SE_097_2.pdf

(8030 KB) Pobierz
ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI
Marek Janczura
Politechnika Wrocławska
Dorota Kuchta
Politechnika Wrocławska
Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lądowych im. gen. Tadeusza Kościuszki we Wrocławiu
HARMONOGRAMOWANIE REAKTYWNE
A RYZYKO W PROJEKCIE
Wprowadzenie
Jednym z kluczowych elementów projektu są jego zasoby ludzkie. To od
człowieka w znacznej mierze zależy powodzenie realizacji zadań w czasie
zgodnym z tym przewidzianym w harmonogramie. Ludzie są cały czas podatni
na wiele niespodziewanych zdarzeń. Przez to zarządzanie zasobami powinno
rozpocząć się już na etapie planowania, a także być kontynuowane w trakcie
realizacji projektu.
Wyróżniamy dwa typy ryzyka związanego z zasobami ludzkimi. Pierw-
sze z nich to ryzyko negatywne, które oznacza,
że
ludzie pracują wolniej niż
zakładaliśmy lub też stają się niedostępni dla projektu. Ryzyko pozytywne ma
miejsce wtedy, gdy ludzie pracują szybciej niż szacowaliśmy lub też pojawiają
się dodatkowe i niespodziewane wcześniej zasoby do wykorzystania.
W projekcie problem niepewności dotyczy nie tylko ludzi, ale również
pozostałych zasobów i zdarzeń mających wpływ na czas trwania zadań. Zadania
nowe, czyli te realizowane po raz pierwszy, stanowią grupę zadań trudnych do
estymacji ze względu na brak wiedzy historycznej. Jednocześnie w trakcie
realizacji projektu pojawiają się nieprzewidziane zdarzenia, które dodatkową
zwiększają niepewność czasu realizacji.
Wyróżnia się dwa podejścia budowy harmonogramu [8]. Pierwsze z nich
−
podejście proaktywne
−
zakłada stworzenie na etapie planowania harmono-
gramu odpornego na nieprzewidziane zdarzenia, mogące się pojawić w trakcie
realizacji projektu. Podejście reaktywne zakłada aktualizację harmonogramu
oraz podjęcie akcji naprawczych w trakcie realizacji projektu. W obu tych po-
dejściach, w celu lepszej kontroli niepewności czasów trwania zadań, można
254
Marek Janczura, Dorota Kuchta
zastosować liczby rozmyte do estymacji długości zadań. Jedyną pracą traktującą
o wykorzystaniu liczb rozmytych do budowy i pracy z harmonogramem roz-
mytym w modelu reaktywnym jest praca Janczury i Kuchty [5]. Koncepcję
wykorzystania liczb rozmytych w podejściu reaktywnym opisuje również Long
i Ohsato [4]. Wychodzą oni jednak od konstrukcji harmonogramu determinis-
tycznego, gdzie rozmyte czasy trwania zadań wykorzystują do jego rozszerzenia
o dodatkowy bufor czasowy.
W niniejszym opracowaniu prezentujemy rozszerzony model harmono-
gramowania projektu. W poprzedniej pracy [5] przedstawiliśmy model z rozmy-
tymi czasami trwania, w odpowiedzi na problem radzenia sobie z niepewnością
estymacji długości zadań. Stworzyliśmy również mechanizm naprawy harmo-
nogramu polegający na aktualizowaniu rozmytych czasów trwania w trakcie
realizacji projektu.
Teraz proponujemy rozszerzenie modelu o uwzględnienie ryzyka związa-
nego z zasobami. Prezentujemy możliwość wyboru różnych strategii przy-
dzielania zasobów, w zależności od stopnia pesymizmu/optymizmu w ocenie
czasu trwania poszczególnych zadań, co pozwala na dopasowanie harmono-
gramowania poszczególnych zadań do preferencji kierownika projektu.
Najpierw przedstawimy podstawowe definicje, a następnie proponowany
algorytm, który będzie zilustrowany przykładem liczbowym. W kolejnych roz-
działach będziemy się posługiwać terminem zasoby w kontekście zasobów
ludzkich w projekcie.
1. Tło zagadnienia
1.1. Sieć projektu
Do opisu projektu przyjmijmy następujące oznaczenia:
S
=<
V
,
A
,
T
>
,
gdzie
V
jest skończonym zbiorem węzłów (zdarzeń),
A
⊂
V
×
V
jest skoń-
czonym zbiorem krawędzi (zadań), a
T
jest zbiorem estymowanych czasów
trwania. W niniejszej pracy zakładamy,
że
sieć projektu jest reprezentowana
przez model AOA (Activity On Arc) rys. 1. Zadania są reprezentowane przez
uporządkowaną parę węzłów (i,
j)
ϵ
A.
Zakładamy,
że
zadania są realizowane
tak szybko jak to możliwe oraz
że
zachodzą między nimi relacje poprzedzania
(koniec-początek). Ponadto rozpatrujemy zadania o ustalonej liczbie pracy (np.
o ustalonej liczbie roboczodni, jaka musi być wykonana – długość takiego za-
dania będzie się zmieniać w zależności od liczby przydzielonych zasobów).
Elementy zbioru
T
definiujemy jako
t
ij
−
czas trwania zadania (i,
j).
HARMONO
OGRAMOWANIE REAKTYWNE A RYZYKO…
2
255
Rys. 1. Przykład sieci projektu
2. Liczby rozmyte ja
ako miara niepewności
2.1. Rozmyty czas trw
wania zadań
Do opisu czasu trw
wania zadań wykorzystane zostaną liczby rozmyte [9].
~
Niech
T
ij
będzie rozmyt liczbą reprezentującą czas trwania zadania (
i j
)
,
tą
i,
o następującej definicji
~
T
ij
=
(
t
ij
,
t
ij
,
l
ij
,
u
ij
)
(1)
nio
zasu
gdzie
t
ij
i
t
ij
są odpowiedn dolnym i górnym ograniczeniem przedziału cz
z najwyższą szansą realiza
acji. Dwa kolejne parametry
l
ij
i
u
ij
(rys. 2) defin
niują
długości przedziałów ze zmienną szansą realizacji. Są one również oc
ceną
popełnionego błędu przy estymacjach. Wykorzystywane liczby rozmyte op
parte
m
są na modelu trapezowym [7] (rys. 2).
m
ij
1
0
t
ij
l
ij
t
ij
t
ij
u
ij
Rys. 2. Rozmyty czas trwania za
adania (i,
j)

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin