Mejer Bałaban, Zadania i potrzeby historjografji Żydów w Polsce, Lwó 1930 (referat).pdf

(4172 KB) Pobierz
NADBITKA
PAMI ĘTNI K
V POWSZECHNEGO ZJAZDU HISTORYKÓW
POLSKICH W WARSZAWIE
28 L I S T O P A D A D O 4 G R U D N I A 1930 R.
I
RE F E R A T Y
LW Ó W -
1930
NAKŁADEM P O L S K IE G O TOWARZYSTWA HISTORYCZNEGO
W Y D A N E Z ZA SIŁKIEM
WYDZIAŁU NAUKI MIN. WYZNAN REL. I OŚWIECENI A PUBLICZ.
Biblioteka Narodowa
Warszawa
30001006158154
Zadania i potrzeby historjografji Żydów w Polsce
N in ie js z y r e f e r a t je s t n a w ią z a n ie m do analogicznego
tem atu, poruszonego p rz e d 30-tu la ty na trz e cim zje ź d z ie h i­
s to r y k ó w polskich (1900, M. Schorr). W ów czas b y ła h isto rjo -
g r a f j a Żydów w Polsce jeszcze w p o w ija k a c h , bo to, cośm y
mieli (Lubliner, H o le n d e rsk i, S te rn b e r g itp.) o p ie ra ło się na
„ R o z p r a w ie 4 C zackiego, w y d a n e j w W iln ie w r. 1807. N o­
'
wsze p r a c e ów czesnych u c zon ych (G um plow icz, K ra u s h a r)
to led w ie p r ó b y m łodzieńcze, a „ H is to r ja Żydów w P o lsce4
'
N u ssb a u m a je s t lichem streszczeniem obcych o p rac o w ań .
Lecz w łaśnie w o w y m czasie (ostatnie d w a d z ie siątk i lat
XIX w ie k u i p o c z ąte k XX w ieku) z a c z y n a się p e w ie n r u c h
n a tern polu, k tó r e m u j e d n a k — j a k w ogó ie na k a ż d e m polu
na sze j p r a c y — s ta je n a p rze sz k o d z ie nasze p o lity c z n e ro z ­
darcie. K a ż d y z trz e c h z a b o ró w ż y je p r a w ie od dzielnie
i w k a ż d y m je s t inne n a s ta w ie n ie p o lityczne, a w r a z z niem
o d m ie n n a o r j e n t a c j a w nauce.
N a j ż y w i e j r o z w ija się h i s t o r jo g r a f j a ż y d o w s k a w P o-
z n a ń s k i e m ; p r a w ie k a ż d a g m in a m a sw ego h isto ry k a ,
oraz sw ą h is to r ję (Poznań, K rotoszyn, P n ie w y , Leszno, In o­
w r o c ła w itd.), liczni uczeni j a k W a rs c h a u e r , Bloch, Lands-
b e rg e r, K ro n ta h l, L e w in w s p ó łp r a c u ją w czasopism ach n ie ­
m ieckich w W ielkopolsce „Z eitschrift d e r h isto risc h e n Ge-
sellschaft fiir die P ro v in z P o s e n 4 oraz ,,M o n a ts b la tte r“. z j a ­
4
wia się n a w e t r o d z a j sło w n ik a geograficzneg o dla gm in ż y ­
dow skich w W ielkopolsce ( H e p p n e r - H e r z b e r g ,
„Aus V e rg a n g e n h e it u n d G e g e n w a r t d e r Juden... in d en Po-
se n er Landen") lecz to w sz y stk o je s t — bez w z g lę d u na swą
ló ż n o ro d n ą w a rto ść n a u k o w ą — m ocno z o rje n to w a n e k u
Berlinow i. D la p r z y k ł a d u p ow iem ty lk o , że w p o d sta w o w e m
dziele
Branna i Freimanna,
„ G e r m a n ia Ju d a i-
Zgłoś jeśli naruszono regulamin