Organzacja i znaczenie pasieki wędrownej (2015).pdf

(349 KB) Pobierz
Adam Boguta
Organizacja i znaczenie pasieki wędrownej
Szepietowo 2015
Podlaski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Szepietowie
18-210 Szepietowo,
tel. (086) 275 89 00 fax (086) 275 89 20
e-mail: wpodr@zetobi.com.pl,
www.odr.pl
Nakład: 500 egz.
Druk: Drukarnia TOP DRUK Łomża
W pasiekach wędrownych znacznie bardziej racjonalnie wykorzystywane są
możliwości produkcyjne rodzin pszczelich niż w tradycyjnym, stacjonarnym modelu
pasieki. Przewożąc pasiekę na różne, oddalone pożytki można:
–
wykorzystać różnego gatunku rośliny pożytkowe,
–
uzupełnić zbiory pasieki stacjonarnej w okresie bezpożytkowym lub po nieudanych
zbiorach wcześniejszego pożytku,
–
zapewnić pszczołom pożytek rozwojowy w okresie jesiennym lub wiosennym,
–
zmniejszyć konkurencyjne zagęszczenie rodzin pszczelich,
–
świadczyć usługowe zapylanie plantacji.
Korzystanie z kilku pożytków w ciągu sezonu pozwala na uzyskani wyższej wy-
dajności miodowej z rodziny i jednocześnie zwiększa dochód pasieki. Tylko poprzez
wędrówki można uzyskać kilka gatunków miodu, a dzięki nieprzerwanemu pożytkowi
rodziny są bardzo silne i mają dużo czerwiu.
To nie pszczelarz decyduje o pszczołach, lecz natura, a pszczelarz musi dostosować do niej
swoje zabiegi
Pszczelarz, aby wędrować z pszczołami musi do tego być odpowiednio przygo-
towany. Wiąże się to z inwestycjami i ogromnym nakładem pracy, ale ogólny bilans
ekonomiczny w porównaniu z pasieką stacjonarną jest dużo lepszy. Najczęściej pszczo-
ły w pasiekach stacjonarnych mają do dyspozycji tylko dwa pożytki towarowe. Miód
wiosenny – rzepakowy, mniszkowy, wielokwiatowy, i miód letni – akacjowy, lipowy,
gryczany, wielokwiatowy. Dzięki przewozom pszczół można wykorzystać dwukrotnie
więcej pożytków co znacząco wpływa na zwiększenie produkcji miodu.
Jak podają autorzy Encyklopedii Pszczelarskiej, gospodarka wędrowna to prze-
wożenie rodzin pszczelich na oddalone pożytki, co umożliwia lepsze ich wykorzysta-
nie. Zasięg lotu pszczół przekracza wprawdzie 2 km, ale wtedy zużywają one podczas
lotu prawie cały nektar przenoszony w wolu. Tylko w wyjątkowo sprzyjających warun-
kach pogodowych pszczoły mogą przynieść do ula nektar z pożytków oddalonych 3–5,
a nawet 7 km. Obecnie w Polsce do przewożenia pasieki nie jest wymagane zaświad-
czenie o stanie zdrowotności pszczół, pasieka nie może jedynie pochodzić z obszaru
zapowietrzonego. Niemniej jednak pasieka wędrowna musi być bezwzględnie zdrowa,
a więc prowadzona z zachowaniem wszelkich zasad higieny.
Należy pamiętać, że efekty wędrówek z pszczołami nie zawsze będą takie same,
jednak niewątpliwie zwiększają szansę na uzyskanie większej ilości różnych gatunków
miodu. Ilość uzyskanego miodu w pasiece wędrownej zależy od:
–
stopnia nasilenia wędrówek,
–
wydajności miodowej roślin pożytkowych objętych wędrówką,
–
dostosowanie uli oraz sprzętu do wędrówek z pszczołami,
–
wiedzy i umiejętności pszczelarza.
3
Bardzo istotną kwestią w wędrówkach z pszczołami jest fakt, że przy wykorzysta-
niu trzech lub więcej pożytków istnieje duże prawdopodobieństwo, że przynajmniej na
okres jednego z nich będą sprzyjające warunki pogodowe.
Rodzaje pożytków pszczelich
Pożytek pszczeli stanowią zebrane przez pszczoły surowce pochodzenia roślin-
nego, wykorzystywane przez nie do wyrobu miodu i pierzgi. Surowcami, którymi ży-
wią się pszczoły mogą być pyłek kwiatowy, nektar, spadź, bądź inne soki roślinne. W
zależności od rodzaju pokarmu wyróżniamy pożytki pszczele pyłkowe, nektarowe i
spadziowe. Pora roku decyduje o rodzaju pożytku i tak wyróżniamy: pożytki wczesne
(wiosenne), główne (letnie) oraz jesienne (późne). Jednak nie każdy pożytek stano-
wi jednakowo obfity pokarm dla pszczół, dlatego rozróżniamy pożytki podtrzymujące
(umożliwiające pszczołom przetrwanie), rozwojowe (pozwalające na rozwój) oraz po-
żytki towarowe (zapewniające zbiory miodu).
Najpopularniejsze rośliny pożytkowe:
Rzepak
Rzepak zakwita w pierwszej dekadzie maja oraz kwitnie przez około 3 tygodnie.
Określa się, że wydajność miodowa wynosi od 80 do 140 kg/ha, a wydajność pyłkowa
od 100 do 150 kg/ha. Miód rzepakowy ma barwę jasną - od prawie białej do kremowej.
Wyróżnia się tym, że bardzo szybko ulega krystalizacji, nawet w ciągu tygodnia od
miodobrania.
Gryka
Gryka zakwita na początku lipca i kwitnie do 7 tygodni. Wyróżnia się tym, że jej
kwiaty rozkwitają tylko w godzinach rannych, wkrótce potem pylą i nektarują, ale tylko
do południa. Określa się, że wydajność miodowa wynosi około 300 kg, a wydajność
pyłkowa około 25 kg/ha. Miód gryczany ma barwę herbacianą do ciemnobrązowej.
Charakteryzuje się ostrym, piekącym smakiem. Proces krystalizacji zachodzi powoli
około 2-3 miesiące.
Lipa drobnolistna
Zakwita w pierwszej dekadzie lipca i kwitnie około 2 tygodnie. Uważa się, że
jest to drzewo wybitnie miododajne, choć ma skłonności do przemiennego kwitnienia.
Drzewa starsze niż 50 lat kwitną zwykle obficie co drugi rok. Określa się, że wydaj-
ność miodowa wynosi około 200 kg/ha, a wydajność pyłkowa około 40 kg/ha. Barwa
miodu lipowego może być bardzo jasna oraz nieco ciemniejsza, aż do bursztynowej z
zielonkawym odcieniem, w zależności od domieszki spadzi, która zwykle towarzyszy
nektarowaniu lipy.
4
Mniszek pospolity
Zakwita pod koniec kwietnia i kwitnie masowo przez cały maj. Pszczoły bardzo
chętnie odwiedzają kwiaty mniszka, ale bardziej ze względu na wartościowy pyłek niż
nektar. Wydajność miodowa mniszka wynosi jedynie około 20 kg/ha, a wydajność pył-
kowa aż około 260 kg/ha.
Chaber bławatek
Kwitnie od połowy czerwca do żniw. Dostarcza dużo nektaru i pyłku, z którego
pszczoły formują białawe obnóża. Określa się, że wydajność miodowa wynosi do 350
kg/ha, a wydajność pyłkowa 60 kg/ha.
Facelia błękitna
Zakwita już w pierwszej dekadzie czerwca. Kwitnienie trwa od 4 do 6 tygodni.
Kwiaty facelii nektarują bardzo obficie. Pszczoły formują z facelii niebieskie obnóża.
Wydajność miodowa wynosi 300 kg/ha, a wydajność pyłkowa 180 kg/ha. Miód facelio-
wy ma bardzo jasną barwę oraz wyjątkowo delikatny smak.
Koniczyna biała
Zakwita już w końcu maja i kwitnie całe lato. Występuje głównie na pastwiskach,
dobrze znosi udeptywanie. Wydajność miodowa wynosi 100 kg/ha, a wydajność pył-
kowa 30 kg/ha.
Klon zwyczajny
Zakwita w trzeciej dekadzie kwietnia i kwitnie przez około 2 tygodnie. Niestety
pszczoły nie zawsze mogą wykorzystywać ten pożytek ze względu na często niesprzy-
jającą warunki pogodowe występujące wczesną wiosną. Określa się, że wydajność mio-
dowa wynosi 100 kg/ha.
Wykorzystanie pasieki wędrownej w celu wykorzystania pożytków rozwojowych
jest na ogół mało doceniane ze względu na to, że wędrówka taka zazwyczaj nie za-
pewnia na bieżąco ani kilograma miodu towarowego. Należy pamiętać, że nic nie jest
w stanie lepiej przygotować rodziny pszczelej do wykorzystania głównych pożytków
jak naturalne przybytki w ulu nektaru i pyłku.
Jeśli w okolicy stacjonowania pasieki wiosną lub jesienią występują okresy głodówkowe,
zawsze opłaca się przewieźć pszczoły na iwę, mniszek pospolity, seradelę czy wrzos.
Opłacalność ta wynika z bardzo dobrego rozwoju i wzrostu kondycji rodzin ze względu na
naturalne przybytki, nawet jeśli wędrówka nie zapewni miodu towarowego.
Efektywność wędrówek jest zależna w dużej mierze od jakości uli i sprzętu jakimi
dysponuje pszczelarz. Podstawowym wyposażeniem każdej pasieki są ule. W pasiece
stacjonarnej ul jako pomieszczenie dla rodziny pszczelej ma jej zapewniać właściwe wa-
5

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin