Stronnictwo saskie na Litwie w pierwszym okresie panowania Augusta II_2017 [Grala, Tomasz].pdf

(3574 KB) Pobierz
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Wydział Historyczny
mgr Tomasz Grala
Stronnictwo saskie na Litwie w pierwszym okresie
panowania Augusta II
Rozprawa Doktorska
Napisana pod kierunkiem
dr hab. Prof. UAM
Macieja Foryckiego
Poznań 2017
1
Spis treści
Wykaz skrótów .................................................................................................................... 3
Wstęp .................................................................................................................................. 6
1– Zawiązanie się stronnictwa saskiego na Litwie ............................................................ 44
1.2 – Znaczenie polityki Jana III Sobieskiego dla kształtowania się obozu królewskiego
...................................................................................................................................... 51
1.3 – Utworzenie obozu prosaskiego ............................................................................ 65
1.4 – Wobec niepokojów wewnętrznych w okresie po elekcji Augusta II .................... 96
2 – Charakterystyka obozu saskiego w Wielkim Księstwie Litewskim ............................ 131
2.1.1 – Wewnętrzne podziały stronnictwa saskiego............................................... 131
2.1.3 – Powiązania publiczne .................................................................................. 165
2.1.4 – Konflikty personalne w ramach obozu saskiego w MDL ............................. 172
2.2 – Przywódcy obozu saskiego ................................................................................. 185
2.3 – Wpływy stronnictwa saskiego wśród szlachty litewskiej ................................... 194
2.3.2 – Przekrój społeczny stronników króla .......................................................... 202
3 – Aktywność stronnictwa saskiego .............................................................................. 208
3.1.1 Walka stronnictw na sejmikach, radach senatu, zjazdach i Trybunałach. ..... 223
3.1.2. Konfederacja sandomierska i wileńska ......................................................... 239
3.1.3 – Działalność propagandowa ......................................................................... 248
3.1.4 – Kariery urzędnicze członków stronnictwa dworskiego ............................... 260
3.2 – Wpływy stronnictwa saskiego w wojsku litewskim ........................................... 280
3.2.1 – Stronnictwo saskie w wojnie domowej....................................................... 308
3.2.2 – Stronnictwo saskie a Wielka Wojna Północna ............................................ 331
3.3 – Obóz saski w MDL wobec elekcji Stanisława Leszczyńskiego ............................ 370
3.4 – Działalność stronników saskich na arenie międzynarodowej ............................ 385
3.4.2 – Stronnictwo saskie wobec Rosji .................................................................. 392
3.4.3 – Stronnictwo saskie a traktat altransztadzki ................................................ 408
4 – Rozkład obozu saskiego po abdykacji Augusta II ...................................................... 415
Zakończenie .................................................................................................................... 427
Aneks 1 ........................................................................................................................ 440
Tab. nr 2 – Adherenci Sobieskiego, którzy przeszli – w czasie elekcji – do obozu
saskiego. .................................................................................................................. 440
Aneks 2 ........................................................................................................................ 442
2
Tab. nr 3 – Wykaz osób, które – podpisując sufragia Augusta II – podały pełnione
urzędy lub funkcje. .................................................................................................. 442
Aneks 3 ........................................................................................................................ 462
Tab. nr 4 – Wykaz przedstawicieli Wielkiego Księstwa Litewskiego, którzy stanęli w
obronie wolnej elekcji ks. Franciszka Ludwika de Conti, bezpośrednio po jej
rozdwojeniu dnia 5 VII 1697 r.. ............................................................................... 462
Bibliografia ...................................................................................................................... 464
Źródła rękopiśmienne i drukowane ............................................................................ 464
Opracowania ................................................................................................................... 468
Spis tytułów źródeł.......................................................................................................... 481
3
Wykaz skrótów
a)
ABS – Acta Baltico-Slavica.
AGAD – Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie.
APKrz – Archiwum Potockich z Krzeszowic.
APP – Archiwum Publiczne Potockich.
AR – Archiwum Radziwiłłów.
Asap. – Archiwum Sapiehów.
AUL – Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica.
AWAK – Akty izdawajemyje Wilenskoju Kommisjeju dlia Razbora Driewnich
Aktow.
AW – Ateneum Wileńskie.
BK PAN – Biblioteka Kórnicka PAN w Kórniku.
BCzart. – Biblioteka Czartoryskich w Krakowie.
BJ – Biblioteka Jagiellońska w Krakowie.
BOss. – Biblioteka Zakładu Narodowego im. Ossolińskich, Wrocław.
BPANKr. – Biblioteka PAN, Kraków.
CPH – Czasopismo Prawno-Historyczne.
f. – fond, fondas (zespół).
KH – Kwartalnik Historyczny.
KHPP – Kwartalnik Historii Prasy Polskiej.
KWM – Komunikaty Warmińsko-Mazurskie.
LMAB – Lietuvos Mokşlu Akademijos Bibliotekos.
LMAVB – Lietuvos Mokslų Akademijos Biblioteka im. Wróblewskich w Wilnie.
LNB – Lwowska Naukowa Biblioteka im. W. Stefanyka NAN Ukrainy.
LSP - Lituano-Slavica Posnaniensia. Studia Historica II.
MHA – Miscellanea Historico-Archivistica.
NAN – Nаціо�½аль�½а Академія Наук.
Oddz. R – Oddział Rękopisów Lwowska Naukowa Biblioteka im. W. Stefanyka
NAN Ukrainy.
PBK – Pamiętnik Biblioteki Kórnickiej.
PNH – Przegląd Nauk Historycznych.
PH – Przegląd Historyczny.
PSB –
Polski Słownik Biograficzny.
PTH – Polskie Towarzystwo Historyczne.
PW – Przegląd Wschodni.
RHPP – Rocznik Historii Prasy Polskiej.
RS – Rankraščių skyrius.
RTPN – Roczniki Towarzystwa Przyjaciół Nauk.
SDPPP – Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego.
SMHW – Studia i Materiały do Historii Wojskowości.
SH – Studia Historyczne.
SHW – Studia Historyczno-Wojskowe.
Sobótka – Śląski Kwartalnik HIstoryczny „Sobótka”.
VL – Volumina Legum.
4
WKsL – Wielkie Księstwo Litewskie
1
.
WRH – Wschodni Rocznik Humanistyczny.
ZACz – Zbiór Aleksandra Czołowskiego.
ZFK – Zbiór Franciszka Kluczyckiego (Archiwum Szczuki).
ZH – Zapiski Historyczne.
ZZG – Zbiory Zygmunta Glogera.
b)
Akta grodzkie,
t. 22 –
Akta grodzkie i ziemskie,
t. 22,
Lauda sejmikowe wiszeńskie
1673-1732,
oprac. A. Prochaska, Lwów 1932.
AS
–
Akta sejmikowe województw poznańskiego i kaliskiego. Lata 1696-1703,
wyd. M. Zwierzykowski, Poznań 2008.
AZSWKsL,
t. 2 –
Akta Zjazdów Stanów Wielkiego Księstwa Litewskiego,
t. 2:
Okresy panowań królów elekcyjnych XVI-XVII wiek,
oprac. H. Lulewicz,
Warszawa 2009.
AZSWKsL,
t. 1 –
Akta Zjazdów Stanów Wielkiego Księstwa Litewskiego,
t. 1:
Okresy bezkrólewi (1572-1576, 1586-1587, 1632, 1648, 1696-1697, 1706-1709,
1733-1735, 1763-1764),
oprac. H. Lulewicz, Warszawa 2006.
Dyaryusz prawdziwy
–
Dyaryusz prawdziwy, bo bez imienia autora wszystkich
rzeczy i dziejów, które się w Polsce działy po śmierci Jana III króla polskiego aż
do
obrania
Augusta
II.
(Z
rękopisu
spółczesnego),
[w:]
L. Rogalski,
Dzieje Jana III Sobieskiego,
Warszawa 1847.
Dyariusz negocjacji
–
Dyariusz negocjacji jaśnie wielmożnych, wielmożnych
panów ichmościów posłów od Rzeczypospolitej do króla jego mości obranego
Fryderyka
Augusta
cum
denuntiatione
wyprawionych
z Warszawy, 15 Julii 1697 r.,
[w:] L. Rogalski,
Dzieje Jana III Sobieskiego,
Warszawa 1847.
Elektorów poczet
–
Elektorów poczet, którzy niegdyś głosowali na elektów Jana
Kazimierza roku 1648, Jana III roku 1674, Augusta II roku 1697,
i Stanisława Augusta roku 1764. Najjaśniejszych królów polskich, wielkich książąt
litewskich, ułożył i wydał Oswald Zaprzaniec z Siemuszowej Pietruski,
Lwów
1845.
K. Jarochowski,
Dzieje panowania,
t. I – K. Jarochowski,
Dzieje panowania
Augusta II od śmierci Jana III do chwili wstąpienia Karola XII na ziemię polską,
Poznań 1856.
K. Jarochowski,
Dzieje panowania,
t. II – K. Jarochowski,
Dzieje panowania
Augusta II od wstąpienia Karola XII na ziemię polską aż do elekcyi Stanisława
Leszczyńskiego,
Poznań 1874.
K. Jarochowski,
Dzieje panowania,
t. III – K. Jarochowski,
Dzieje panowania
Augusta II od elekcji Stanisława Leszczyńskiego aż do bitwy połtawskiej (1704-
1709),
Roczniki Towarzystwa Przyjaciół Nauk Poznańskiego, t. XVII, z. 1,
Poznań 1890 (niedokończona).
Księga Sigillat
–
Metryka Litewska. Księga Sigillat 1709-1719,
oprac.
A. Rachuba, Warszawa 1987.
1
Skrót został przyjęty za Henrykiem Lulewiczem i Andrzejem Rachubą:
Rejestry podymnego Woj.
nowogródzkie,
s. 24.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin