umani stycznej.
B yć m oże akurat u nas nie je s t to problem aż tak palący, ja k w
cierpiących na nadm iar siły roboczej państwach zachodnich, nie
zn a czy to jednak, że problem n ależy zbagatelizować. „Kto chce
za jść daleko, m usi wcześnie w yjść”, ja k głosi m ądre przysłow ie,
a chyba nikom u nie za le ży na nagłym pojawieniu się przed
nam i problemu, k tó ry subtelnie i aluzyjnie zaw arł w tytule sw ej
piosenki „Wco się bawić?” Wojciech Młynarski. Natura nie znosi
podobno pustki, a ju ż natura ludzka nie znosi je j na pew no...
Jedyn ym pocieszeniem je s t dla m nie fakt, że w niektórych
innych dziedzinach techniki na razie ja k b y śm y się trochę cofnę­
li, M oże p rzed skokiem w przyszłość?
JERZY KLAW IŃSKI
3

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin