Słowo Boże, jak żyje i działa.pdf

(1611 KB) Pobierz
Henryk Witczyk
Słowo Boże – jak żyje i działa?
Verbum Vitae 13, 7-13
2008
O
d
redakcji
SŁOWO BOŻE - JAK ŻYJE I DZIAŁA?
Do postawienia tego pytania skłania tematyka zbliża­
jącego się synodu biskupów w Rzymie, zwołanego przez
papieża Benedykta XVI. Nadzwyczajne zgromadzenie
pasterzy Kościoła (i ekspertów) pod przewodnictwem
Ojca Świętego będzie badać rolę słowa Bożego w życiu
i posłannictwie Kościoła. Warto podkreślić, że temat ten
został wskazany przez Papieża, który będąc przez wiele
lat prefektem Kongregacji Doktryny Wiary patronował
pracom Papieskiej Komisji Biblijnej nad dwoma, cennymi
dokumentami: „O interpretacji Biblii w Kościele” (1993)
oraz „Naród żydowski i jego Święte Pisma w Biblii chrze­
ścijańskiej” (2001; wydanie polskie - Instytut Teologii
Biblijnej VERBUM, Kielce 20θ2, w tłumaczeniu ks. prof.
Ryszarda Rubinkiewicza, członka Papieskiej Komisji Bib­
lijnej). Obydwa dokumenty odnotowują ogromny rozwój
tak w zakresie interpretacji Pisma Świętego, jak i w zakre­
sie rozumienia relacji między ST i NT. Nade wszystko jed ­
nak jasno i przekonująco ukazują związek słowa Bożego
z życiem ludu Przymierza - z życiem ludzi oczekujących
i wierzących w Mesjasza, Jezusa Chrystusa - Pana. M oż­
na przypuszczać, że również owoce obrad synodu zebrane
zostaną - jak zwykle - w adhortacji, która pogłębi nasze
dotychczasowe rozumienie roli słowa Bożego w życiu
i posłannictwie Kościoła. Ukaże, jak „żywe i skuteczne
jest słowo Boże” - także w dzisiejszym uczniu Chrystusa
oraz we współczesnym Kościele, który pragnie być „świa­
tłością narodów” .
W niniejszym numerze „Verbum Vitae”, który po­
święcony jest słowu Bożemu, chodzi w gruncie rzeczy
o bliższe naświetlenie tej właśnie tematyki od strony same­
go Pisma Świętego. Jak księgi ST i NT ukazują działanie
7
słowa Bożego? Autorzy artykułów stawiają sobie pytanie,
jak - w świetle wybranych perykop biblijnych - słowo
Boże kształtowało życie i misję najpierw narodu wybrane­
go (ST), a następnie Kościoła apostolskiego (NT). Część
pierwszą, poświęconą słowu Bożemu w Starym Testamen­
cie, otwiera artykuł, w którym autor (ks. Janusz Lemański)
analizuje kluczowy dla rozumienia Księgi Powtórzonego
Prawa czasownik „
strzec
” - odnoszony do praw, zobo­
wiązań, słów i postanowień Przymierza. W gruncie rzeczy
trwanie Przymierza zależy - według szkoły deuteronomi-
stycznej - od słuchania, wypełniania w życiu codziennym
i przekazywania z pokolenia na pokolenie słowa Bożego
związanego z Przymierzem, czyli Prawa. Nagrodą za takie
właśnie „strzeżenie” słów Przymierza jest w pierwszym
rzędzie posiadanie ziemi obiecanej, a następnie szczęśliwe
i długie życie na niej wszystkich pokoleń Izraela.
Z kolei ks. Tadeusz Brzegowy bada jedną z najbardziej
fascynujących a zarazem bodaj najtrudniejszych perykop
Księgi Izajasza (6,1-13). Oprócz sceny powołania proro­
ka szczególnie wiele miejsca zajmuje nakaz prorokowania
do ludu z dobitnie określonym celem: „Uczyń zatwardzia­
łym serce tego ludu, uczyń głuchymi ich uszy, zaślep jego
oczy, aby nie ujrzał, aby nie usłyszał, aby nie pojął, aby się
nie nawrócił i nie doznał uzdrowienia” (w. 10). Jak rozu­
mieć tak określony cel prorokowania? Czy ma ono sens,
skoro lud się nie nawróci do Boga? Czy jest sens głosić
słowo Boże, jeżeli nie widać, aby przynosiło ono oczeki­
wane owoce w postaci nawrócenia? Czy prorok Izajasz ma
w nieskończoność głosić jedynie karzący sąd Boży (znisz­
czenie „tego ludu”)? Odpowiedź pada w końcowej czę­
ści perykopy - jakkolwiek „ten lud” zostanie zniszczony
z powodu swoich ciężkich grzechów, to jednak zostanie
„święte nasienie” . Z kontekstu całej księgi wynika, że bę­
dzie to odnowiona Jerozolima (4,2-6), w której zgroma­
dzona zostanie Reszta Izraela, oczyszczona Duchem ognia
i Duchem sądu, „święci”, pośród których znajdzie się „od­
rośl Pana” - Mesjasz, który tej zbawionej Reszcie udzieli
świętości i blasku. Wyraźnie zatem widać, że
słowo Boże
nie zatrzymuje się na zwiastowaniu ludowi kary
za jego
8
grzechy, ale
otwiera wspaniałą, mesjańską perspektywę
dla tych, którzy je jednak przyjm ą i nawrócą się do Boga.
Dlatego ten trudny wiersz z perykopy o powołaniu i misji
Izajasza przywoływany jest we wszystkich Ewangeliach
na określenie skuteczności słowa Bożego głoszonego
przez Jezusa. Znamienne jest to, że według synoptyków
(którzy idą za wersją Septuaginty Iz 6,13) Bóg nie jest od­
powiedzialny za postawę ludzi względem orędzia Jezusa:
„Człowiek sam czyni siebie ślepym i głuchym. Natomiast
Paweł (cytując Izajaszowe proroctwo w Dz 28,26n) zdaje
się stać na stanowisku, że Żydzi nie odpowiedzieli na sło­
wo Boże, bo Bóg uczynił zatwardziałymi ich serca (... )
Oni są zatwardziali, ponieważ taka jest wola Boża (por.
Rz 9,18). Ale ta zatwardziałość jest czasowa i wyniknie
z niej dobro”.
Jeszcze inny wymiar słowa Bożego odsłania się we
fragmencie Księgi Przysłów, który zawiera mądrość Agu-
ra (Prz 30,1-6). Ks. Andrzej Piwowar poddał ten tekst
bardzo wnikliwej analizie. Najpierw podejmuje wielki
trud, aby poprawnie odczytać tekst masorecki, nie ulega­
jąc pokusie modelowania, poprawiania czy skracania go.
Dzięki temu odsłania niezwykle cenne przesłanie płynące
z nauczania Augura, syna Jake, mędrca z Massa. Otóż nie
będący Izraelitą mędrzec dochodzi do wniosku, że ludzkie
wysiłki zmierzające do zdobycia mądrości są nieskutecz­
ne.
Mądrość i wiedzę Boga
(przynależną samemu Bogu)
człowiek może osiągnąć jedynie w słowie Bożym
, któ­
re zostało mu objawione. Wyznaje, że jego poszukiwania
wiedzy i mądrości Bożej ludzkimi sposobami były niesku­
teczne; odkrył je natomiast w słowie Bożym. Gdy przyjął
słowo Boże odkrył, że ono jest najwyższą norm ą prawdy:
ono jest ostatecznym i jedynym źródłem wiedzy Boga
i mądrości - źródłem doskonałym, ponieważ nie zawiera
cienia fałszu. I stał się wierzącym.
Doskonałym zamknięciem pierwszej części numeru
jest wnikliwa analiza rzeczownika
logos
, który w Księdze
Mądrości jest używany na określenie słowa Bożego. Autor
- ks. Bogdan Poniży - wydobywa wszystkie jego możli­
we znaczenia. Ma to wielkie znaczenie tak dla rozumienia
9
słowa Bożego w ST jak i w NT, ponieważ Księga Mądro­
ści pełni w gruncie rzeczy rolę pomostu między obydwo­
ma zbiorami pism natchnionych. Okazuje się, że
logos
w Księdze Mądrości to „słowo stwórcze” (9,1-2) ale i „sło­
wo niszczące” zło (12,9), to „słowo leczące” (16,12), „sło­
wo kosmiczne” (18,14-16) i „słowo modlitwy” (18,22).
Jak łatwo zauważyć, każdy z tych wymiarów słowa Boże­
go
(logos)
ma swe wypełnienie osobowe w Jezusie Chry­
stusie i w głoszonej przez Niego Ewangelii (por. J 1,1-18;
1 J 1,1-4, Ap 1,11; 2,12; 19,11-16; E f 6,17; Hbr 12-13).
Drugą część numeru otwiera artykuł Krzysztofa Miel­
carka, w którym przedstawiona jest Łukaszowa teologia
słowa. Ewangelista ten doskonale ukazał trynitarny charak­
ter słowa, którego źródłem jest Bóg, pierwszym głosicielem
- Jezus Chrystus, a kontynuatorem Duch Święty kierujący
apostołami. Równocześnie Łukasz stara się zobrazować
funkcję i naturę słowa - nazywa je „słowem łaski” niosą­
cym zbawczą moc Bożą, i „ziarnem”, które się rozrasta.
Słowo Boże (słowo Pańskie; słowo ewangelii)
przynosi
zbawienie
. Dlatego winno być nieustannie głoszone.
Z kolei ks. Tomasz Tomaszewski zajmuje się w swo­
im artykule bardzo interesującym problemem, a miano­
wicie, jak Jezus ukazany w czwartej Ewangelii (a więc
także ewangelista Jan) rozumie słowo Boże, objawione
w Starym Testamencie. Dla zilustrowania tej kwestii, au­
tor wybrał tekst J 10,34-35. Jest to fragment, w którym
Jezus, broniąc w polemice z Żydami swego synostwa Bo­
żego, cytuje Ps 82,6. Uznaje tym samym niepodważalny
i nieprzemijający autorytet pism Starego Testamentu jako
słowa Bożego, które dotyczy nie tylko czasów mesjań­
skich, ale także samej osoby Mesjasza. Z wielką pieczo­
łowitością i przejrzystością ks. Tomaszewski prezentuje
liczne rozwiązania problemu: kogo Bóg w Ps 82,6 nazywa
„synami Bożymi” . Odrzuca hipotezy mało przekonujące,
a opowiada się za rozwiązaniem najbardziej współgrają­
cym z kontekstem dzieła Janowego.
„Synami Bożymi”
są ci, do których Bóg kieruje swoje słowo
; najpierw byli
nimi Izraelici pod Synajem. Tym bardziej na miano „Syna
Bożego” zasługuje - zgodnie z Pismem - Jezus, którego
10

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin