Mianowska E. - Owoce pestkowe.pdf

(24700 KB) Pobierz
E L IZ A M IA N O W SKA
OWOCE
PESTKOWE
OD AUTORKI
W spółczesna nauka o żyw ieniu zaleca spożywanie pokar­
mów pochodzenia roślinnego, jako niezbędnych do pra­
w id ło w e g o rozw oju i funkcjonowania ludzkiego orga­
nizmu. W śród tych p roduktów poważną pozycję stanowią
w arzyw a i owoce, będące źródłem w ęglow odanów , w i­
tamin i zw iązków mineralnych, bogate w błonnik i pek­
tyn y ułatwiające traw ienie. W arzyw jadamy w Polsce
w ięcej niż w wielu innych krajach europejskich, ale
spożycie ow oców jest u nas znacznie niższe od śred­
niego europejskiego i od spożycia zalecanegp w nor­
mach żyw ienia. W ynika to w dużej mierze stąd, że tylko
jabłka są u nas dostępne przez cały rok, natomiast nie
mamy ow oców cytrusow ych, a ja g o d o w e i pestkowe
w ystępują sezonowo.
O w oce pestkowe są bardzo wartościowe tak pod w z g lę ­
dem smakowym, jak i odżyw czym . Pomimo że jest ich
w sumie zb yt mało w stosunku do potrzeb, krótki okres
występowania sprawia, że zdarzają się przypadki nie­
racjonalnego w ykorzystania zbiorów . Dotyczy to zwłasz­
cza śliwek, które są najliczniejszym gatunkiem w tej
grupie ow oców .
Surowych ow oców pestkowych nie można zjeść dużo
w krótkim czasie, a ponadto nie wszyscy dobrze je
5
znoszą. Broszura zawiera więc zb ió r przepisów na potra­
w y gotow ane, duszone i pieczone z brzoskwiń, śliwek,
m oreli, wiśni i czereśni. Są to oczyw iście g łó w n ie dania
słodkie, a więc desery i ciasta, ale także potraw y obia­
dow e oraz uzupełniające dodatki, np. do mięs. Podano
tu także przepisy na przetw ory, które przedłużają trw a­
łość ow oców co najmniej o rok, a także zdradzono kilka
sekretów naszych babek m.in. o sporządzaniu dom ow ych
nalewek. Pominięto natomiast technologię mrożenia o w o ­
ców, g d yż pojemność naszych dom ow ych zamrażarek
(jeśli się je ma) nie jest duża i nie zapewnia dużego
asortymentu własnych mrożonek. M rożonki produkow ane
przem ysłow o można natomiast stosować w podanych
przepisach w taki sam sposób, jak ow oce świeże.
W pierw szej części broszury C zytelnik znajdzie charak­
terystykę poszczególnych gatunków i odmian ow oców
pestkowych, g łó w n ie pod w zględem ich wartości o d ż y w ­
czej i przydatności użytkow ej. Dane te służyć mogą przy
w yborze o d p o w ie d n ie g o surowca kulinarnego oraz przy
planowaniu, co najlepiej posadzić na działce.
Mam nadzieję, że sporządzone w e d łu g zamieszczonych
tu przepisów w yro b y będą Państwu smakować, pozw olą
na urozmaicenie codziennych posiłków i uprzyjem nie­
nie spotkań towarzyskich.
W IADOM OŚCI OGÓLNE
C O WARTO W IED ZIEĆ O O W O CA CH
PESTKOWYCH
O w oce pestkowe — zwane w botanice pestkowcami —
są to ow oce powstałe z rozrośniętej zalążni, przekształ­
conej w tzw. ow ocnię. Jej zewnętrzna część jest mięsista,
a wew nętrzna — zdrewniała tw o rzy pestkę, w której
znajduje się nasienie. Do uprawianych w Polsce ow oców
pestkow ych należą: czereśnie, wiśnie, śliw y i w n ie w ie l­
kim zakresie — ze w zględu na mało sprzyjające wa­
runki atmosferyczne — brzoskw inie i morele. W szystkie
należą do rodziny różow atych (Rosaceae) i p o d ro d zin y
śliw ow ych
(Prunoidae).
Charakteryzują się one cennymi
wartościami odżyw czym i i znakom itym smakiem, toteż
produkcja ich ma duże znaczenie gospodarcze.
W naszych warunkach glebow o-klim atycznych najlepiej
udają się śliwy, zajmujące wśród uprawianych u nas
drzew ow ocow ych d ru g ie miejsce po jabłoniach, przy
czym jedna śliwa przypada na trzy jabłonie. W ymagają
one g leb ciepłych, w ilgotnych i przew iew nych, ale mniej
żyznych niż jabłonie. Średnie zbiory tych ow oców w la­
tach 1976— 1980 w ynosiły w Polsce 177,6 tys. ton,
a w 1982 r. — 134,7 tys. ton. W ielkość zbiorów w skali
krajow ej ulega dużym wahaniom, zależnie od warunków
atmosferycznych w danym roku.
W iśnie są odporne na mróz i można je uprawiać w ca­
łym kraju, także w chłodniejszych rejonach i na g o r­
szych stanowiskach. Jedynie na terenach z dużym i opa­
dami atmosferycznymi (p o w yże j 650 mm rocznie) oraz
tam, g dzie często w ystępują przym rozki późną wiosną,
nie pow inno się zakładać sadów wiśniow ych. Produkcja
wiśni w Polsce jest jednak mała (średnie zbiory w la­
tach 1976— 80 w yn o siły 38,4 tys. ton rocznie, a w 1982 r.
— 43,3 tys. ton), wskutek braku d o b re g o materiału szkół­
karskiego i pracochłonności zbioru tych ow oców .
8

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin