majipoor 5 - czarnoksiężnicy majipooru_kr33.doc

Robert Silverberg

Czarnoksiężnicy

Majipooru

Majipoor

V

Przekład:

Krzysztof Sokołowski

Ralphowi raz jeszcze

Ne plus ultra

Sine qua non

CZĘŚĆ PIERWSZA

KSIĘGA IGRZYSK

ROZDZIAŁ 1

Znaki na niebie i ziemi pojawiały się przez cały rok, deszcz krwi nad Ni-moya, grad kamieni w kształcie łzy spadający na trzy z miast Góry Zamkowej i wreszcie coś wręcz potwornego, wielka czworonożna czarna bestia o płonących rubinowych ślepiach i rogu wyrastającym z czoła, płynąca poprzez zmierzch nad portowym miastem Alaisor. Takiego potwora nie widziano nigdy na planecie Majipoor, nie widziano go na ziemi, a już z całą pewnością nie na niebie. A teraz, w swej niedostępnej dla nikogo sypialnej komnacie stary Pontifex Prankipin leżał, wreszcie umierający, otoczony magami, czarodziejami i taumaturgami, w których obecności dożywał ostatnich lat.

Na świecie zaś panowały napięcie i niepewność. Któż mógł powiedzieć, jakie zmiany, jakie niebezpieczeństwa przynieść może śmierć Pontifexa? Świat przecież przez czterdzieści z górą lat był tak stały, taki stabilny, przez czterdzieści z górą lat nie zaznał zmiany władcy.

Gdy tylko rozeszły się wieści o chorobie Pontifexa, lordowie, książęta i diukowie Góry Zamkowej zaczęli zjeżdżać się do wielkiego podziemnego miasta w oczekiwaniu na dwie uroczystości: jedną, smutną, było odejście wybitnego władcy; drugą, radosną - powołanie na jego miejsce nowego, energicznego i w pełni sił. A teraz czekali z zaledwie powstrzymywaną niecierpliwością na coś, co bez wątpienia musiało wkrótce nastąpić.

Mijały jednak tygodnie, a Pontifex nadal kurczowo trzymał się życia. Umierał, ale powoli, przegrywał, ale walczył ze śmiercią o każdy oddech. Lekarze władcy dawno przyznali, że sprawa jest beznadziejna. Magowie i czarodzieje władcy nie byli w stanie uratować mu życia swą sztuką. Wręcz przeciwnie, przed wieloma miesiącami przewidzieli, że musi umrzeć, choć samego Pontifexa o tym nie powiadomili. I teraz czekali, wraz z całym Majipoorem, by spełniło się ich proroctwo.

Jako pierwszy z wielkich w stolicy Pontifexa pojawił się książę Korsibar, wspaniały i powszechnie podziwiany syn Koronala Lorda Confalume'a. Korsibar polował na ponurej pustyni rozciągającej się na południe od Labiryntu i tam otrzymał wiadomość o zbliżającej się śmierci Pontifexa. Miał przy boku siostrę, piękną lady Thismet oraz arystokratycznych przyjaciół, którzy zazwyczaj towarzyszyli mu na polowaniach. Zaraz po nim w Labiryncie pojawił się Wielki Admirał Królestwa, książę Gonivaul, następnie kuzyn Koronala, diuk Oljebbin ze Stoienzar, mający rangę Najwyższego Doradcy, za nim zjawił się na miejscu nieprawdopodobnie wręcz bogaty książę Serithorn z Samiyole, uważający się za spadkobiercę co najmniej czterech Koronalów z dalekiej przeszłości.

Młody, energiczny książę Prestimion z Muldemar - ten, którego uważano powszechnie za nowego Koronala, skoro Lord Confalume zastąpić miał Prankipina na tronie Pontifexa - przybył ze swych apartamentów na Zamku w świcie Serithorna, a wraz z nim jego trzech nieodłącznych przyjaciół: wielki, ponury Gialaurys, sprawiający mylne wrażenie dandysa Septach Melayn i chytry, niewysoki diuk Svor. Inni wielcy nie dali na siebie długo czekać: Dantirya Sambail, szorstki, lecz imponujący prokurator Ni-moya, jowialny Kanteverel z Bailemoony, hierarchini Marcatain, osobista przedstawicielka Pani z Wyspy Snu, aż wreszcie przyszedł czas na Koronala Lorda Confalume'a, władcę wielkiego, zdaniem niektórych nawet najwspanialszego w długiej historii Majipooru. Całe dziesięciolecia rządził w harmonijnej współpracy z Prankipinem, wprowadzając świat w okres niesłychanego dobrobytu.

Wszyscy więc byli już na miejscu i wszyscy czekali na sukcesję. Przyjazd Lorda Confalume'a oznaczał z całą pewnością, że koniec Prankipina musi być bliski, ale to, czego się spodziewano, nie nastąpiło ani dziś, ani jutro, ani po tygodniu. I dalej nie następowało.

Korsibar, syn Koronala, najgorzej chyba przyjmował zwłokę. Był to człowiek energiczny, przyzwyczajony do życia na swobodzie, słynny myśliwy; długonogi, o szerokich ramionach, chudą twarz miał opaloną na brąz od ciągłego przebywania pod niebem i słońcem. Choćby czasowy pobyt w niezmierzonych podziemnych jaskiniach Labiryntu doprowadzał go do szaleństwa.

Przez niemal rok planował wyprawę myśliwską na południowym łuku Alhanroelu. O czymś takim marzył niemal od urodzenia - o ambitnej, dalekiej ekspedycji, dzięki której mógłby wypełnić salę, którą już zarezerwował sobie w Zamku Lorda Confalume'a, wspaniałymi trofeami, nieznanymi jeszcze, a cudownymi stworami. W polu był jednak zaledwie dziesięć dni i już musiał odwołać wyprawę, musiał zamieszkać w tym ponurym, dusznym Labiryncie, pozbawionym słońca, pozbawionym radości królestwie ukrytym głęboko pod powierzchnią ziemi.

A teraz wydawało się, że z powodu godności ojca i własnego wysokiego stanowiska będzie musiał pozostać całe tygodnie, a może nawet miesiące tu, w tym wielokondygnacyjnym świecie wznoszących się w nieskończoność i w nieskończoność opadających korytarzy, skazany na bezczynność. Nie ośmieli się wyjechać teraz, musi czekać, aż stary Pontifex wyda ostatnie tchnienie i Lord Confalume zastąpi go na tronie. A przecież inni, niżej urodzeni, mogli przemierzać piękny wolny świat, robić, co im się żywnie podobało. Powoli nadchodziła chwila, w której Korsibar miał powiedzieć sobie: „Nie zniosę tego dłużej”. Śnił o polowaniu, o jasnym, otwartym niebie, o dotyku świeżego północnego wiatru na twarzy. W miarę jak mijały kolejne dni i kolejne noce, podczas których nie miał nic do roboty, niecierpliwość wrzała w nim coraz gorętsza, narastała i już gotowa była wybuchnąć.

* * *

- Najgorsze ze wszystkiego jest to przeklęte czekanie - powiedział Korsibar, patrząc po kolei na twarze zebranych w holu recepcyjnym Sali Sądów o suficie z onyksu. Hol recepcyjny, położony trzy poziomy nad właściwą salą, stał się ulubionym miejscem mieszkającej czasowo w Labiryncie arystokracji. - Czekanie i nic, tylko czekanie! Bogowie! Kiedyż on umrze? Skoro już musi umrzeć, niechże stanie się to jak najszybciej. Niechże się wreszcie stanie, niech to się już skończy!

- Na wszystko nadejdzie właściwy czas - stwierdził diuk Oljebbin z namaszczeniem i pokorą.

- Ile jeszcze czasu przyjdzie nam tu siedzieć, nic nie robiąc? - denerwował się Korsibar. - To, co się dzieje, zdążyło już sparaliżować cały nasz świat! - Właśnie opublikowano najnowszy biuletyn o stanie zdrowia Pontifexa. Głosił on, że podczas nocy nie nastąpiły żadne zmiany, że Pontifex jest w ciężkim stanie, lecz nadal żyje. Korsibar uderzył się pięścią w dłoń. - Czekamy, czekamy, czekamy, a potem znów czekamy i ciągle nic się nie dzieje. Czyżbyśmy za wcześnie przyjechali do Labiryntu?

- Zgodnie ze swą najlepszą wiedzą doktorzy orzekli, że Jego Wysokość nie będzie żył długo - stwierdził zawsze elegancki Septach Melayn. Należał do najbliższych przyjaciół Prestimiona, był szczupły, wysoki, pozował na dandysa i słynął z mistrzowskiego opanowania sztuki fechtunku. - Podjęliśmy więc rozsądną decyzję, przyjeżdżając tu natychmiast i...

Przerwało mu donośne beknięcie i wybuch hałaśliwego śmiechu - tak swą obecność zaznaczył wielki, przysadzisty Farholt, szorstki, prymitywny mężczyzna z otoczenia Korsibara, który wśród dalekich przodków miał Lorda Guadelooma.

- Wiedza doktorów? Powiedziałeś: wiedza doktorów? - rżał Farholt. - Na kości Boga, kim są doktorzy, jeśli nie nieudanymi magami, których czary nie chcą działać?

- Za to czary prawdziwych magów działają, czy to chcesz powiedzieć? - spytał Septach Melayn, przeciągając słowa w najbardziej kpiący sposób. Przyglądał się potężnemu Farholtowi, nie kryjąc niesmaku. - Wyjaśnij mi jedno, drogi przyjacielu... załóżmy, że podczas turnieju ktoś zranił cię w ramię rapierem, leżysz na ziemi, a jaskrawa krew tryska z rany za każdym uderzeniem serca. Czy wolałbyś, by podbiegł mag i wymruczał nad tobą zaklęcia, czy też raczej by dobry chirurg natychmiast zaszył ranę?

- A kiedy to się zdarzyło, by ktoś przeszył mnie rapierem? - Farholt patrzył na Melayna nieprzyjaźnie, spode łba.

- Ach, przyjacielu, wydaje się, że zupełnie nie zrozumiałeś, do czego prowadzę!

- Prowadzę żartem czy ostrzem rapiera? - spytał bystry diuk Svor, który przez dłuższy czas był towarzyszem księcia Korsibara, teraz jednak uznawano go powszechnie za jednego z najbliższych przyjaciół Prestimiona.

Ten i ów skwitował żart krótkim, gorzkim śmiechem, ale Korsibar tylko wściekle przewrócił oczami i wyrzucił ręce w niebo.

- Powinniśmy raz na zawsze skończyć z tym idiotycznym gadaniem - powiedział. - Czyżbyście nie widzieli, jak straszliwie głupio spędzamy czas? Marnujemy go tylko w tym śmierdzącym, dusznym mieście, w tym więzieniu, podczas gdy moglibyśmy bawić się tam, w górze, żyć pełnią życia...

- Cierpliwości, ciepliwości! - Diuk Oljebbin ze Stoienzar podniósł rękę uspokajającym gestem. Od zgromadzonych był starszy o dobre dwadzieścia lat, miał gęste, rozwichrzone siwe włosy, pomarszczoną twarz, mówił spokojnie, zdradzając właściwe jego wiekowi doświadczenie. - Z całą pewnością nie będziemy już długo czekać.

- Tydzień? Miesiąc? Rok? - nie ustępował Korsibar.

- Przycisnąć staremu poduszkę do twarzy i czekanie jeszcze dziś się skończy - burknął Farholt.

Niektórzy znów się roześmieli, bardziej szorstko niż poprzednio, inni jednak spojrzeli na mówiącego w zdumieniu, a najbardziej zdumiał się sam Korsibar. Ten i ów aż westchnął, nie wierząc własnym uszom.

Diuk Svor uśmiechnął się, obnażając na chwilę drobne, ostre zęby.

- Bardzo to prostackie, Farholcie, doprawdy bardzo prostackie - powiedział. - Pomysłem bardziej wyrafinowanym byłoby na przykład podkupienie jednego z nekromantów Pontifexa. Dwadzieścia rojalów wystarczyłoby z pewnością. Jakiś czar, kilka zaklęć i stary ruszyłby wreszcie w czekającą go drogę.

- Cóż to, Svorze? - rozległ się od wejścia znany wszystkim głos, dźwięczny i silny. - Cóż to, dyskutujemy, jak popełnić zdradę?

Słowa te powiedział Koronal Lord Confalume, który właśnie wszedł do sali ramię w ramię z księciem Prestimionem. Obaj wyglądali tak, jakby już otrzymali nowe, należne im tytuły i jakby we dwóch - Pontifex Confalume i Koronal Lord Prestimion - przy śniadaniu od niechcenia dostosowywali świat do swych zachcianek. Oczy wszystkich obecnych zwróciły się w ich kierunku.

- Wybaczcie, panie - powiedział gładko Svor, obracając się, kłaniając eleganckim, choć krótkim ukłonem i pozdrawiając Koronala należnym mu gestem rozbłysku gwiazd. - Był to tylko lekkomyślny żarcik. Nie wierzę też, by Farholt mówił poważnie, kiedy zaledwie przed chwilą doradzał uduszenie Pontifexa jego własną poduszką.

- Mówiłeś poważnie, Farholcie? - zainteresował się Koronal. W jego głosie brzmiała najdelikatniejsza groźba.

Farholt nie słynął z bystrości. Nadal szukał odpowiednich słów, kiedy odezwał się Korsibar:

- Nic poważnego nie powiedziano w tej sali od wielu tygodni, ojcze. Poważna jest tylko zwłoka, której końca nie widać. Zwłoka ta niektórym z nas napina nerwy do tego stopnia, że wręcz grożą zerwaniem.

- Mnie dotyczy to również, Korsibarze. Musimy wykazać się cierpliwością. Być może jednak, znam lekarstwo na twą dolegliwość, i to o wiele lepsze od zaproponowanego przez Svora i Farholta. - Koronal uśmiechnął się. Stanął pośrodku sali, pod szkarłatnym jedwabnym baldachimem zdobionym skomplikowanym ornamentem, w który wpisano symbol Pontifexa wykonany złotym filigranem i czarnymi diamentami.

Koronal Lord Confalume, ojciec imponującego siłą fizyczną Korsibara, był nie więcej niż średniego wzrostu, bardzo mocnej, atletycznej budowy. Wręcz biła od niego spokojna pewność siebie, jakże charakterystyczna dla kogoś, kto miał wiele czasu na oswojenie się z własną wielkością. Zasiadł na tronie Góry Zamkowej przed czterdziestu trzy laty - tylko niewielu Koronali rządziło równie długo - a jednak nadal sprawiał wrażenie człowieka w pełni sił. Oczy miał błyszczące, włosy dopiero zaczęły mu siwieć.

Do kołnierza miękkiej zielonej koszuli przyczepiony miał niewielki amulet znany pod nazwą rohilla; delikatne plamy niebieskiego złota o intrygującym, skomplikowanym wzorze otaczały oczko z jadeitu. Dotknął go teraz szybkim ruchem palców raz, a potem drugi, jakby dotknięcie to miało mu dodać sił, inni zaś, niektórzy zapewne nieświadomie, dostrzegając ten gest dotknęli swych amuletów. Lord Confalume, być może pod wpływem zamiłowanego w okultyzmie Pontifexa, wykazywał coraz większą skłonność do dziwnych, nowych ezoterycznych filozofii torujących sobie drogę do serc wszystkich mieszkańców Majipooru. Dwór rozsądnie podzielał tę jego pasję, cały z wyjątkiem najbardziej zakamieniałych sceptyków.

W tej chwili mogło się wydawać, że Koronal zwraca się prywatnie do każdego z obecnych, że poświęca swą uwagę każdemu z nich z osobna.

- Prestimion pojawił się u mnie dziś rano z propozycją moim zdaniem słuszną i zasługującą na uwagę. Podobnie jak my wszyscy jest świadom napięcia wywołanego przez przymusową nudę, jakiego doświadczamy. Książę Prestimion proponuje więc, byśmy nie czekali na śmierć Jego Wysokości z początkiem tradycyjnego Turnieju Pogrzebowego, lecz rozpoczęli pierwsze walki od razu. Będziemy przynajmniej mieli co robić.

Farholt chrząknął zaskoczony, nie było jednak wątpliwości, że pomysł mu się podoba. Poza nim milczeli wszyscy, nawet Korsibar.

- Czy to właściwy pomysł, panie? - spytał w końcu cicho diuk Svor.

- Ze względów protokolarnych, jako precedens?

- Ze względów dobrego smaku.

Koronal przyglądał mu się przyjaźnie i nie zmienił wyrazu twarzy.

- Czyż to nie my jesteśmy arbitrami dobrego smaku?

W grupie najbliższych przyjaciół i towarzyszy polowań Korsibara wszczęło się lekkie zamieszanie. Mandrykarn ze Stee szepnął coś do hrabiego Venty z Haplior, Venta odciągnął na bok Korsibara i szepnął mu coś do ucha. Księcia zaskoczyło chyba to, co usłyszał.

Nagle podniósł wzrok.

- Czy mogę coś powiedzieć, ojcze? - spytał. Widać było, że jest zmieszany, długą twarz o zdecydowanych rysach skrzywił w grymasie, bawił się końcami czarnych wąsów, potężną dłonią ściskał sobie kark. - Ojcze, widzę to tak samo jak Svor. Pomysł wydaje mi się niewłaściwy. Rozpoczynać Turniej Pogrzebowy, nim Pontifex spoczął w grobie...

- Nie widzę w tym nic złego, kuzynie - stwierdził diuk Oljebbin. - Jeśli tylko pozostawimy parady, uczty i inne tego rodzaju uroczystości na później, nie widzę powodu, by nie rozpocząć walk już teraz. Prankipin nie pożyje długo, co do tego nie ma żadnych wątpliwości, prawda? Imperialni magowie rzucili czary i powiedzieli nam, że Pontifex wkrótce umrze. Jego lekarze są podobnego zdania.

- Mam tylko nadzieję, że opierają te przekonania na mocniejszych podstawach niż magowie - wtrącił Septach Melayn, którego znano z kpiącego sceptycyzmu, tak nietypowego w tej niezwykle przesądnej epoce.

Korsibar, wyraźnie zirytowany, machnął ręką przed twarzą, jakby Melayn był zaledwie dokuczliwym owadem.

- Wszyscy wiecie, że nikt bardziej niż ja nie życzy sobie, by skończyło się wreszcie to nieznośne próżniactwo. Ale... - zawahał się, zamyślił głęboko, nozdrza mu drgały; sprawiał wrażenie, jakby wyszukanie właściwych słów przychodziło mu z największą trudnością. Zerknął na Mandrykarna i Ventę, szukając u nich poparcia. - Błagam wielkiego diuka Oljebbina o wybaczenie, jeśli urażam go, wypowiadając inne zdanie, lecz musimy, ojcze, postępować właściwie. Musimy zachowywać się w sposób odpowiedni. I na Boginię, Svor ma rację - to także kwestia dobrego smaku.

- Zaskoczyłeś mnie, Korsibarze - powiedział Lord Confalume. - Sądziłem, że ty pierwszy pochwalisz ten pomysł. Jednak... to twoje nieoczekiwane przywiązanie do protokołu...

- Korsibar i protokół? - rozległ się od wejścia donośny, wesoły głos. - Ależ oczywiście, woda jest sucha, ogień jest zimny, słodkie jest kwaśne. Korsibar! Korsibar i protokół! Trzy słowa, a nigdy nie spodziewałem się, że usłyszę je właśnie tak zestawione.

Na sali pojawił się Dantirya Sambail, złośliwy, pełen temperamentu książę mający tytuł prokuratora Ni-moya. Ruszył przed siebie, stukając podkutymi butami po marmurowej posadzce. Uwaga obecnych natychmiast skupiła się na nim. Prokurator, nie pofatygowawszy się nawet powitać Koronala zwyczajowym gestem, spojrzał mu wprost w oczy i nie opuścił wzroku.

- Błagam o wyjaśnienie. Co za problem próbujemy rozstrzygnąć przez tak niezwykłe zestawienie przeciwieństw?

Na to pytanie zadane szorstkim, donośnym głosem Lord Confalume odpowiedział spokojnie, cicho.

- Zdarzyło się tak, że twój krewniak z Muldemar zaproponował, by Turniej Pogrzebowy rozpocząć natychmiast. Czekamy tu biernie, nieszczęśliwi, a Prankipin rozpaczliwie czepia się życia, należy więc coś zmienić. Mój syn sprzeciwił się temu pomysłowi.

- Ach! - westchnął najwyraźniej zdumiony tym pomysłem prokurator. - Ach!

Stanął w charakterystycznej dla siebie, wyzywającej pozie, na szeroko rozstawionych nogach. Nieruchomy pod baldachimem, pośrodku pokoju, patrzył na Koronala. Miał około pięćdziesięciu lat, był wysoki, postawny; gdyby nie krótkie nogi nie pasujące do długiego, muskularnego ciała, nikt spośród obecnych nie dorównałby mu wzrostem. Szerokością barów ustępował tylko Farholtowi. Dantirya Sambail był niewątpliwie postacią imponującą.

A także odpychającą, był bowiem uderzająco brzydki. Miał wielką głowę, szorstkie, kręcone, przeraźliwie rude włosy, bladą skórę ozdobioną mnóstwem wyraźnie widocznych piegów, kartoflowaty nos, szerokie, opuszczone w kącikach, okrutne usta, tłuste obwisłe policzki i mocno wysuniętą szczękę. A jednak wśród rysów tej zwiastującej gwałtowny charakter, nieprzyjemnej twarzy patrzyły piękne fiołkowoszare oczy, oczy poety, oczy kochanka. Był trzecim kuzynem Prestimiona w drugim pokoleniu po kądzieli. Sprawował władzę na dalekim Zimroelu, podlegał wyłącznie jurysdykcji Koronala i Pontifexa. Koronal go nie znosił; prokuratora nie lubił zresztą niemal nikt, nie sposób go było jednak lekceważyć.

- Czy mógłbym dowiedzieć się również, dlaczego nasz Korsibar sprzeciwia się rozpoczęciu turnieju? - Dantirya Sambail w dalszym ciągu zachowywał się tak, jakby oprócz niego i Koronala na sali nie było nikogo. - Należało się raczej spodziewać, że będzie pierwszym, który pochwali ten pomysł. - W pięknych oczach prokuratora pojawił się wyraźny kpiący błysk. - Czyżby wszystko rozbijało się o to, że na ten pomysł wpadł Prestimion?

Bezczelność tego stwierdzenia poruszyła nawet Lorda Confalume'a.

Rzeczywiście, ostatnimi czasy między Prestimionem a Korsibarem pojawiło się jakieś napięcie. Oto z jednej strony stał Korsibar, jedyny syn Koronala, mężczyzna o wielkich przymiotach, szanowany i kochany jak świat długi i szeroki, lecz sięgająca tysięcy lat tradycja zagradzała mu drogę do tronu, który ciągle jeszcze dzierżył jego ojciec, z drugiej strony zaś Prestimion, nie tak wysoko urodzony, nie tak imponujący, lecz najprawdopodobniej przeznaczony przez Confalume'a na jego następcę. Nie brakowało takich, którzy w duchu żałowali konstytucyjnej tradycji zabraniającej Korsibarowi zasiadania na tronie, nikt jednak, ale to nikt nie wypowiadał na głos takich opinii, a już zwłaszcza nie ośmieliłby się wypowiedzieć ich w obecności Korsibara, Lorda Confalume'a lub Prestimiona.

Onże Prestimion, który do tej pory nie odezwał się ani słowem, powiedział teraz cichym, spokojnym głosem:

- Czy wolno mi przemówić, panie mój?

Confalume, sprawiający wrażenie nieobecnego, udzielił mu pozwolenia niedbałym gestem dłoni.

Książę Prestimion był niewysoki, muskularny, sprawiał wrażenie niezwykle silnego fizycznie. Włosy miał jasne, lecz matowe, krótko przycięte, co nie leżało w zwyczajach epoki. Jego jasne, zielononiebieskie oczy, odrobinę za wąsko rozstawione, błyszczały niezwykłą siłą i skupieniem, wąskie wargi wydawały się zaciśnięte.

Wśród arystokracji Góry Zamkowej książę Prestimion z Muldemar nie rzucał się w oczy właśnie ze względu na niepozorny wzrost, ten jego niedostatek wynagradzała w pełni zręczność, siła, wrodzony mu spryt oraz niespożyta energia. Gdy był dzieckiem, a później młodzieńcem, nikt nie prorokował, by wspiął się na szczyty władzy, w ostatnich jednak latach powoli, lecz stale zyskiwał na znaczeniu, aż wreszcie stał się pierwszym na dworze Koronala. Na Górze Zamkowej powszechnie (choć nieoficjalnie, gdyż uznano by za nieodpowiednie mianowanie przez Confalume'a następcy przed śmiercią Prankipina) uważano, że nowym Koronalem będzie właśnie on.

Prestimion chłodno przyjął udzielenie mu głosu. Co najmniej niedyplomatyczne, a w rzeczywistości raczej skrajnie prowokacyjne słowa prokuratora nie wywarły na nim pozornie żadnego wrażenia, ale - również pozornie - na Prestimionie nic nie wywierało przecież wrażenia. Mogło się wręcz wydawać, że w każdej sytuacji rachuje szanse, nic nie robi bez dogłębnego przemyślenia skutków swych czynów. Nawet gdy wypowiadał się bez wahania, co zresztą czynił rzadko, nie lubiący go ludzie mieli wrażenie, że ta impulsywność pachnie wyrachowaniem.

Prestimion uśmiechnął się do Korsibara i prokuratora, po czym przemówił, nie adresując swych słów specjalnie do nikogo.

- Co właściwie upamiętniamy igrzyskami, które tradycyjnie odbywają się po śmierci Pontifexa? Kres życia wielkiego władcy, oczywiście, lecz także nowe rządy oraz to, że Koronal zasiada na wyższym tronie Pontyfikatu, a także wybór księcia królestwa na Lorda Koronala. Kończy się jeden cykl, lecz zarazem zaczyna drugi. Igrzyska powinny mieć więc cel podwójny, powitanie nowych władców zasiadających na nowych dla nich tronach oraz pożegnanie tego, który nas opuszcza. Dlatego uważam za słuszne, właściwe i naturalne, by rozpocząć je jeszcze za życia Prankipina. W ten sposób zbudujemy most między starymi a nowymi rządami.

Umilkł i w sali zapadła cisza. Przerwał ją Dantirya Sambail, głośno bijąc brawo.

- Brawo, kuzynie z Muldemar! Brawo! Cóż za błyskotliwa argumentacja. Głosuję za igrzyskami, tu i natychmiast! A co ma do powiedzenia wielbiciel protokołu, Korsibar?

Utkwione w prokuratorze oczy Korsibara płonęły zaledwie powstrzymywaną wściekłością.

- Jeśli tak zdecydujemy wszyscy, jestem gotów przystąpić do turnieju choćby dziś - oznajmił. - Nigdy się mu nie sprzeciwiałem. Zapytałem tylko, czy jest to właściwe. Pośpiech wydaje mi się... powiedzmy, nieelegancki.

- Z tym problemem w pięknym stylu rozprawił się książę Prestimion - zauważył diuk Oljebbin ze Stoienzar. - Niechże i tak będzie. Popieram ten pomysł, panie. Uważam też, że obywatelom Labiryntu nie powinniśmy zapowiedzieć igrzysk pogrzebowych, lecz po prostu turniej ku czci naszego ukochanego Pontifexa.

- Zgadzam się - ustąpił Korsibar.

- Czy ktoś się sprzeciwia? - spytał Lord Confalume. - Nie? A zatem doskonale. Przygotujcie się panowie do czegoś, co nazwiemy Turniejem Pontyfikalnym. Starożytnym, tradycyjnym Turniejem Pontyfikalnym. Na Boginię, któż może wiedzieć, że czegoś takiego nigdy nie było? Od czasu śmierci ostatniego Pontifexa minęło przeszło czterdzieści lat, któż będzie pamiętał, jakie były wówczas obyczaje, a nawet jeśli ktoś je pamięta, to czy odważy się przemówić przeciwko nam? - Koronal uśmiechnął się ciepło do każdego z obecnych po kolei i dopiero gdy spojrzał w oczy Dantiryi Sambaila, jakby nieco ochłódł. Potem obrócił się i już miał wyjść, zatrzymał się jednak w miejscu, gdzie hol przechodził w korytarz wejściowy, spojrzał na syna i powiedział: - Korsibarze, jeśli mogę cię prosić, przybądź do moich apartamentów za dziesięć minut.

ROZDZIAŁ 2

Wiadomość o nieuniknionej śmierci Pontifexa przebiegła cały niezmierzony Majipoor - od Pięćdziesięciu Miast Góry Zamkowej, przez ogromny Alhanroel, Morze Wewnętrzne, Wyspę Snu, z której błogosławiona Pani wysyła kojące sny, i dalej na zachód, ku wielkim miastom młodszego, dzikiego kontynentu Zimroel, by dotrzeć wreszcie na spalony słońcem, upalny i pustynny południowy kontynent, Suvrael. Pontifex umiera! Pontifex umiera! Wśród miliardów obywateli Majipooru nie było chyba nikogo, kto nie czułby niepokoju spowodowanego bliską śmiercią władcy. Niewielu pamiętało czasy, gdy Prankipin nie zasiadał jeszcze na żadnym z dwóch tronów królestwa, więc jakie będzie życie, gdy go zabraknie?

Obywatele Majipooru lękali się - lękali się upadku znanej hierarchii, zakłócenia znanego porządku, grożącego ich światu chaosu. Poprzednia zmiana władzy nastąpiła tak dawno, że niemal wszyscy zdążyli już zapomnieć, jak bezwzględnie krępują więzy tradycji. Skoro umiera najwyższy władca, wszystko jest możliwe. Obawiali się najgorszego, obawiali się strasznej przemiany świata, obejmującej jego lądy, jego oceany, jego najdalsze niebiosa.

Nie brakowało magów, gotowych wspomóc ich w tych trudnych czasach. W epoce Pontifexa Prankipina sztuka czarodziejska rozwinęła się i zakwitła jak Majipoor długi i szeroki.

Kiedy młody, potężnie zbudowany diuk Prankipin z Halanx wstępował przed laty na tron Koronala, nikt nie przypuszczał, że świat pod jego rządami utonie w powodzi zaklęć i czarów. Sztuka magiczna zawsze była ważnym składnikiem życia Majipooru, zwłaszcza w postaci interpretacji marzeń sennych. Przed rządami Prankipina urokowi magii wykraczającemu poza tłumaczenie snów oddawali się wyłącznie przedstawiciele najniższych warstw społecznych: ogromna masa rybaków, tkaczy, zbieraczy drewna, farbiarzy, wytwórców rydwanów, garncarzy, kowali, sprzedawców kiełbasek, fryzjerów, rzeźników, akrobatów, żonglerów, wioślarzy, handlarzy suszonym mięsem smoków morskich i tak dalej, i tak dalej.

Ludzie ci tworzyli podstawę kwitnącej gospodarki planety. Wśród nich zawsze pieniły się sztuki tajemne, obrzędy często dzikie i gwałtowne towarzyszące wierze w potęgi i siły, których istoty nie są w stanie pojąć zwykli śmiertelnicy. Wierni mieli swych proroków i szamanów, mieli amulety i talizmany, ucztowali, odprawiali rytuały, urządzali procesje, a ci, którzy zajmowali wyższą pozycję społeczną: handlarze, właściciele manufaktur, wreszcie stojący ponad nimi wszystkimi przedstawiciele arystokracji nie widzieli w tym niczego szczególnie szkodliwego. Bardzo niewielu arystokratów podzielało przesądy klas niższych.

W wyniku oświeconej polityki ekonomicznej Koronala Lorda Prankipina nastał na planecie złoty wiek handlu i bogactwa, a najczęściej bywa przecież tak, że wraz z dobrami materialnymi pojawia się poczucie niepewności i strach przed utratą tego, co się zyskało, co prostą drogą prowadzić może do tęskoty za nadnaturalną opieką. Poza tym bogactwu towarzyszy bezkrytyczne zaspokajanie własnych potrzeb, nienawiść do nudy i chęć, nawet przymus eksperymentowania z rzeczami nowymi i tajemniczymi.

Wraz z bogactwem pojawiła się też na Majipoorze nie tylko łatwowierność, lecz także zachłanność, nieuczciwość, lenistwo, okrucieństwo, zamiłowanie do nurzania się w rozkoszach ciała, do dzikich ekscesów i luksusu oraz wiele podobnych nałogów, przedtem niemal nieznanych. To także zmieniło zamieszkującą ten świat społeczność.

Tak więc w czasach Lorda Prankipina wiedzą tajemną zainteresowały się też klasy wyższe, do czego przyczyniła się także wielka w owych czasach imigracja przedstawicieli ras Vroonów i Su-Suherisów, oddanych wierze we wróżby i przepowiadaniu przyszłości. Spryt owych magów wraz z przywiezionymi przez nich narzędziami spowodowały, że ludzie spragnieni cudów mogli teraz oglądać rzeczy wspaniałe, acz naturze nieznane: gorgony i meduzy, salamandry i skrzydlate węże, pierzaste, plujące ogniem bazyliszki; poprzez buchające czarnym dymem szczeliny i osłonięte białym światłem wrota przyglądali się także wszechświatom istniejącym poza wszechświatem, rządzonym przez bogów, półbogów i demony. Tak przynajmniej wydawało się tym, którzy dawali wiarę świadectwu własnych oczu, choć sceptycy twierdzili, że to wyłącznie oszustwo, iluzja. Z czasem jednak sceptyków było coraz mniej.

Talizmany i amulety noszono powszechnie i otwarcie, powietrze przesycał zapach kadzidła, rósł popyt na olejki, którymi namaszczano odrzwia i progi w ochronie przed siłami zła. Modą wśród nowobogackich stało się zasięganie rady jasnowidzów w interesach i inwestycjach. Wkrótce co bardziej szacowne spośród nowych kultów dotarły do intelektualnej i arystokratycznej elity świata. Najpierw kobiety, lecz wkrótce także mężczyźni zaczęli najmować prywatnych astrologów i jasnowidzów. Wreszcie sankcji tej modzie udzielił sam Lord Prankipin, spędzając coraz więcej czasu w towarzystwie magów, proroków, taumaturgów. Na jego dwór ściągali czarodzieje wszelkiej maści, z których mądrości korzystał nawet w kwestiach związanych ze sprawowaniem władzy.

Gdy Prankipin przeniósł się do Labiryntu, a nowym Koronalem został Confalume, magowie tak się już zadomowili na dworze, że nawet władca nie mógł się ich pozbyć. Czy postanowił utrzymać uprzywilejowaną pozycję czarodziejów ze szczerego wewnętrznego przekonania, czy też z wyrachowania, po to tylko by zachować status quo, tego nie zdradził nigdy nikomu, nawet swym najbliższym doradcom, w miarę upływu czasu...