Dzieje_miast_i_mieszczanstwa-MB.pdf

(47243 KB) Pobierz
Dzieje miast
i mieszczaństwa
w Polsce
przedr ozbi oro wej
Str.
14
58
77
88
88
Wiersz
4 od g.
19 od g.
3 od d.
14 od g.
9 od d.
24 od g.
16 od d.
9 od d.
10 od g.
11 od g.
15 od g.
3 od d.
13 od g.
6 od g.
11 od d.
13 od g.
20 od d.
16 od g.
5 od g.
11 od g.
21 od d.
4 od d.
12 od g.
8 od g.
1 od d.
17 od g.
19 od g.
9 od g.
9 od d.
19 od g.
19 od d.
15 od d.
12 od d.
5 od d.
5 od g.
20 od d.
14 od g.
16 od g.
6 od g.
19 od g.
8 od d.
3 od g.
4 od d.
9 od d.
£ od d.
10 od d.
po 7 od g.
dodać
12 od g.
24 od d.
Jest
Z. Arnold
sformułowaniu
Stadtgrii ndungen
Ciechanów
Zambsk
„pochmurna”
1580 r.
grabarze
3 rzemieślników
6 biawatników
w Warszawie).
nieporozumień
Lublinie, Olsztynie, Gnieźnie,
no.
50°/o.
„opirex”
stosunków
Wojcieszyna
wydał
również
dbałych
Sandomierza
1558-1660
bracławickiego
Opublikowana
\84Д
1
Kowel
tego badacza, obraz
Furope
\I640\ 164Щ
wyłącznie
Augustowo
XVI w.
wywozu via Gdańsk
który wnosił
Kałusz
zacieśniły
Lublin 1926
często związane
zachowana
zaliczano
Berlin 1955
Przekład
lude
na mapie stanisławowskiej
w Instytucie Historii
Powinno być
S. Arnold
sformowaniu
Städtegriindungs
Ciechanów (?)
Zambski
„podmurna”
1480 r.
garbarze
4 rzemieślników
6 ławników
w Warszawie),
niepowodzeń
Lublinie, Gnieźnie,
m. in.
50°/o załogi,
„opifex”
stosunku
Wocieszyna
wydawał
równocześnie
dbałym
Sendomierza
1658-1660
bracławskiego
Opublikowany
\84y0
1
2
|S,0
Kowal
tego badacza obraz
Europe
\I440\1640\
wyłączne
Augustów
XVI/XVII w.
przywozu via Gdańsk
który wynosił
Kałusza
zacieśniały
Lublin 1611, 1616, 1627, 1633
często nie związane
zachwiana
zaliczono
Berlin 1855
Przykład
Iudex
na mapie Polski stanisławowskiej
w Instytucie Historycznym
99
125
144
149
149
150
155
159
194
205
210
217
270
303
313
326
332
341
348
348
371
372
374
379
383
394
402
409
411
433
444
448
488
512
541
586
591
598
604
610
623
624
626
645
antyspołecznych
Role
ław 1981.
antystołecznych
Rola
Wroclaw na wyspach,
Wroc-
e miast
Maria Bogucka
Henryk Samsonowicz
Dzieje miast
i mieszczaństwa
w Polsce
przedrozbiorowej
Wrocław
Warszawa · Kraków
Gdańsk · Łódź
Zakład Narodowy
imienia Ossolińskich
Wydawnictwo
1986
Uwagi wstępne
i część pierwsza
HENRYK SAMSONOWICZ
Część druga
i uwagi końcowe
MARIA BOGUCKA
Okładkę i obwolutę projektował
Jacek Sikorski
Redaktor Wydawnictwa
Teresa Wąsowiczowa
Redaktor techniczny
Jacek Sikorski
©
Copyright by Zakład Narodowy im.
Printed in Poland
Ossolińskich — Wydawnictwo, Wroclaw 1986
ISBN 83-04-01701-6
Z ak ład N a ro d o w y im . O s s o liń s k ic h — W y d a w n ic tw o . W ro c ła w
N a k ła d : 20 000 egz.
O b ję to ś ć : a rk . w y d . 48,90, a rk . d ru k . 42,25, a rk . A l 56.
P a p ie r o ffset, kl. I I I , 80 g, 7 0 χ 1 0 0 .
O d d a n o do s k ła d a n ia 1984.02.29.
P o d p is a n o d o d ru k u 1986.11.11.
D ru k z g o to w y c h d ia p o z y ty w ó w u k o ń c z o n o w g ru d n iu 1986.
R ze szo w sk ie Z a k ła d y G raficzne.
Zam. 232/86 Z-9 C en a zł 900.—
1986.
Uwagi wstępne
Miasta zmieniły oblicze świata. Zmieniły nie tylko środowisko naturalne,
nie tylko inaczej zagospodarowały przestrzeń, lecz także przekształciły jakość
życia człowieka. Miejskie formy życia wyznaczyły nowe potrzeby zbiorowości
ludzkiej, określiły jej działania gospodarcze, kulturalne i polityczne. Stopień
urbanizacji stanowi wskazówkę rozwoju społecznego, złe i dobre cechy
wspólnot ludzkich wiążą się z miejskim stylem życia1.
Miasta i mieszczaństwo to tem at bardzo rozległy, przez którego pryzmat
można poznawać rozwój świata, badać różne dziedziny życia, w tym życia
w przeszłości. Naszym celem jest zbadanie przynajmniej niektórych wątków
dotyczących dziejów miast w Polsce.
Sama definicja zamierzonego przedmiotu badań budzi wiele wątpliwości.
Nikt nie neguje ani istnienia miasta, ani jego wielkiej historycznej roli
w kształtowaniu społeczeństwa osiadłego. Ale różnorodność miast jest tak
duża, że niełatwo jest znaleźć wspólne cechy różnych — w czasie i przestrze-
ni — ośrodków. Badacze bardzo często formułowali definicję zjawiska zwa-
nego „miastem”. Szczególny bodziec w tym zakresie dał rozwój cywilizacji
.wielkomiejskiej w XIX w. W swej wizji rozwoju społecznego M arks i Engels
zwracali uwagę na miasto — w procesie dziejowym zmieniające podstawowe
formy życia — jako efekt wielkiego społecznego podziału pracy na zajęcia
rzemieślnicze i rolnicze, innymi słowy — na wyodrębnienie się zawodowych
rzemieślników z masy ludności żyjącej z rolnictw a2.
W ' skali dziejów ludzkości w okresie neolitu jest to spostrzeżenie na
pewno celne. Ale specyfika rozwoju różnych obszarów, ich odmienne tradycje,
sięgające w Europie bądź wczesnego antyku, bądź zaawansowanego średnio-
wiecza, każą badaczowi bliżej sprecyzować obiekt swych poszukiwań. Nie
wdając się w wyliczanie definicji — a jest ich paręset — warto niektóre
zacytować.
Współczesna encyklopedia określa miasto jako „osiedle wyróżniające się
znacznym skupieniem ludności o zróżnicowanej strukturze zawodowej, podlega-
1 Por. B rau d el,
Les structures,
s. 421; K arło w ic z,
Rozwój,
s. 4;
The Exploding
City,
s. 19, 52.
2 E ngels,
O pochodzeniu,
s. 298.
Zgłoś jeśli naruszono regulamin