3-Falownik.pdf

(1095 KB) Pobierz
Politechnika Poznańska
Wydział Budowy Maszyn
i Zarządzania
Automatyzacja i Nadzorowanie Maszyn
Zajęcia laboratoryjne
Ćwiczenie 3
Falownik
Opracował: mgr inż. Bartosz Minorowicz
Zakład Urządzeń Mechatronicznych
Konsultacje: mgr inż. Frederik Stefański
Zakład Urządzeń Mechatronicznych
Poznań 2012
OGÓLNE ZASADY BEZPIECZEŃSTWA
PODCZAS WYKONYWANIA ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH
Przed przystąpieniem do ćwiczenia należy zapoznać się z instrukcją dydaktyczną.
Dokonać oględzin urządzeń, przyrządów i przewodów używanych podczas
ćwiczenia. W przypadku zauważenia nieprawidłowości lub uszkodzeń
bezzwłocznie powiadomić prowadzącego.
Zabrania się samodzielnego załączania stanowiska bez sprawdzenia połączeń i
wydaniu zgody przez prowadzącego.
Zmian parametrów lub konfiguracji stanowiska przy użyciu dostępnych
przełączników i potencjometrów można dokonywać po uprzednim
przeanalizowaniu skutków takich działań.
Zmian w konfiguracji obwodów elektrycznych polegających na zmianie połączeń
przewodów lub wymianie przyrządów, należy dokonywać po uprzednim
wyłączeniu zasilania stanowiska.
Zabrania się wykonywania przełączeń (przewodów, urządzeń) w układzie
znajdującym się pod napięciem.
Przy obsłudze stanowisk, które zawierają elementy zasilane napięciem
elektrycznym wyższym niż napięcie bezpieczne, należy zachować szczególną
ostrożność w celu uniknięcia porażenia prądem elektrycznym.
Stosowanie ustawień i procedur innych niż opisane w instrukcji lub zalecone przez
prowadzącego może spowodować nieprzewidziane działanie, a nawet uszkodzenie
stanowiska.
Przekroczenie dopuszczalnych parametrów (napięć, prądów) może doprowadzić do
uszkodzenia elementów stanowiska, pożaru lub porażenia prądem.
W przypadku nieprawidłowego działania urządzeń lub wystąpienia objawów
uszkodzeń (np. iskrzenie, zapach spalenizny) należy natychmiast wyłączyć
stanowisko i powiadomić prowadzącego.
1. Cel ćwiczenia
Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z działaniem i funkcjami falownika firmy Lenze
Serii 8200 zastosowanego w układzie sterowania prędkością obrotową silnika
asynchronicznego
.
2. Wstęp teoretyczny
W przemyśle najczęściej spotykanymi urządzeniami wykonawczymi są silniki
elektryczne. Wyróżnia się dwa podstawowe typy silników ze względu na zasilanie, prądu
stałego (DC – ang.
Direct Current)
i przemiennego (AC – ang.
Alternating Current).
Silniki
prądu przemiennego są coraz częściej stosowane w przemyśle, zastępując silniki prądu
stałego. Spowodowane jest to prostszą budową i brakiem mechanicznego komutatora, co w
konsekwencji oznacza niższą cenę i mniejszą awaryjność. Do prawidłowego sterowania
prędkością obrotową oraz momentem silnika stosuje się przemienniki częstotliwości
(popularnie nazywany falownikiem).
2.1. Regulacja prędkości silnika asynchronicznego trójfazowego
Prędkość obrotowa trójfazowego, asynchronicznego silnika prądu zmiennego jest
wyrażana wzorem (1) i nominalnie proporcjonalna do częstotliwości napięcia zasilającego.
n=
60
f
(
1−
s
)
p
(1)
gdzie:
n
– prędkość obrotowa wału silnika asynchronicznego [obr
-1
]
f
– częstotliwość napięcia zasilającego [Hz]
p
– liczba par biegunów stojana silnika
s
– poślizg (określa różnicę prędkości pola magnetycznego stojana i prędkości obrotowej
wału silnika),
s=
n
s
n
w
100
n
s
Z powyższej zależności wynika następujący fakt – aby sterować prędkością obrotową
silnika konieczna jest zmiana częstotliwości napięcia zasilającego lub zmiana liczby par
biegunów stojana. Na pierwszy z wymienionych parametrów możemy wpływać przy pomocy
układów elektronicznych, drugi jest uwarunkowany konstrukcją silnika.
Moment na wale silnika prądu zmiennego określa wyrażenie (2):
M
=
k⋅
M
U
f
(2)
– Moment [Nm]
k
– współczynnik proporcjonalności (zależny od rodzaju silnika)
U
– wartość napięcia zasilającego [V]
f
– częstotliwość napięcia zasilającego [Hz]
Utrzymanie stałej wartości momentu, co jest właściwe w wielu napędach elementów
maszyn wymaga utrzymania stałej wartości stosunku U/f. W innych zastosowaniach,
zwłaszcza w przypadku pomp i wentylatorów obciążenie zwiększa się z kwadratem prędkości
obrotowej. Obie charakterystyki momentu przedstawiono na Rysunku 1. W takich wypadkach
napięcie utrzymywane jest, jako proporcjonalne do f
2
. W rezultacie napięcie przy małych
częstotliwościach jest obniżone, co redukuje nagrzanie silnika.
Rys. 1
Charakterystyki momentu silnika i pompy/wentylatora
Moment wytwarzany przez silnik będzie niezmienny, jeśli zachowana zostanie stała
wartość prądu w uzwojeniu oraz stała wartość strumienia elektromagnetycznego w pakiecie
blach stojana i wirnika. Strumień elektromagnetyczny w silniku zależy od trzech czynników:
częstotliwości napięcia, wartości skutecznej napięcia oraz parametrów uzwojenia. Generalnie
pozostanie on niezmienny, jeśli zachowany zostanie stały stosunek wartości skutecznej do
częstotliwości napięcia zasilania (3).
F
=
c
U
f
(3)
gdzie:
F
– strumień elektromagnetyczny [Wb]
c
– współczynnik proporcjonalności
f
– częstotliwość napięcia zasilającego [Hz]
2.2. Przemiennik częstotliwości
Falowniki (przekształtniki lub przetwornice częstotliwości) służą do regulacji
prędkości obrotowej silników trójfazowych przy zasilaniu ich z jednofazowej sieci prądu
przemiennego. Falownik wraz z silnikiem tworzą elektroniczny napęd regulowany, który
znajduje zastosowanie np. w obrabiarkach, urządzeniach transportowych i urządzeniach
klimatyzacyjnych. Na rysunku 2 przedstawiono schemat budowy napędu z przetwornicą
częstotliwości.
Rys. 2
Schemat budowy przemiennika częstotliwości
Przemiennik częstotliwości możemy podzielić na kilka głównych podzespołów:
Prostownik
– zasilany z jednej lub trzech faz napięcia przemiennego. Na wyjściu
generowane jest pulsacyjne napięcie stałe. Występują dwa podstawowe rodzaje prostowników:
niesterowane (diodowe) oraz sterowane (tyrystorowe i tyrystorowo-diodowe).
Układ pośredni
– występują trzy rodzaje układów pośrednich, w zależności od
rodzaju falownika:
o
układ pośredni z regulowanym prądem,
o
układ pośredni z regulowanym lub stałym napięciem wejściowym i wyjściowym,
o
układ pośredni ze stałym napięciem wejściowym i zmiennym wyjściowym.
Falownik
– wytwarza napięcie zmienne trójfazowe o regulowanej wartości i
częstotliwości. Możemy rozróżnić trzy typy zasilania falowników (zależne od układu
pośredniego):
o
prądem stałym o regulowanej wartości,
o
napięciem stałym o regulowanej wartości,
o
napięciem stałym nieregulowanym.
Prędkość obrotowa jest proporcjonalna do wielkości napięciowego lub prądowego
sygnału wejściowego. Falowniki często posiadają wejścia cyfrowe umożliwiające rozruch
silnika, zmianę kierunku obrotów lub wybór predefiniowanej częstotliwości. Zastosowanie
falownika zapewnia sterowanie procesem rozruchu i hamowania napędu (tzw. softstart) oraz
zabezpieczenie silnika przed przeciążeniem, zwarciem i przegrzaniem.
Najprostszy napęd falownikowy składa się z silnika zasilanego z falownika, którego
częstotliwość regulowana jest potencjometrem. Prędkość obrotowa może być także ustawiana
zdalnie, na przykład przy pomocy sterownika przemysłowego z wyjściem analogowym.
Przy doborze falownika należy uwzględnić parametry techniczne silnika, takie jak
moc, napięcie zasilania i prąd oraz rodzaj napędu (np. podnośnik, suwnica, mieszadło,
pompa). Bardzo istotną sprawą, na którą należy zwrócić uwagę jest wielkość momentu
potrzebna do bezpiecznej pracy napędu. Ważny jest również sposób sterowania przetwornicą
(ilość wejść i wyjść analogowych/cyfrowych, dodatkowe funkcje) oraz oczekiwane przez
użytkownika możliwości sterowania falownikiem, wygląd pulpitu sterowania, itp. Aby
zapewnić sprawną i bezawaryjną pracą falownika należy wziąć pod uwagę np. zapylenie w
pomieszczeniu, temperaturę, sposób zainstalowania falownika, warunki zasilania (sieć
jedno/trójfazowa, wartość napięcia zasilania).

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin