Opracowane pytania edukacja wczesnoszkolna i przedszkolna
1. Cele i zadania edukacji przedszkolnej
Przedszkole realizuje cele i zadania określane w Ustawie o Systemie Oświaty oraz przepisach wydanych na jej podstawie, a w szczególności podstawie programowej wychowania przedszkolnego, koncentrując się na realizacji obszarów edukacyjnych poprzez sprecyzowane treści nauczania i umiejętności nabytych przez dziecko:
-wspomaganie dzieci w rozwijaniu indywidualnych uzdolnień;
-budowanie systemu wartości, w tym wychowywanie dzieci tak, żeby lepiej orientowały się w tym co jest dobre, a co złe;
-kształtowanie u dzieci odporności emocjonalnej koniecznej do racjonalnego radzenia sobie w nowych i trudnych sytuacjach, w tym także do łagodnego znoszenia stresów i porażek;
-rozwijanie umiejętności społecznych dzieci, które są niezbędne w poprawnych relacjach z dziećmi i dorosłymi;
-stwarzanie warunków sprzyjających wspólnej zabawie dzieci o zróżnicowanych możliwościach fizycznych i intelektualnych;
-troska o zdrowie dzieci i ich sprawność fizyczną; zachęcanie do uczestnictwa w zabawach i grach sportowych;
-budowanie dziecięcej wiedzy o świecie społecznym, przyrodniczym i technicznym oraz rozwijanie umiejętności prezentowania swoich przemyśleń w sposób zrozumiały dla innych;
-wprowadzenie dzieci w świat wartości estetycznych i rozwijanie umiejętności wypowiadania się poprzez muzykę, małe formy teatralne oraz sztuki plastyczne;
-kształtowanie u dzieci poczucia przynależności społecznej (do rodziny, grupy rówieśniczej i wspólnoty) oraz postawy patriotycznej;
-zapewnienie dzieciom rozwoju poprzez wspieranie ich ciekawości, aktywności i samodzielności, a także kształtowanie tych wiadomości i umiejętności, które są istotne w dalszych etapach kształcenia.
Cele edukacyjne są realizowane we wszystkich obszarach działalności przedszkola.
2. Sylwetka rozwojowa dziecka w wieku przedszkolnym
FAZY ROZWOJU DZIECKA
W obrębie okresu przedszkolnego możemy wyróżnić trzy fazy:
1) Faza pierwsza (wczesna) obejmuje wiek od 3 do 4 lat.
2) Faza druga (średnia) obejmuje wiek od 4 do 5,5 roku.
3)Faza trzecia (późna) obejmuje wiek od 5,5 do 7 lat.
ROZWÓJ DZIECKA W WIEKU PRZEDSZKOLNYM
Wiek przedszkolny to nazwa okresu w życiu dziecka poprzedzającego rozpoczęcie obowiązkowej nauki szkolnej. W Polsce przypada on na wiek dziecka pomiędzy 3 a 7 rokiem życia. W rozwoju dziecka następują wówczas typowe zmiany.
J. Bruner podkreśla, że w tym okresie dziecko zdobywa umiejętności wewnętrznego przedstawiania większych wycinków otaczającego go świata za pomocą odtwórczych wyobrażeń. Poznawanie sprowadza się do bardziej refleksyjnego działania.
Najważniejsze osiągnięcia tego okresu – zdaniem M. Tyszkowej, to:
· dążenie do samodzielnego i odpowiedzialnego podejmowania różnych działań wynikających z odczuwanie siebie samego jako podmiotu własnych działań i przeżyć,
· odkrywanie świata zewnętrznego innych ludzi,
· zdobywanie znacznego zasobu wiedzy o świecie,
· pojawienie się obok zabawy początków świadomego uczenia się i pracy.
ROZWÓJ FIZYCZNY
Pojęcie „rozwój fizyczny” obejmuje całokształt biologicznych, biochemicznych i biofizycznych zmian, zachodzących w organizmie. Procesy te warunkują rozrastanie się i dojrzewanie organizmu. Okres od 4 do 7 roku życia nie należy do okresów o wybitnie nasilonych procesach rozrostu organizmu.
· Szybkość procesów rozwojowych maleje w porównaniu z okresem wcześniejszym.
· Wraz ze wzrostem wzmożonej aktywności ruchowej następuje szybki rozwój kośćca, powstaje cały szereg punktów kostnienia.
· Przejawem poprawnie przebiegających procesów kostnienia jest wymiana zębów mlecznych na stałe.
· Równocześnie z rozwojem kośćca intensywnie rozwija się układ mięśniowy.
· Zmianie też ulegają wysokość i ciężar ciała, które na przełomie 6-7 roku życia są tak intensywne, że dla swego charakteru zostały nazwane „skokiem” szkolnym.
· Znacznym zmianom ulegają też proporcje ciała. Stabilizuje się „postawa ciała”.
· Wraz z dojrzewaniem układu nerwowego oraz narządów ruchu, następuje rozwój sprawności ruchowych.
· Zachodzące w rozwoju fizycznym dziecka zmiany pomiędzy trzecim a siódmym rokiem życia charakteryzują się zwiększoną wydolnością całego organizmu oraz poszczególnych jego organów.
ROZWÓJ PSYCHICZNY
Rozwój procesów poznawczych
• Charakterystyczny dla wieku przedszkolnego rozwój percepcji jest ściśle powiązany z działaniem podejmowanym przez dziecko.
• Poprzez rozwój spostrzeżeń dziecko uzyskuje lepszą orientację w otaczającym go świecie.
• Następuje doskonalenie zdolności do dokonywania analizy i syntezy spostrzeżeniowej.
• Rozwój percepcji wzrokowej i słuchowej.
• W okresie przedszkolnym dzięki wrażliwości zmysłów, zwłaszcza wzroku i słuchu, wzrasta u dziecka reakcja na bodźce złożone.
• Uwaga jest mimowolna i skoncentrowana przede wszystkim na silnych bodźcach.
• Powoli kształtuje się spostrzeganie całościowe, którym kieruje nowość.
• Pamięć przez prawie cały okres przedszkolny ma charakter mimowolny.
• Około szóstego roku życia zaczynają się pojawiać początki pamięci dowolnej, która umożliwia nabywanie doświadczeń, przechowywanie ich, a następnie wykorzystanie.
• Rozwój pamięci umożliwia rozwój myślenia. Dziecko zaczyna myśleć kategoriami ogólnych wyobrażeń, liczy się z obiektywnymi cechami przedmiotów i zjawisk.
• Wyobrażenia są ściśle powiązane z aktywnością zmysłowo – ruchową.
• Nowe sytuacje stają się przedmiotem jego umysłowych czynności np.: porównywanie faktów, związanie ich ze sobą, wysnuwanie domysłów, prostego wnioskowania.
• Wzrost doświadczeń dziecka powoduje, że jego działanie staje się bardziej celowe i wyzwala chęć sprawdzenia spostrzeżeń, wyobrażeń i domysłów.
• Dziecko w wieku 3-5 lat dokonuje uogólnień na podstawie mało istotnych szczegółów.
• Około 6 roku życia zaczyna się kształtować u dziecka myślenie pojęciowe. Obrazy zaczynają pozostawać w pamięci w oderwaniu od konkretu.
• Dziecko w wieku przedszkolnym przejawia silne i rozległe potrzeby poznawcze.
• Bardzo intensywny rozwój zdolności do symbolicznego ujmowania rzeczywistości pozwala dziecku stosować różnego rodzaju oznaczenia i używać ich w zabawie symbolicznej i doskonaleniu orientacji w świecie.
• Procesy poznawcze dziecka przedszkolnego charakteryzuje: animizm (ożywianie przedmiotów martwych) i antropomorfizm (nadawanie przedmiotom cech ludzkich).
• W okresie przedszkolnym pojawia się u dziecka tendencja do myślenia krytycznego.
• Wraz z rozwojem myślenia pojęciowego pojawia się spontaniczne podejmowanie prób samodzielnego czytania.
ROZWÓJ SPOŁECZNO – EMOCJONALNY
• Wiek przedszkolny cechuje wzbogacanie i różnicowanie życia uczuciowego.
• Dziecko w tym wieku nie potrafi jeszcze stłumić i opanować swoich emocji i uczuć do tego stopnia, aby nie zaważyło to na ich wyrazie zewnętrznym.
• Wiele czynności dziecka ma charakter ekspresyjny, to znaczy służą one właśnie wyrażaniu przeżyć emocjonalnych, których dziecko nie umie maskować.
• W zachowaniu dziecka bardzo wyraźnie odzwierciedlają się afekty, tj. uczucia silne, gwałtowne i krótkotrwałe. Dziecko nie tylko łatwo przejawia afekty, ale też łatwo one u niego powstają i wybuchają.
• Tę właściwość uczuć nazywamy impulsywnością.
• Dziecko w wieku przedszkolnym jest nie tylko impulsywne, skłonne do wyładowywania swoich afektów, lecz także zmienne w swoich uczuciach i nastrojach.
• Jego emocje szybko się wytwarzają, ale też szybko gasną, a raczej przeradzają się w inne, nawet krańcowo odmienne.
• W ostatniej fazie okresu przedszkolnego, około połowy szóstego roku życia, dzieci dojrzewają emocjonalnie.
• Uczą się opanowywać swe afekty i ich przejawy zewnętrzne, ruchowe i słowne.
• U tych dzieci obserwuje się wydatny rozwój uczuć wyższych intelektualnych, społecznych, moralnych i estetycznych.
• Uczucia wyższe, są skierowane na określone obiekty w sposób bardziej trwały niż przy doznawaniu chwilowych emocji, pryzmat własnych potrzeb i zainteresowań.
• Wraz z nawiązywaniem coraz szerszych kontaktów społecznych dziecko zaczyna dostrzegać potrzeby innych oraz liczyć się z nimi.
• Zainteresowania dziecka 5, 6-letniego wykraczają poza najbliższe otoczenie.
• Dziecko 5-letnie przenosi swoje zainteresowania na pogranicze fikcji i rzeczywistości, a dziecko 6-letnie bardziej interesuje się rzeczywistością.
3.Funkcje współczesnego przedszkola
Na podstawie wykładu u Katarzyna Jemioło – Rabiega „Pedagogika przedszkolna z metodyką”
Wg J. Karbowniczek:
· opiekuńczo-zdrowotna (opieka nad dzieckiem, czuwanie nad jego zdrowiem i bezpieczeństwem),
· stymulująca (pobudzającą i ukierunkowująca procesy rozwojowe przedszkolaka),
· profilaktyczna (zapobiegającą i przeciwdziałającą zagrożeniom dla zdrowia i rozwoju osobowości dziecka),
· korektywna (korygowanie wad rozwojowych, zaburzeń parcjalnych, wyrównywanie braków),
· kompensacyjna (korekta stanu zastanego, usuwanie nie tylko przyczyn zjawiska, ale i samych trudności z nim związanych),
· dydaktyczna (wyposażenie wychowanków w odpowiedni zasób wiadomości, umiejętności i nawyków, przygotowujących ich do roli ucznia oraz zapewniających dobry start szkolny),
· socjalizacyjna (...
ira770